addormicàre , vrb: addrommigare,
addrommijare Definizione
coment’e dormire, nau pruschetotu de un’arremu chi, po comente fut postu, passàt male su sàmbene e si est coment’e cancarau; nau de erbas, igragalare, su si calare po mancamentu o farta de abba
Sinonimi e contrari
abborticare,
ammotroxinai,
iformicare,
immortigare,
indormicare,
ingortigai
/
acalabiare,
acalamai,
allacanae,
allartzanai,
allizare,
ammustiai,
apabassai,
carigai,
pansiri,
sicai
Frasi
si mi est addrommigadu su bratzu comente che lu zughia suta, corcadu
2.
sa patata comente imbetzat si addrómmigat e si tudhit ◊ cheret abbadu s'ortu ca cun su sole forte si addrómmigat sa cosa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
engourdir
Inglese
to make torpid
Spagnolo
entumecer
Italiano
intorpidire
Tedesco
gefühllos werden.
addormichinzàre , vrb Definizione èssere sonni sonni, dormindhosi Sinonimi e contrari dormitai.
addorogiàre , vrb: addorojare,
atorojare Definizione
prànghere a tzérrios, a toroju
Sinonimi e contrari
abboghinare,
cerriai,
orulare
Frasi
gai comente atitanne pranghes a sucutu, sa boghe tua diat àere sa fortza de addorojare su teu de sa malesaura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sangloter
Inglese
to cry
Spagnolo
llorar a gritos
Italiano
piàngere a urla
Tedesco
klagen.
addorógiu , nm: addoroju,
atoroju Definizione
prantu a tzérrios, a boghes
Sinonimi e contrari
addorojamentu,
arrepentamentu,
piantu,
teroju,
tormentu
Frasi
lassa s'addoroju e canta unu nou e briosu ballu tundhu! ◊ pro su turmentu custu mundhu est in addoroju
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pleurnicherie
Inglese
whine
Spagnolo
queja,
llanto incontenible
Italiano
piagnistèo,
pianto dirótto
Tedesco
Schmerzensschrei.
addorojàda , nf Sinonimi e contrari
abboghiada,
addorojamentu,
bérchida,
boche,
cérriu,
grida
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
hurlement de souffrance
Inglese
cry
Spagnolo
grito de dolor
Italiano
urlo di dolóre
Tedesco
Geheule.
addorojaméntu , nm Definizione prantu a boghes Sinonimi e contrari addoroju, piantu, teroju, tormentu Etimo srd.
addorojàre addorogiàre
addoróju addorógiu
addortigàre addordigàre
addóru , nm: adoru Definizione
persona chi s'istimat meda, cun sentidu forte, tenta agiummai che unu deus (ma fintzes trastu, cumbénia chi praghet meda); apentu mannu, fatu cun sentidu / èssiri in s'adoru de… = in s'isetu de…, isperendhe de…
Sinonimi e contrari
ammiru
Frasi
apo in manu s'addoru e s'apentu ◊ càglia, adoru meu! (B.Pes)◊ custa filla est s'adoru de su babbu e de sa mamma ◊ fis de mama s'addoru e s'amparu dae su primu late chi mi as sutu (S.Bosu)◊ s'addoru de oe est sa televisione!
2.
s'addoru sou fit su de isperiare a carrela a candho bidiat passendhe s'ómine chi istimaiat
3.
seus in s'adoru de bèndiri bestiàmini po cuberari dinari
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
idole
Inglese
idol
Spagnolo
ídolo
Italiano
ìdolo
Tedesco
Idol.
addossàdu , pps, agt Definizione
de addossare
Traduzioni
Francese
adossé
Inglese
leaning
Spagnolo
adosado
Italiano
addossato
Tedesco
angelehnt.
addossài, addossàre , vrb Definizione
coment'e pònnere una cosa in dossu, in pitzu, nau in su sensu de si pigare o giare su càrrigu o responsabbilidade de unu dannu, de una dificurtade, de un’impreu mannu, grae
Sinonimi e contrari
acollae,
carriai
Frasi
si at addossadu sa morte de unu ◊ su dannu si l'at addossadu isse ◊ Gesugristu si at addossau totus is malis de sa naturalesa umana
2.
si l'at addossada isse cussa rughe ◊ no cumprendhet sa netzessidade de si addossare sos pesos de sa vida ◊ cussas ispesas nos las podimus addossare nois, ca issos no ndhe podent
3.
àcua santa benedita in su fronti portu iscrita, in su petus addossada
Traduzioni
Francese
adosser
Inglese
to lay on
Spagnolo
adosar
Italiano
addossare
Tedesco
aufbürden.
addotàre adotài
addotoràdu , pps, agt: addotorau Definizione
de addotorare; chi si credet de ischire totu
Sinonimi e contrari
laureau
/
presumidu,
sabiedhu,
sciudotu
/
cdh. adduturatu
Traduzioni
Francese
pédant
Inglese
knowall
Spagnolo
pedante
Italiano
saccènte
Tedesco
naseweis.
addotorài, addotoràre , vrb Definizione
giare o pigare sa làurea, fàere a dutore, laureau; nau a disprétziu de unu, giare a bíere chi ischit totu issu, su si crèdere ischípiu meda
Traduzioni
Francese
décerner un diplôme,
obtenir son diplôme,
faire le pédant
Inglese
to graduate,
to air one’knowledge
Spagnolo
licenciarse,
titularse,
maestrear,
presumir de docto
Italiano
addottorarsi,
fare il saccènte
Tedesco
doktorieren,
den Besserwisser spielen.
addotrinài , vrb: addotrinare Definizione giare o imparare sa dotrina Sinonimi e contrari ammastriare, imparai, istudiai Frasi is fariseus ammaistant ma no pràticant su chi addotrinant (Ev)◊ Gesús andàt peri is bidhas addotrinendi ◊ addotrinade dogni populadu! 2. Maria fut bèni addotrinada in is Sacras Iscrituras Etimo srd.
addotrinaméntu , nm Definizione su giare dotrina, istúdiu Sinonimi e contrari ammaistramentu, imparu, istúdiu Frasi dhoi nd'at medas, sardus, chi ant lassau cantzonis chi faint s'addotrinamentu nostu ◊ s'iscola dhi at giau un'addotrinamentu chi no dhu fait iscumparri ainnantis de nemus Etimo srd.
addotrinàre addotrinài
addotrinàu , pps, agt: addutrinadu Definizione
de addotrinai; chi tenet dotrina, imparu, istúdiu meda
Sinonimi e contrari
addotu,
istudiadu,
scípidu
Traduzioni
Francese
érudit
Inglese
learned
Spagnolo
erudito,
culto
Italiano
erudito
Tedesco
gelehrt.
addótu , agt Definizione
chi ischit meda, chi at istudiau, istúdiat meda
Sinonimi e contrari
addotrinau,
istudiadu,
scípidu
| ctr.
ignorante
Frasi
già lu podes pensare che ómine addotu chi est pro tota vida cussu giampu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
savant
Inglese
erudite
Spagnolo
docto,
culto
Italiano
dòtto,
cólto
Tedesco
gelehrt,
gebildet.