afiliverràu , pps, agt Definizione de afiliverrare; chi dhi ant postu su filuverru 2. su porcu afiliverradu no bi forrogat.
afillài afigiàre
afillaméntu , nm Definizione
su pigare calecunu pipiu a fígiu de ànima
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
adoption
Inglese
adoption
Spagnolo
adopción
Italiano
adozióne
Tedesco
Adoption.
afillàu , pps, agt: afizadu, afizatu Definizione de afillai; chi tenet o chi at tentu fígiu Sinonimi e contrari cdh. fidhatu 2. cussus funt cojaus e afillaus puru.
afillonàre afelonàre
afílu , avb Definizione
a filu: comente si tocat, comente andhat bene, a dovere, de sa manera giusta / essire afilu = bene, zustu, dritu
Sinonimi e contrari
adderetu,
bene
Frasi
no ndhe faghet una afilu ◊ custa lepa seghendhe no bi andhat afilu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bien,
comme il faut
Inglese
well
Spagnolo
bien,
debidamente
Italiano
per bène
Tedesco
gut.
afílu 1 , nm Definizione su afilare, sa manera de afilare, comente o a ue si andhat Frasi depio connòschere bene s'afilu de sas crapas ◊ bi at féminas rundhanas de afilu malu e bi ndhe at remonias Etimo srd.
afiluerrinàtu , agt Definizione téteru che filuverru Frasi sos pilos fint afiluerrinatos chi non beniat bene mancu a bi los ispizare Etimo srd.
afilusigàre , vrb Definizione
pigaresidha a lecuancas, tropu abbellu, faendho e chentza fàere, fàere is cosas cun pagu gana, passare su tempus faendho cositedhas de pagu contu
Sinonimi e contrari
acociare,
afrimai,
aisetare,
istentae,
tricare
| ctr.
coitare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
hésiter,
tarder
Inglese
to hesitate
Spagnolo
demorar,
tardar
Italiano
indugiare
Tedesco
zögern.
afiluverràe afiliverràre
afinadòre , nm Definizione
chie, o fintzes aparíciu, che finit unu trebballu, un'òpera, faendhodhi própriu is úrtimas cosas de agiustare
Sinonimi e contrari
| ctr.
sestadore
Frasi
s'última chi leaiat in manu su fozolu de su pane, s'afinadora, chin pagos colpos de cannone li daiat sa fromma giusta
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
finisseur
Inglese
finisher
Spagnolo
quien remata
Italiano
rifinitóre
Tedesco
Feinbearbeiter.
afinadúra , nf Definizione su afinare, su fàere prus fine, fintzes prus làngiu Sinonimi e contrari afinamentu Etimo srd.
afinài , vrb: afinare Definizione
fàere fine, prus fine (po èssere prus acutzu, prus adatu, prus bellu); ifidigare, nau siat de grussària de sa cosa e de sa carena (illangiare), ma fintzes de s'aguantu de sa persona a sa suferéntzia, a is dispraxeres / afinai s'ànima de disígiu = cossumíresi de sa gana, de su disizu
Sinonimi e contrari
afinicare,
assilingare,
assutighilare,
conciumire,
infinigae,
insutiligai,
isgumentare,
trumentai
/
irromasire,
slangiri
| ctr.
ingrussai
Frasi
cresche, lizu delicadu, in mesu duras ispinas: piús ti altzas e ti afinas, piús ses apretziadu (P.Casu)◊ s'incapat li afinat su pessamentu candho depet fàghere una cosa de remédiu! ◊ candho istúdias afina su pessamentu! ◊ afina su pessamentu e ti as a ammentare chi issa puru fit audente
2.
su pistichinzu chi li afinabat s'ànima l'aiat pessandhe a su chi depiat fàchere: su cojúbiu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
réduire
Inglese
to thin
Spagnolo
adelgazar,
afilar
Italiano
assottigliare,
strùggersi
Tedesco
feiner machen,
vergehen
afinaméntu , nm Definizione
su afinai / a. de ànima, de istògumu = isanimamentu, zenia de apititu forte de pàrrere benindhe su coro mancu
Sinonimi e contrari
afinonzu
/
afinu,
francusina,
isaminamentu,
scinigu,
sutigadura
2.
custu mengianu no apu tastau nudha: seu a afinamentu de ànima
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
épuisement
Inglese
exstreme weakness
Spagnolo
agotamiento
Italiano
sfiniménto
Tedesco
Erschöpfung.
afinàre afinài
afíncu afícu
afínes , avb Definizione
a sas fines, a s'acabbu, a s'úrtimu
Sinonimi e contrari
assafines,
infinis
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
enfin
Inglese
finally
Spagnolo
por fin
Italiano
finalménte
Tedesco
endlich.
afinicàre , vrb: afinigai,
afinigare,
afinigari,
finicare Definizione
fàere fine, prus fine, fintzes sighire a trebballare una cosa po dha fàere méngius, cunsiderare is cosas bene e prus a fundhu; educare a maneras de fàere prus delicadas e atentas / afinigare sa mente = pessare in fine, a fundhu
Sinonimi e contrari
afinai,
afinighedhare,
assilingare,
assutighilare,
conciumire,
infinigae,
insutiligai,
isgumentare
| ctr.
ingrussai
2.
como teniat bisonzu de abbarrare solu, de afinicare galu su chi aiat fatu a denote ◊ afinigadebbollu bois, como, custu chistionu!◊ sa note afínigo sos pensamentos e penas…
3.
si ch'est afinigadu in sos modos de fàghere
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
amincir
Inglese
to thin
Spagnolo
afinar,
pulir
Italiano
affinare
Tedesco
feiner machen,
verfeinern.
afínicu , nm: afínigu Definizione
su cricare sa cosa a fine, andhandho a fundhu fintzes coment'e iscusa, arreghèscia, tropu a fine, unu fàere de pibincosos / vatirendhe s'afínicu = batírendhe su male sicu, fàere ibertare tropu po sa pibincheria
Frasi
già ndhe faghet, de afínigu, cussu, candho faedhat!…
2.
ndhe vatis s'afínicu!
Traduzioni
Francese
sophistication
Inglese
sophistication
Spagnolo
sutileza
Italiano
sofisticherìa
Tedesco
Spitzfindigkeit.