A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

ampriòi , nm Definizione su èssere ampru, largu, nau de is cosas, de su logu Sinonimi e contrari amplària, amplesa, amprura, lalghesa, lalgura, largària.

amprósu amplósu

àmpru àmparu

amprúa , nf: ampua 1 Definizione una genia de orrobba, de tela / laras de a. = de coradhu, arrúbias Frasi apo téssidu prammu e mesu de amprua ◊ una mata de rosa bocat frore de amprua… ◊ si li est fata sa cara che a s'amprua Terminologia scientifica ts Etimo ctl. filampua.

amprudhiàre , vrb rfl Definizione essire a primma, su si ofèndhere Sinonimi e contrari abbrodhiare*, abbrufulai, abbudhai, abbuscinare, acasidhare, annicare, atrafudhai, pirmare, pudhare 1 | ctr. cuntentai, prexai 2. seo amprudhiada po cumente as tratau a tzia mia! Traduzioni Francese faire la moue, bouder Inglese to sulk Spagnolo enfurruñarse Italiano imbronciarsi Tedesco schmollen.

amprúra, àmprura , nf Definizione su èssere ampru, logu ampru, largu meda: is ampruras de su mare, de s'aera Sinonimi e contrari amplària, amprioi Etimo srd. Traduzioni Francese étandue Inglese roomyness Spagnolo espaciosidad Italiano spaziosità Tedesco Weite.

ampúa , nf Definizione disígiu arrabiau de fémina (o de ómine), de mascu Sinonimi e contrari debusia, lusca, sua 1 Etimo srd. Traduzioni Francese volupté, luxure Inglese sensual pleasure Spagnolo voluptuosidad, lujuria Italiano voluttà, libìdine Tedesco Wollust, Lüsternheit.

ampúa 1 amprúa

ampuàda , nf: ampulada Definizione su artziare, andhare a in artu; logu chi faet andhandho e artziandho, faendhosi prus artu; cambiamentu chi faet sa persona candho creschendho cumènciat a tènnere disígiu de fémina (o de ómine), lompimentu o cumpridura sessuale Sinonimi e contrari alciada, altzadòglia, ficada, muntada, picada, pigadorza, pontinsusu, pugiada | ctr. cabada, falada Terminologia scientifica slg Etimo srd. Traduzioni Francese montée Inglese slope Spagnolo subida Italiano salita Tedesco Aufstieg.

ampuadòre , agt Definizione chi dhi praghet in manera esagerada a cobèrrere Sinonimi e contrari budheri, coallutu, culeri, pissineri, tzurrosu Etimo srd. Traduzioni Francese libidineux, voluptueux Inglese lecherous Spagnolo libidinoso Italiano libidinóso, voluttuóso Tedesco lüstern, wollustig.

ampuadúra , nf Definizione su èssere inganios a fémina (o a ómine) Sinonimi e contrari arretamentu, ingrillimentu, insoadura, insuamentu, lusca, sciovadura, suacione / cdh. cammariola Etimo srd. Traduzioni Francese concupiscence Inglese concupiscence Spagnolo concupiscencia Italiano concupiscènza Tedesco Lüsternheit.

ampuài, ampuàre ampiài

ampuàre 1 , vrb Definizione cumprire is capacidades sessuales, cosa chi lompet a fúrriu de is tréighi, batórdighi annos (dipendhet de s'unu a s'àteru) candho a sa fémina dhi cumènciant a crèschere is titas, mascu e fémina comènciant a impilire in s'oru de sa natura (a s'ómine dhi essit sa braba puru e cumènciat a bogare) Sinonimi e contrari aputzare Frasi su pisedhu est cumintzandhe a ampuare Etimo srd. Traduzioni Francese mûrir sexuellement Inglese to mature Spagnolo alcanzar la madurez sexual Italiano maturare sessualménte Tedesco reifen.

ampuàu , pps Definizione de ampuai, -are; fintzes chi est prantau 2. margiani est a coa ampuada.

ampúdha , nf, nm: ampulla, ampullu Definizione genia de istrégiu (de imbidru, de plàstica) de calecunu litru: largu in bàsciu, in su fundhu, sa parte de pitzu est a bisura de imbudu covecau, sèmpere prus istrinta fintzes a sa buca (dhue ndh'at chi funt totue paríviles e s'impiticant totinduna in s'oru de sa buca); genia de bubburuca prena de abbadúgia chi si faet in sa pedhe abbruxada / partes de un'ampudha: su fundhu, is costaos, su tzugu o tuturigu, sa buca; min. ampudhita, ampullita, ampullitedha / un'ampulla irguzada = istrugada, chi dhi ammancat su tuturigu, a tzugu segau Sinonimi e contrari àmbula, impudha / bobbollonca, fiodha Frasi sunt bufendhe su binu in su conzu sentza chircare ne ampulla e ne tatza! ◊ mamma, pongat sa mesa, sa tialla e s'ampudha! ◊ apu agatau cust'ampudha, prena: is atras funt buidas ◊ cherjo amigos cuntentos irboidendhe tassas e ampullas ◊ s'intendhet su fiagu de su binu travasadu in ampullos 2. innantis de si fàghere su callu si faghet s'ampudha prena de abbaduza Terminologia scientifica stz Etimo ltn. ampulla Traduzioni Francese bouteille Inglese bottle Spagnolo botella Italiano bottìglia Tedesco Flasche.

ampudhíta, ampudhítu , nf, nm: ampullita Definizione min. de ampudha, ampulla minoredha, chi leat pagu (a pònnere profumos, campiones de licores, o àteru)/ min. ampudhitedhu Sinonimi e contrari ambuledha, ambulita, ampulledha, butigliedhu, flacone Frasi ci no arreiant abba in buca no arrenesciant a prènnere s’ampudhitu Traduzioni Francese petite bouteille Inglese small bottle Spagnolo ampolla Italiano bottigliètta Tedesco Fläschchen.

ampuecàla , nf Sinonimi e contrari alcialivala, pighefala Frasi no tenia gana de abarrai fadendi s'ampuecala in sa passillada Etimo srd.

àmpula àmbula

ampulacàrru , nm Sinonimi e contrari bantzicallera, bantzigannella, sanciainedha Terminologia scientifica ggs Etimo srd.

ampulacélu , nm Definizione giogu chi si faet a su pipiu piticu pesandhodhu in artu iscapu e aguantandhodhu comente cumènciat a calare Terminologia scientifica ggs Etimo srd.