A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

amparadòra , nf Definizione fémina chi amparat Etimo srd. Traduzioni Francese protectrice Inglese protectress Spagnolo amparadora, protectora Italiano protettrice Tedesco Beschützerin.

amparadòre, amparadòri , agt, nm: amparatore Definizione chi o chie amparat, nau fintzes po su sentidu de amparare Sinonimi e contrari bidori 1, defensore Frasi disponit sa Providéntzia sias de nosu amparadora ◊ sos pastores faghent sa festa a su santu amparadore issoro 2. at àpidu babbu meravizosu, amparadore meda e amansciosu (A.Langiu) Etimo srd. Traduzioni Francese protecteur Inglese protector Spagnolo protector, amparador Italiano protettóre, protettivo Tedesco Beschützer.

amparadúra , nf Definizione su amparare Etimo srd.

amparài , vrb: amparare Definizione giare amparu, fàere a manera chi unu no tèngiat dannu, no tèngiat male perunu e antzis tèngiat agiudu Sinonimi e contrari afianzare, apogiai, apojai, guardai / agiadai | ctr. disamparai Frasi cussus prus abbandonaus amparadhus tui! ◊ sant'Antoni meu, bos bato una candhela e mi amparades! ◊ ampàrannos che piedosa, coment'e mama amorosa! ◊ a sorres tuas e frades, totu ti los ampares! ◊ beneíghennos e ampara, Segnore! Etimo spn. Traduzioni Francese protéger Inglese to protect Spagnolo amparar Italiano protèggere, patrocinare Tedesco schützen, stützen.

amparamànu , nm: ampiamanu, amplamanu, ampramanu, ampremanu, ampriamanu Definizione manu ampra, larga, líbbera, nau in su sensu de fàere comente paret e praghet, de tènnere podere prenu, o fintzes de si pigare tropu cunfidàntzia, tropu libbertade Sinonimi e contrari impramanu Frasi cussas s'iant pigau tropu s'amparamanu e dhas ia castigadas ◊ dae candho ses abbitandhe chin cussa zente l'imbenit chi ti cheres picare s'ampramanu de mi pònnere su tzitu! ◊ ci nd'ia tentu s'ampramanu nci dh'iu iscavulau! Cognomi e Proverbi prb: donai s'ampramanu est sempri dannosu Etimo srd. Traduzioni Francese liberté Inglese liberty, excessive trust Spagnolo familiaridades, confianza excesiva Italiano confidènza eccessiva, àmpia, tròppa libertà Tedesco übermäßige Vertraulichkeit, zu große Freiheit.

amparàre amparài

amparatòre amparadòre

amparía , nf Sinonimi e contrari amparu, apógiu, refrantu.

ampàru , nm Definizione totu su chi si faet po ndhe passare a unu o una cosa de totu su chi dhi podet èssere de dannu Sinonimi e contrari afiagnu, amparia, apógiu, azubentu, defensa, refrantu Frasi tue fist s'amparu de totu sa bidha ◊ ti apo dadu su bratzu pro amparu ◊ de Deus e Maria no ti manchet s'amparu! ◊ e cantos poveritos bi at sentza amparu! ◊ cuss'òrfanu est chena amparu ◊ sa lege lis dat amparu ◊ sias s’amparu de sos parentes! Etimo spn. Traduzioni Francese protection, soutien Inglese protection, support Spagnolo amparo Italiano protezióne, sostégno, patrocìnio, tutèla Tedesco Schutz, Stütze, Verteidigung.

àmparu , agt: amplu, ampru, àmpuru Definizione chi est bundhante de mannària, mescamente in largària Sinonimi e contrari amplosu, largu | ctr. astrintu Frasi est ampru de coru ma istrintu de buciaca Etimo ltn. amplus Traduzioni Francese ample, vaste, large Inglese wide Spagnolo amplio, ancho Italiano àmpio Tedesco weit.

amperàgiu , nm Definizione su tanti de amperes de sa currente, tanti de currente.

ampère , nf: (nr. ampèr) Definizione medida de intensidade de s'elétricu.

ampèsa , nf Definizione brodu de petza, solu su brodu.

ampiài , vrb: ampuai, ampuare, ampulai, ampulare, ampullai Definizione andhare o portare de bàsciu a pitzu, pesare in artu, a logu prus in artu, mòvere a forte, iscutulare e avolotare: ampuare si narat fintzes in su sensu de cúrrere a unu logu, de si incarare a bíere Sinonimi e contrari acadhai, alciare, apicai, apilicare, apugiai, pigai 1 / isciucai | ctr. cabai, falare Modi di dire csn: ampulai sa boge = artziare sa boghe, faedhare o leare a boghes coment'e brighendhe; a. a unu a ccn. logu = azuarechelu; ampulai una muneda = imbolare sa muneda in artu lassèndhela rúere a terra a bídere si essit rughe o crastos Frasi chi mi nci àmpuat su sànguni a conca, cussu tramasseri mau!… ◊ is prus lébius si ndi ampulànt in artu ◊ àmpula sa cara sentza tímere sas cumpanzas! (I.Porcheddu)◊ s'abba àmpulat dae mare a sas nues ◊ at ampuau is ogus a cara incillia ◊ ampuaminci ca no nci lompu! ◊ cudhu bentu che ampuliàt fintzas sas orrocas! ◊ at saludau a manu ampulada 2. mi seu ampuada ogus a celu Etimo tts Traduzioni Francese monter Inglese to rise Spagnolo subir, levantar Italiano salire, sollevare Tedesco hinaufsteigen, aufheben.

ampiamànu amparamànu

ampilàda , nf: ampilata Definizione su ampilare Frasi no ant natu nudha fintzas apustis de s'ampilata a sa rughe Etimo srd.

ampilàre , vrb Definizione pigare cun s'ampile, aferrare cun is manos, apicare e fintzes inartare, pesare, portare in artu, apitzu Sinonimi e contrari apilicare / ampiai, alciare 2. so in terra, gherrendhe, e si àmpilo sa pinna so seguru de torrare a rúere ◊ babbu mi porriat unu filu a mi ampilare a caminu de chelos ◊ si pómpiat s'amicu e unu nodu de ternura che li àmpilat a sa gula (T.Cherchi) Etimo srd. Traduzioni Francese harponner Inglese to harpoon Spagnolo arponar Italiano arpionare Tedesco harpunieren.

ampíle , nm: arpile Definizione genia de unchinu, de gànciu Sinonimi e contrari àncara / àmiche, càncara 1, grafale, rúnchinu 1 Traduzioni Francese gond Inglese hook Spagnolo arpón Italiano arpióne Tedesco Haken.

ampílla , nf Definizione pigionedhu de sa mannària de unu crunculeu, bicu fine e longhitu, niedhu, faet su niu fintzes in logu chi abbitat gente Terminologia scientifica pzn.

ampióngiu, ampiónzu , agt Definizione chi est amplu, largu, mannu Sinonimi e contrari àmparu, amplosu, largu, leajolu | ctr. astrintu, minore Etimo srd.