ampriòi , nm Definitzione su èssere ampru, largu, nau de is cosas, de su logu Sinònimos e contràrios amplària, amplesa, amprura, lalghesa, lalgura, largària.
amprósu amplósu
àmpru àmparu
amprúa , nf: ampua 1 Definitzione una genia de orrobba, de tela / laras de a. = de coradhu, arrúbias Frases apo téssidu prammu e mesu de amprua ◊ una mata de rosa bocat frore de amprua… ◊ si li est fata sa cara che a s'amprua Terminologia iscientìfica ts Ètimu ctl. filampua.
amprudhiàre , vrb rfl Definitzione
essire a primma, su si ofèndhere
Sinònimos e contràrios
abbrodhiare*,
abbrufulai,
abbudhai,
abbuscinare,
acasidhare,
annicare,
atrafudhai,
pirmare,
pudhare 1
| ctr.
cuntentai,
prexai
2.
seo amprudhiada po cumente as tratau a tzia mia!
Tradutziones
Frantzesu
faire la moue,
bouder
Ingresu
to sulk
Ispagnolu
enfurruñarse
Italianu
imbronciarsi
Tedescu
schmollen.
amprúra, àmprura , nf Definitzione
su èssere ampru, logu ampru, largu meda: is ampruras de su mare, de s'aera
Sinònimos e contràrios
amplària,
amprioi
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
étandue
Ingresu
roomyness
Ispagnolu
espaciosidad
Italianu
spaziosità
Tedescu
Weite.
ampúa , nf Definitzione
disígiu arrabiau de fémina (o de ómine), de mascu
Sinònimos e contràrios
debusia,
lusca,
sua 1
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
volupté,
luxure
Ingresu
sensual pleasure
Ispagnolu
voluptuosidad,
lujuria
Italianu
voluttà,
libìdine
Tedescu
Wollust,
Lüsternheit.
ampúa 1 amprúa
ampuàda , nf: ampulada Definitzione
su artziare, andhare a in artu; logu chi faet andhandho e artziandho, faendhosi prus artu; cambiamentu chi faet sa persona candho creschendho cumènciat a tènnere disígiu de fémina (o de ómine), lompimentu o cumpridura sessuale
Sinònimos e contràrios
alciada,
altzadòglia,
ficada,
muntada,
picada,
pigadorza,
pontinsusu,
pugiada
| ctr.
cabada,
falada
Terminologia iscientìfica
slg
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
montée
Ingresu
slope
Ispagnolu
subida
Italianu
salita
Tedescu
Aufstieg.
ampuadòre , agt Definitzione
chi dhi praghet in manera esagerada a cobèrrere
Sinònimos e contràrios
budheri,
coallutu,
culeri,
pissineri,
tzurrosu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
libidineux,
voluptueux
Ingresu
lecherous
Ispagnolu
libidinoso
Italianu
libidinóso,
voluttuóso
Tedescu
lüstern,
wollustig.
ampuadúra , nf Definitzione
su èssere inganios a fémina (o a ómine)
Sinònimos e contràrios
arretamentu,
ingrillimentu,
insoadura,
insuamentu,
lusca,
sciovadura,
suacione
/
cdh. cammariola
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
concupiscence
Ingresu
concupiscence
Ispagnolu
concupiscencia
Italianu
concupiscènza
Tedescu
Lüsternheit.
ampuài, ampuàre ampiài
ampuàre 1 , vrb Definitzione
cumprire is capacidades sessuales, cosa chi lompet a fúrriu de is tréighi, batórdighi annos (dipendhet de s'unu a s'àteru) candho a sa fémina dhi cumènciant a crèschere is titas, mascu e fémina comènciant a impilire in s'oru de sa natura (a s'ómine dhi essit sa braba puru e cumènciat a bogare)
Sinònimos e contràrios
aputzare
Frases
su pisedhu est cumintzandhe a ampuare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
mûrir sexuellement
Ingresu
to mature
Ispagnolu
alcanzar la madurez sexual
Italianu
maturare sessualménte
Tedescu
reifen.
ampuàu , pps Definitzione de ampuai, -are; fintzes chi est prantau 2. margiani est a coa ampuada.
ampúdha , nf, nm: ampulla,
ampullu Definitzione
genia de istrégiu (de imbidru, de plàstica) de calecunu litru: largu in bàsciu, in su fundhu, sa parte de pitzu est a bisura de imbudu covecau, sèmpere prus istrinta fintzes a sa buca (dhue ndh'at chi funt totue paríviles e s'impiticant totinduna in s'oru de sa buca); genia de bubburuca prena de abbadúgia chi si faet in sa pedhe abbruxada / partes de un'ampudha: su fundhu, is costaos, su tzugu o tuturigu, sa buca; min. ampudhita, ampullita, ampullitedha / un'ampulla irguzada = istrugada, chi dhi ammancat su tuturigu, a tzugu segau
Sinònimos e contràrios
àmbula,
impudha
/
bobbollonca,
fiodha
Frases
sunt bufendhe su binu in su conzu sentza chircare ne ampulla e ne tatza! ◊ mamma, pongat sa mesa, sa tialla e s'ampudha! ◊ apu agatau cust'ampudha, prena: is atras funt buidas ◊ cherjo amigos cuntentos irboidendhe tassas e ampullas ◊ s'intendhet su fiagu de su binu travasadu in ampullos
2.
innantis de si fàghere su callu si faghet s'ampudha prena de abbaduza
Terminologia iscientìfica
stz
Ètimu
ltn.
ampulla
Tradutziones
Frantzesu
bouteille
Ingresu
bottle
Ispagnolu
botella
Italianu
bottìglia
Tedescu
Flasche.
ampudhíta, ampudhítu , nf, nm: ampullita Definitzione
min. de ampudha, ampulla minoredha, chi leat pagu (a pònnere profumos, campiones de licores, o àteru)/ min. ampudhitedhu
Sinònimos e contràrios
ambuledha,
ambulita,
ampulledha,
butigliedhu,
flacone
Frases
ci no arreiant abba in buca no arrenesciant a prènnere s’ampudhitu
Tradutziones
Frantzesu
petite bouteille
Ingresu
small bottle
Ispagnolu
ampolla
Italianu
bottigliètta
Tedescu
Fläschchen.
ampuecàla , nf Sinònimos e contràrios alcialivala, pighefala Frases no tenia gana de abarrai fadendi s'ampuecala in sa passillada Ètimu srd.
àmpula àmbula
ampulacàrru , nm Sinònimos e contràrios bantzicallera, bantzigannella, sanciainedha Terminologia iscientìfica ggs Ètimu srd.
ampulacélu , nm Definitzione giogu chi si faet a su pipiu piticu pesandhodhu in artu iscapu e aguantandhodhu comente cumènciat a calare Terminologia iscientìfica ggs Ètimu srd.