A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

ampriòi , nm Definitzione su èssere ampru, largu, nau de is cosas, de su logu Sinònimos e contràrios amplària, amplesa, amprura, lalghesa, lalgura, largària.

amprósu amplósu

àmpru àmparu

amprúa , nf: ampua 1 Definitzione una genia de orrobba, de tela / laras de a. = de coradhu, arrúbias Frases apo téssidu prammu e mesu de amprua ◊ una mata de rosa bocat frore de amprua… ◊ si li est fata sa cara che a s'amprua Terminologia iscientìfica ts Ètimu ctl. filampua.

amprudhiàre , vrb rfl Definitzione essire a primma, su si ofèndhere Sinònimos e contràrios abbrodhiare*, abbrufulai, abbudhai, abbuscinare, acasidhare, annicare, atrafudhai, pirmare, pudhare 1 | ctr. cuntentai, prexai 2. seo amprudhiada po cumente as tratau a tzia mia! Tradutziones Frantzesu faire la moue, bouder Ingresu to sulk Ispagnolu enfurruñarse Italianu imbronciarsi Tedescu schmollen.

amprúra, àmprura , nf Definitzione su èssere ampru, logu ampru, largu meda: is ampruras de su mare, de s'aera Sinònimos e contràrios amplària, amprioi Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu étandue Ingresu roomyness Ispagnolu espaciosidad Italianu spaziosità Tedescu Weite.

ampúa , nf Definitzione disígiu arrabiau de fémina (o de ómine), de mascu Sinònimos e contràrios debusia, lusca, sua 1 Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu volupté, luxure Ingresu sensual pleasure Ispagnolu voluptuosidad, lujuria Italianu voluttà, libìdine Tedescu Wollust, Lüsternheit.

ampúa 1 amprúa

ampuàda , nf: ampulada Definitzione su artziare, andhare a in artu; logu chi faet andhandho e artziandho, faendhosi prus artu; cambiamentu chi faet sa persona candho creschendho cumènciat a tènnere disígiu de fémina (o de ómine), lompimentu o cumpridura sessuale Sinònimos e contràrios alciada, altzadòglia, ficada, muntada, picada, pigadorza, pontinsusu, pugiada | ctr. cabada, falada Terminologia iscientìfica slg Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu montée Ingresu slope Ispagnolu subida Italianu salita Tedescu Aufstieg.

ampuadòre , agt Definitzione chi dhi praghet in manera esagerada a cobèrrere Sinònimos e contràrios budheri, coallutu, culeri, pissineri, tzurrosu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu libidineux, voluptueux Ingresu lecherous Ispagnolu libidinoso Italianu libidinóso, voluttuóso Tedescu lüstern, wollustig.

ampuadúra , nf Definitzione su èssere inganios a fémina (o a ómine) Sinònimos e contràrios arretamentu, ingrillimentu, insoadura, insuamentu, lusca, sciovadura, suacione / cdh. cammariola Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu concupiscence Ingresu concupiscence Ispagnolu concupiscencia Italianu concupiscènza Tedescu Lüsternheit.

ampuài, ampuàre ampiài

ampuàre 1 , vrb Definitzione cumprire is capacidades sessuales, cosa chi lompet a fúrriu de is tréighi, batórdighi annos (dipendhet de s'unu a s'àteru) candho a sa fémina dhi cumènciant a crèschere is titas, mascu e fémina comènciant a impilire in s'oru de sa natura (a s'ómine dhi essit sa braba puru e cumènciat a bogare) Sinònimos e contràrios aputzare Frases su pisedhu est cumintzandhe a ampuare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mûrir sexuellement Ingresu to mature Ispagnolu alcanzar la madurez sexual Italianu maturare sessualménte Tedescu reifen.

ampuàu , pps Definitzione de ampuai, -are; fintzes chi est prantau 2. margiani est a coa ampuada.

ampúdha , nf, nm: ampulla, ampullu Definitzione genia de istrégiu (de imbidru, de plàstica) de calecunu litru: largu in bàsciu, in su fundhu, sa parte de pitzu est a bisura de imbudu covecau, sèmpere prus istrinta fintzes a sa buca (dhue ndh'at chi funt totue paríviles e s'impiticant totinduna in s'oru de sa buca); genia de bubburuca prena de abbadúgia chi si faet in sa pedhe abbruxada / partes de un'ampudha: su fundhu, is costaos, su tzugu o tuturigu, sa buca; min. ampudhita, ampullita, ampullitedha / un'ampulla irguzada = istrugada, chi dhi ammancat su tuturigu, a tzugu segau Sinònimos e contràrios àmbula, impudha / bobbollonca, fiodha Frases sunt bufendhe su binu in su conzu sentza chircare ne ampulla e ne tatza! ◊ mamma, pongat sa mesa, sa tialla e s'ampudha! ◊ apu agatau cust'ampudha, prena: is atras funt buidas ◊ cherjo amigos cuntentos irboidendhe tassas e ampullas ◊ s'intendhet su fiagu de su binu travasadu in ampullos 2. innantis de si fàghere su callu si faghet s'ampudha prena de abbaduza Terminologia iscientìfica stz Ètimu ltn. ampulla Tradutziones Frantzesu bouteille Ingresu bottle Ispagnolu botella Italianu bottìglia Tedescu Flasche.

ampudhíta, ampudhítu , nf, nm: ampullita Definitzione min. de ampudha, ampulla minoredha, chi leat pagu (a pònnere profumos, campiones de licores, o àteru)/ min. ampudhitedhu Sinònimos e contràrios ambuledha, ambulita, ampulledha, butigliedhu, flacone Frases ci no arreiant abba in buca no arrenesciant a prènnere s’ampudhitu Tradutziones Frantzesu petite bouteille Ingresu small bottle Ispagnolu ampolla Italianu bottigliètta Tedescu Fläschchen.

ampuecàla , nf Sinònimos e contràrios alcialivala, pighefala Frases no tenia gana de abarrai fadendi s'ampuecala in sa passillada Ètimu srd.

àmpula àmbula

ampulacàrru , nm Sinònimos e contràrios bantzicallera, bantzigannella, sanciainedha Terminologia iscientìfica ggs Ètimu srd.

ampulacélu , nm Definitzione giogu chi si faet a su pipiu piticu pesandhodhu in artu iscapu e aguantandhodhu comente cumènciat a calare Terminologia iscientìfica ggs Ètimu srd.