atremuràu , agt Sinonimi e contrari atremenadu, impauréssiu, ispaurigau Frasi is crabas si ndi pesant a trumbullu ispraurias e girant a ingíliu atremuradas a bélidus.
atremuzolàre , vrb Definizione fàere a trèmere, a tímere Frasi una nue niedha bestida a lutu atremuzolat sa zente Etimo srd.
atrepillài , vrb: atropegliai,
atropegliare,
atropelliai,
atropelliare,
atropigliai,
atropillare,
atropogliare,
atrupegliare,
atrupelliai,
tripogliare Definizione
betare apare, pònnere sa cosa a dónnia manera chentza critériu, cunfúndhere totu; immarrire a meda, giare o pigare múngia, matana, pistare, catzigare, pònnere agiàgaru, arreolu, learesidha a pentzamentu / atropegliai is leis = andhare contra a sa leze, fàghere pagu o nudha contu de sas lezes a menisprésiu
Sinonimi e contrari
agiolotare,
scambillai,
stragamullai,
trumbugliai,
trumentai
/
atrobodhare,
imbogiare,
intrebedhai,
trabojare,
trobodhicai,
trobullai
| ctr.
assebiai
Frasi
tui bivis atrepillendi is cosas craras! ◊ cussu gei no si at a atropelliai, no dhi at a tropedhai sa língua! ◊ tui mi atropéllias dugna arrexonamentu ◊ mi atropògliat su narre, mi cunfundhet (A.Spanu)◊ mi aciapo sa mente atropogliada ◊ sa Sardigna, cun tantu atropogliadu faghe faghe, est sempre in manos anzenas
2.
tui ti atrupéllias po medas cosas, ma isceti una cosa est necessària ◊ fuit cun sa conca atropelliada de pistighinzos ◊ l'apo muntesu chentza l'atropellare, ca si su malàidu lu malústrias est peus
3.
Bobbore e Melledha furint atrupegliaos de su disígiu de ndhe iscarragiare s'iscusórgiu ◊ oi seu totu atrupelliada po allichidí
Etimo
spn.
atropellar
Traduzioni
Francese
bouleverser
Inglese
to upset
Spagnolo
desarreglar,
atropellar
Italiano
scompigliare,
sconvòlgere
Tedesco
durcheinander bringen.
atrepíllu , nm Definizione moida chi si faet cun is peis, camminandho Sinonimi e contrari apeisinzu, apeitu, ischidu 1, ischimuzu, istrepitzu, istriminu Frasi andu pretibreti ascultendu un'atrepillu, un'assúcunu ◊ mi perdu sonnendu… improvisu un'atrepillu cumparit in s'úmbara.
atrepógliu , nm: atropégliu,
atropéliu,
atropellu,
atropílgiu,
atropíliu,
atropógliu,
atrupégliu,
atrupélliu,
atrupellu,
atrupógliu,
trepógliu Definizione
genia de faghevaghe, de andhata a fuidura a dónnia parte, de iscuncordamentu; immarritzone mannu, múngia, matana; fintzes cosa betada apare, chi no si cumprendhet, coment'e un’intzertu
Sinonimi e contrari
abbatúliu,
abbolotu,
arrevolotu,
carralzu,
sciumbullu,
trambullu,
tregollu
/
apinioni,
matana,
pessamentu
/
ingànniu
Modi di dire
csn:
pigaisí atrupellu = leàresi pessamentu; fai is cosas cun atropégliu = a s'irfuirfui, impresse meda, a s'airada; andai cun atropégliu = andhare o caminare a pelea; atropégliu de genti = zente meda, a muntones, aira
Frasi
cudhu cane fit mintendhe s'atropógliu in sa bama ◊ su tzanfarajolu est mintendhe s'atropógliu in piata, a boghes bendhindhe tramatas ◊ apustis de s'atropéliu de su cambiamentu de domu s'intendiat mellus
2.
canta matana… totu custu atropógliu bos bochit! ◊ s'ómine, fiudu, fuit istracu de s'atrupellu de èssere babbu e mama de tres pitzinnos ◊ atropégliu mannu, ma vida carestiosa e làngia! ◊ in s'atropíliu de cust'esisténtzia no bandu che cadrogu a manu in muru! (D.Erriu)
3.
it'est cust'atropógliu, chi su babbu de unu dannu ndhe faghet duos, sa mama faghet a sa bighina su chi no li at a fàghere piús e chi frade tou ndhe bochit cantu ndhe agatat?!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pagaille
Inglese
disorder
Spagnolo
desorden,
atropello
Italiano
scompíglio
Tedesco
Verwirrung.
atrepolgiài , vrb Definizione asseliare de su istare a su mólia mólia o a su faghevaghe.
atresetàre atrasetàre
atressài : atraessàre
atressài 1 atratzài
atressillài , vrb Definizione its, atraessare? Frasi is nuis bàscias atressillant su meriali.
atréssu , prep Sinonimi e contrari
peri 1
Frasi
tèngiu una gana forti in coru miu de curri totu atressu de su planu
Traduzioni
Francese
à travers
Inglese
through
Spagnolo
a través
Italiano
attravèrso
Tedesco
durch,
quer.
atretedhàe , vrb Definizione camminare impresse Sinonimi e contrari trotigliare.
atretzadúra , nf Definizione
totu su chi serbit po fàere ccn. cosa, ainas
Sinonimi e contrari
ammàniu,
fronimentu
Frasi
atretzadura e machinàrios de una sala operatória costant meda ◊ segundhu su massaju s'ingolliat s'atretzadura a codhu e andhàt a pei ◊ at postu aficu a totu sas atretzaduras e machinàrios de sa caciara ◊ de atretzadura in cuili teniat su mutzorxu, àturus istrexus e pedhis po isterridroxu
Traduzioni
Francese
équipement
Inglese
equipping
Spagnolo
equipo
Italiano
attrezzatura
Tedesco
Ausrüstung.
atretzàre atratzài
atretzàu , pps, agt Definizione de atretzare.
atrétzu adréssu
atrétzu 1 , nm Definizione su atertzare, genia de cuntratu tra pastore e mere de bestiàmene: su primu ponet totu su pastorigóngiu e su tresunu de su bestiàmene, s'àteru ponet duos tertzos de su bestiàmene e a is tres annos ispartzint totu su bestiàmene a mesapare Sinonimi e contrari ateltzu*
atreuciàre, atreutàre, atreutzài atrabutzài
atrevessài atraessàre