cariedhàre , vrb Definizione tocare a manos imbrutandhosi e imbrutandho sa cosa, tocare una cosa coment'e suighindhodha Sinonimi e contrari afarrancae, ammanuncai, apodhicare Frasi putzidha, cudha cosa la zughet in manos a la cariedhare, totu! ◊ lèala cun delicadesa, sa figu cota meda, no la cariedhes ca si pistat! Etimo srd.
carietàdu , agt, nm Definizione
chi o chie portat sa cara betada, iscòncia, ma nau in cobertantza: chi no sentit bregúngia nudha po su male chi faet
Sinonimi e contrari
caricotu,
discaradu,
facimannu,
ibbregungiau,
segagaras,
sfaciu
| ctr.
birgonzosu
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
impudent
Inglese
impudent
Spagnolo
impudente,
descarado
Italiano
impudènte
Tedesco
unverschämt.
càriga càrica
càriga 1 càrica 1
carigàdu , pps, agt: carigau Definizione
de carigare; fatu a càriga: si narat fintzes coment'e istrupiadura de caru; nau de is cambas a fortza de dhas aparare a su fogu, chi est totu a marcos (cambas a sartitzu)
Sinonimi e contrari
ammelighinadu,
carixedhau,
pabassadu
Frasi
sa figu cota lassada in s'àrbure si ch'est totu carigada
2.
seu che a sa figu carigada: si sicat su tanaxi e totu si frunzit e s'acugurrat ◊ bella prendha chi ses, coromeu carigadu!…
3.
cussu pisedhu zughet sas cambas carigadas, semper acurtzu a fogu!
Traduzioni
Francese
fané,
flétri
Inglese
withered
Spagnolo
marchito
Italiano
appassito
Tedesco
verwelkt.
carigài , vrb: carigare Definizione
fàere a càriga, nau mescamente de sa figu ma fintzes de àteros frutos / carigàresi de unu = pagaresindhe, vengaisí
Sinonimi e contrari
acalabiare,
acalamai,
addormicare,
allacanae,
allartzanai,
allizare,
ammustiai,
apabassai
Frasi
sa figu cota, si no ndh'est bodhida, si che càrigat dereta ◊ sa figu si ponit in su soli a carigai ◊ sa figu est carighendi
2.
za mi ndhe at fatu, ma mi ndhe so carigadu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sécher des figues
Inglese
to desiccate
Spagnolo
secarse (de la fruta)
Italiano
assecchire (détto di frutta)
Tedesco
trocken werden.
carigàju , nm Definizione chie est amantiosu de sa càriga, dhi praghet e ndhe papat meda; chie istat meda cun is cambas aparadas a su fogu de sa forredha e po cussu dhas portat totu a magas, coment'e ingespiadas; chie istat sèmpere naendho fàulas Etimo srd.
carigamúru calichemúru
carigàre carigài
carighèdha , nf Definizione min. de cara, de càriga puru (carighita) Sinonimi e contrari carutza.
carighínu , nm Definizione
genia de tonàgias chi ponent a su nasu (lavra de pitzu) de un'animale mannu po dh'aguantare firmu a dhu ferrare
Sinonimi e contrari
cariasa 1,
cugurra 1
Terminologia scientifica
ans
Traduzioni
Francese
tord-nez
Inglese
barnacles
Spagnolo
acial,
badal
Italiano
torcinaso
Tedesco
Maulknebel.
carígna , nf, nm: carinna,
carignu,
caríngia,
caríngiu,
carínnia,
carínniu,
carinnu Definizione
ammostu o singiale de amore fatu in cunfidàntzia (a gente de domo, a is pipios, àteros): prus che àteru una tocada lébia, passada de manu in pitzu, in cara, a lébiu a lébiu, a allisadura
Sinonimi e contrari
abbréngulu,
ammaghiúcuru,
carenu,
imbímbinu,
losinga,
marieta,
pibia
/
carignamentu
Frasi
donamí unu carignu, su sposu miu! ◊ ti apo acollidu atzetendhe durcuras e carinnos ◊ babbu e mamma faghent pibios e carinnos a sos fizos ◊ cussa caríngia de bentu ti at fatu intrai su frius ◊ sos carignos ti siant beneitos! ◊ mai betes carignu a fémina trasulera! ◊ passat e torrat a passare sa manu coment'e carinnas in sa corda acadhighinada ◊ sa boxi de tziu Sadurru parit una carínnia candu fuedhat is bacas
Etimo
spn.
cariño
Traduzioni
Francese
caresse
Inglese
caress
Spagnolo
caricia
Italiano
carézza
Tedesco
Liebkosung.
carignadòre , agt Definizione chi faet carignos Sinonimi e contrari carignosu Etimo srd.
carignài , vrb: acarignai,
carignare,
carinnare,
carinniai Definizione
pigare a carignos, istare castiandho cun atentzione e praxere sa persona istimada
Sinonimi e contrari
acarissiai,
ammorare,
frandhigare,
imbimbinare
Frasi
si setzit, mi carignat, si riparat in bratzos mios ◊ unu bentu lébiu lébiu ti fait intendi cument'e unu fruscinamentu chi cument'e un'anninnia ti carignat ◊ ti mi astringhes a sinu e mi carignas, mi nínnigas, mi cantas e mi apentas (G.Sini)◊ su beranu paret carignadu de sole e chelos giaros ◊ sa mama carignàt su pipiu passendidhi lébia sa manu in sa faci sudada e abboboscada po sa callentura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
caresser
Inglese
to caress
Spagnolo
cariciar
Italiano
accarezzare
Tedesco
liebkosen.
carignaméntu , nm Definizione su carignare, is ammostos de amore chi si faent a sa persona istimada Sinonimi e contrari carigna, carinnada Etimo srd.
carignàre carignài
carignàtula , nf Definizione
genia de bobboi chi ponet a sa linna bècia
Sinonimi e contrari
arna,
àrrala,
arrentza,
càmula 1,
degodia,
lanasta,
papagalledhu,
tingiolu,
zannarolu,
tzerrone
Frasi
de custa peta no bi ndhe mandhigades… ancu bos si màndhighet sa carignàtula! (S.Patatu)
Terminologia scientifica
crp
Etimo
crsn.
caragnattulu
Traduzioni
Francese
ver (rongeur)
Inglese
wood-worm
Spagnolo
carcoma
Italiano
tarlo
Tedesco
Holzwurm.
carignéri , agt Sinonimi e contrari carignosu.
carignósu , agt: carinnosu Definizione
chi leat a carignos, cun amore
Sinonimi e contrari
amoríbbile,
carignadore,
caritziosu,
carosu,
imbrimbinosu
Frasi
sa mama sua, carinnosa, li naraiat a parare frunte a sos istragos de sa vida ◊ sas undhas carignosas arrivint a sa rena ◊ acò chi unu bentighedhu lébiu e carignosu ndhe batit su tocu de mesudie ◊ Micheledhu est unu pipiu carignosu
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
caressant
Inglese
caressing
Spagnolo
cariñoso
Italiano
carezzévole
Tedesco
liebkosend.
carígnu carígna