cístu , nm Definizione
cosa chi si narat, essia curiosa po erríere
Sinonimi e contrari
bàlcica
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
facétie
Inglese
pleasantry
Spagnolo
chiste
Italiano
facèzia
Tedesco
Witz.
citàde, citàdi , nf: tzitade Definizione
logu de abbitu mannu, de gente meda, inue dhue funt is istitutziones e cumandhos prus mannos
Frasi
in Sardigna fundhada si est Carbónia in d-una carbonífera contrada, sa chi fit terra istérile, infrutífera, tenet oe 'e citade s'alta insigna (Sassu)◊ me is citadis no arrennescint a ci cabai unu buconi chi non portant sa luxi elétrica me is ogus! ◊ su tempus est passau chi festus bisendi in citadis furisteras sartus sena de làcanas anca frorit s'olioni! (F.Carlini)
Etimo
itl.
cittade
Traduzioni
Francese
ville
Inglese
town,
city
Spagnolo
ciudad
Italiano
città
Tedesco
Stadt.
citadinàntzia , nf Definizione su èssere sugetu in totu a is leis de un'istadu, guvernaos cun is leis de calecunu istadu.
citadínu , nm, agt: tzitadinu Definizione
chie po cantu est e istat coment'e parte de un'istadu est sugetu a is leis suas, a diritos e doveres; de citade, chi pertocat sa citade
Frasi
in dónnia citadinu chi abbarret su caminu de su progressu e su benèssere sentza filare e ne tèssere mai tramas de abbusu! (A.Barra)
2.
si cucuzat de ervas e fiores inuve citadinos e pastores iscuvilant chito su manzanu
Traduzioni
Francese
citoyen
Inglese
citizen
Spagnolo
ciudadano
Italiano
cittadino
Tedesco
Bürger.
citàre , vrb: tzitare Definizione
pònnere a unu in càusa, denuntziare
Traduzioni
Francese
appeler en justice
Inglese
to convene
Spagnolo
llevar a juicio
Italiano
chiamare in giudìzio
Tedesco
jdn. verklagen.
citída , nf Definizione su si chellare Sinonimi e contrari acaida, cagliada | ctr. faedhada Etimo srd.
citíre, citíri , vrb: tzitire Definizione
(intrs.) abbarrare, istare mudu, firmare de foedhare: si narat fintzes de sonos e moidas / citirisí a sa muda = callàresi a sa muda
Sinonimi e contrari
assamudare,
atzitare,
atzitire,
cagliare
| ctr.
faedhare
Frasi
citide, pro caridade, e mancu vos intendhant! ◊ s'est citia sa múida de s'arriu ◊ s'est citiu su càntidu de is pillonis ◊ custu cristianu no citit mai, sempri fuedhendi! ◊ candho at intesu de gai s'est citidu ◊ ma citidí sa buca: ita megas de nai?!
Etimo
itl.
zittirsi
Traduzioni
Francese
se taire
Inglese
to be silent
Spagnolo
callar
Italiano
tacére
Tedesco
verschweigen.
citíu , pps, agt Definizione
de citire; chi si est chellau, chi no est naendho nudha
Sinonimi e contrari
cagliadu,
citu,
múdrigu,
mudu
Modi di dire
csn:
a sa citia = a sa muda, chentza faedhare; citiu che muru = mudu che croca
2.
funt citius citius che canis aperdiaus!
Traduzioni
Francese
silencieux
Inglese
silent,
hissed
Spagnolo
callado
Italiano
zittito,
zitto
Tedesco
still.
citòfanu , nm Definizione genia de aparíciu fatu che a unu telèfono po si foedhare de sa genna, fora, a aintru de domo, mescamente in palàtzios e domos mannas cun is duos tretos atesu Frasi isse mi tzocaiat su portale e deo li betaia boghe dai su balcone, ca su citòfanu no l'aiant ancora inventadu (T.Masala).
cítu , agt, iscl: tzitu Definizione
chi no est foedhandho; foedhu chi si narat a unu po dhu fàere chellare
Sinonimi e contrari
mudu
/
cagliadu,
citiu,
múdrigu
Frasi
citu, no musciat, incravau in fundu de s'errori
2.
papa e citu! ◊ citu, citu po caridadi, no itzerrist!
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
silencieux,
silence!
Inglese
shut up!
Spagnolo
callado,
¡cállate!
Italiano
zitto,
silènzio!
Tedesco
Ruhe!
cítu 1 , nm: tzitu 1 Definizione
dinare, nau in su sensu de pagu cosa
Sinonimi e contrari
sodhu,
tzentésimu
Frasi
pro su retore fint sas matanas piús malas, cussas: no li rendhiant mancu unu citu ◊ est capatzu chi s’ómine bochit su frade pro unu citu! ◊ fit un'ómine abbistu in sa siendha, ma unu paghighedhu trupia in s'interessu e no lassaiat cúrrere unu citu pro contu fatu perunu
Etimo
itl.
citto
Traduzioni
Francese
centime,
sou
Inglese
the hundredth part,
coin
Spagnolo
céntimo,
(blanca)
Italiano
centèsimo,
monéta
Tedesco
Centesimo.
cítula , nf: gítula Definizione
is orrugos de s'aràngiu, de s'àgiu, de su mandarinu deasi comente funt ispartzios a solos; fita de calecuna cosa
Sinonimi e contrari
fítula,
ispixu,
isprécu 1,
istígia,
sibícua,
títaba*
Frasi
coenno custa cosa dhue pones duas cítulas de àgiu
Traduzioni
Francese
quartier,
tranche
Inglese
segment
Spagnolo
gajo (m)
Italiano
spìcchio
Tedesco
Scheibe.
cítzu císso
ciú , art: su*, tzu Definizione artículu mascu po númene síngulu comente dhu narant a logos candho capitat apustis de is prep. in o cun Frasi fut in ciú mellus fai ◊ no ti abarrist in foras cun ciú soli budhiu!
cíu , nm Definizione genia de barca pitichedha chi assimbígiat a su fassoni, ma fatu de linna, a fundhu ladu, ciatu, po piscare in istagnos, in abbas bàscias Frasi su piscadori a sa becesa iat dépiu abbandonai su ciu, arretzas, nassas e totu is ainas ◊ is piscadoris torrant cun is cius càrrigus de pisci Etimo ltn. scyphus.
cíu 1 , nm Definizione in su foedhóngiu de is pipios, pigionedhu Sinonimi e contrari cicitzuliu, ciciu Etimo srd.
cíu 2 , nm: siu, tiu, tziu* Sinonimi e contrari titiu Frasi mi ammento a bois, ciu Pepedhu e cia Paschedha.
cíu 3 chíbu
ciuàle, ciuàli , nm: giuabi* Frasi aiat unu ciuale fatu cun de linna de olia ◊ su ciuali, coment'e sinnu de craba, est sa forma de su ciuali ◊ de su croxu de su crabu fiant is lorus po giungi is bois in su carru, su ciuali.
ciuàre , vrb: (ci-u-a-re?)
Definizione
cantare, nau de sa tzonca
Frasi
cíuat sa tonca, créculat sa rana, ischémiat su biju, grígliat su grígliu
Terminologia scientifica
bga
Traduzioni
Francese
cri du petit duc
Inglese
horned owl call
Spagnolo
el grito del autillo
Italiano
il vèrso dell'assiuòlo
Tedesco
Gesang der Zwergohreule.