discàpitu , nm Definizione cosa chi andhat male o noghet a ccn. o a calecun’àtera cosa Sinonimi e contrari dannu Frasi cussos faghiant sas pretesas issoro, in sas tancas: no bi ant lassadu pedra e linna, ant fatu discàpitos mannos ebbia!
discaràdu , pps, agt, nm Definizione
de discarare; chi o chie no sentit bregúngia, chi portat fàcia de sola
Sinonimi e contrari
iscaratzadu
/
caricotu,
carietadu,
facesola,
iscaradu,
iscaressidu,
ispradidu,
malacara,
murribistu,
scundiu,
sfaciu
| ctr.
bergungiosu,
duritosu
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
effronté
Inglese
impudent
Spagnolo
descarado
Italiano
sfacciato
Tedesco
frech,
frecher Mensch,
Frechling.
discaràre , vrb rfl Definizione
bogare sa cara, lassare bíere sa cara, fàere a bíere
Sinonimi e contrari
ifatzolare,
iscarare
Etimo
spn.
descararse
Traduzioni
Francese
se démasquer
Inglese
to take off one's mask,
to give oneself away
Spagnolo
desenmascarar
Italiano
smascherarsi
Tedesco
sich demaskieren,
die Maske abnehmen.
discàrju , nm: escarju, iscàgliu* Definizione in is pigiones, tretu prus largu in sa canna de su gúturu, inue su papu si firmat unu pagu innanti de lòmpere a s'istògomo Sinonimi e contrari brentígliu, istògomo Frasi cantu de balla mi passet su discarju, chi custa est beridade! Terminologia scientifica crn.
discàrriga , nf Definizione parte arta de un'apertura, s'incroamentu, fata a manera chi s'ammontadórgiu no giutzat tropu pesu in su tretu prus in mesu (inue est in buidu) e no si trunchet Terminologia scientifica dmo.
discàrrigu , nm: disgàrrigu Definizione
su ndhe leare un'incàrrigu a chie dhu tenet
Traduzioni
Francese
exonération
Inglese
exoneration
Spagnolo
exención (f)
Italiano
esònero
Tedesco
Enthebung,
Entlassung.
discassàre descansàre
discassàtu , agt Definizione chi tenet maneras de fàere pagu educadas, chentza arrespetu Sinonimi e contrari irregradu, scurrégidu Etimo srd.
discassósu discanciósu
discàssu discànciu
dischèdha , nf: discuedha Definizione
min. de discu, istregighedhu de terra, imbidru o àteru a pònnere calecuna cosa a papare, a bufare
Sinonimi e contrari
cícara,
discu,
iscudilla,
tzicherone
Terminologia scientifica
stz
Traduzioni
Francese
bol
Inglese
bowl
Spagnolo
tazón (m)
Italiano
scodèlla
Tedesco
Schüssel.
dischènte, dischènti , nm Definizione
chie est cun d-unu maistu trebballandho e imparandho un'arte o mestieri
Sinonimi e contrari
ischente,
muntzu
Frasi
chie andhabat a dischente chin su ferreri fit sèmpere intitibedhau, dischente de mastru de linna imparabat a adderetare sos cravos (B.Murgia)◊ in mesu de chimbanta dischentes de sa bandha bi ndhe aiat bonos e malos
Cognomi e Proverbi
prb:
menzus francu a mastru chi no sodhu a dischente
Etimo
ltn.
discente(m)
Traduzioni
Francese
disciple,
apprenti
Inglese
apprentice
Spagnolo
aprendiz
Italiano
discènte,
apprendista,
allièvo
Tedesco
Lehrling.
dischíre , vrb Definizione àere idea precisa de calecuna cosa, su connòschere sa cosa o chistione po comente est, arresurtau de su imparare, de su bíere o intèndhere, de su cumprèndhere Sinonimi e contrari ischire* Frasi totus lu mutiant gai ma pacos dischiant chie fit tziu Cupedhu (G.F.Sedda)◊ ant dischiu chi cussu fit unu tzapabbussa ◊ dae sa timória non dischiavaes in uve istavaes!
dischissiàda , nf Definizione su dischissiare Sinonimi e contrari irbariadura, irbariamentu Etimo srd.
dischissiàre , vrb Definizione
tocare a conca, essire macu, irbariadu
Sinonimi e contrari
ammachiae,
delliriare,
dessessire,
irbariare,
iscansae,
ischissiai,
issentire,
istinare
Frasi
sas féminas nos faghent dischissiare (S.Spiggia)◊ a mimme cussas mazinedhas de zocadores mi fachiant dischissiare ◊ si sunt dischissiandhe de su pessamentu ca su frade no at iscritu prus
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
devenir fou
Inglese
to go mad
Spagnolo
desquiciar
Italiano
impazzire,
andar fuòri di tèsta
Tedesco
verrückt werden.
dischissiàu , pps, agt Definizione
de dischissiare; chi est fora de se, chi est macu deunudotu, chi no est giustu de conca
Sinonimi e contrari
afoglietadu,
desessidu,
disvariadu,
ilgiradu,
ilvariadu,
iscassatu,
issentidu,
meningitanu
2.
sa zente paret dischissiada andhandhe e torrandhe in màchina chene ischire a ube ◊ ma ite as fatu a la bochire, dischissiadu chi no ses àteru?!
Traduzioni
Francese
forcené
Inglese
mad
Spagnolo
desquiciado
Italiano
forsennato,
demènte
Tedesco
verrückt.
dischíssiu , nm Definizione
su dischissiare, su issentire, fàere a tropu coment'e ammachiandhosi
Sinonimi e contrari
ammàchiu,
dellíriu,
irbariamentu,
macheine
/
ttrs. mancantumu
Frasi
atentu chi ti ponet in dischíssiu, su pipare! ◊ una pena so sufrindhe chi mi picat a dischíssiu: mi est che seu cussumindhe…◊ mancari pilicanu, mi picant a dischíssiu sas penas de s'amore! ◊ sos puzones sunt piliendhe a dischíssiu ◊ bintos dae sa música a dischíssiu che a sos ursos ballant e s'istentant
Etimo
spn.
desquicio
Traduzioni
Francese
folie,
démence
Inglese
madness
Spagnolo
demencia,
locura
Italiano
insània,
demènza,
ammattiménto
Tedesco
Wahnsinn.
disciamadòri, disciamiadòri , agt, nm Definizione
chi o chie ponet male de is àteros
Sinonimi e contrari
fogaresu,
limbibúdidu,
sfamadori
2.
limba de fogu, cudha disciamiadora abbrúgiat su bestiri candu frastimat o passat su pètini! (G.Desogus)◊ assumancu issu si podiat furriai contr'a is disciamadoris!
Traduzioni
Francese
diffamateur
Inglese
defamer
Spagnolo
difamador
Italiano
diffamatóre,
detrattóre
Tedesco
Verleumder.
disciamiài , vrb Sinonimi e contrari disfamai.