discàpitu , nm Definitzione cosa chi andhat male o noghet a ccn. o a calecun’àtera cosa Sinònimos e contràrios dannu Frases cussos faghiant sas pretesas issoro, in sas tancas: no bi ant lassadu pedra e linna, ant fatu discàpitos mannos ebbia!
discaràdu , pps, agt, nm Definitzione
de discarare; chi o chie no sentit bregúngia, chi portat fàcia de sola
Sinònimos e contràrios
iscaratzadu
/
caricotu,
carietadu,
facesola,
iscaradu,
iscaressidu,
ispradidu,
malacara,
murribistu,
scundiu,
sfaciu
| ctr.
bergungiosu,
duritosu
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
effronté
Ingresu
impudent
Ispagnolu
descarado
Italianu
sfacciato
Tedescu
frech,
frecher Mensch,
Frechling.
discaràre , vrb rfl Definitzione
bogare sa cara, lassare bíere sa cara, fàere a bíere
Sinònimos e contràrios
ifatzolare,
iscarare
Ètimu
spn.
descararse
Tradutziones
Frantzesu
se démasquer
Ingresu
to take off one's mask,
to give oneself away
Ispagnolu
desenmascarar
Italianu
smascherarsi
Tedescu
sich demaskieren,
die Maske abnehmen.
discàrju , nm: escarju, iscàgliu* Definitzione in is pigiones, tretu prus largu in sa canna de su gúturu, inue su papu si firmat unu pagu innanti de lòmpere a s'istògomo Sinònimos e contràrios brentígliu, istògomo Frases cantu de balla mi passet su discarju, chi custa est beridade! Terminologia iscientìfica crn.
discàrriga , nf Definitzione parte arta de un'apertura, s'incroamentu, fata a manera chi s'ammontadórgiu no giutzat tropu pesu in su tretu prus in mesu (inue est in buidu) e no si trunchet Terminologia iscientìfica dmo.
discàrrigu , nm: disgàrrigu Definitzione
su ndhe leare un'incàrrigu a chie dhu tenet
Tradutziones
Frantzesu
exonération
Ingresu
exoneration
Ispagnolu
exención (f)
Italianu
esònero
Tedescu
Enthebung,
Entlassung.
discassàre descansàre
discassàtu , agt Definitzione chi tenet maneras de fàere pagu educadas, chentza arrespetu Sinònimos e contràrios irregradu, scurrégidu Ètimu srd.
discassósu discanciósu
discàssu discànciu
dischèdha , nf: discuedha Definitzione
min. de discu, istregighedhu de terra, imbidru o àteru a pònnere calecuna cosa a papare, a bufare
Sinònimos e contràrios
cícara,
discu,
iscudilla,
tzicherone
Terminologia iscientìfica
stz
Tradutziones
Frantzesu
bol
Ingresu
bowl
Ispagnolu
tazón (m)
Italianu
scodèlla
Tedescu
Schüssel.
dischènte, dischènti , nm Definitzione
chie est cun d-unu maistu trebballandho e imparandho un'arte o mestieri
Sinònimos e contràrios
ischente,
muntzu
Frases
chie andhabat a dischente chin su ferreri fit sèmpere intitibedhau, dischente de mastru de linna imparabat a adderetare sos cravos (B.Murgia)◊ in mesu de chimbanta dischentes de sa bandha bi ndhe aiat bonos e malos
Sambenados e Provèrbios
prb:
menzus francu a mastru chi no sodhu a dischente
Ètimu
ltn.
discente(m)
Tradutziones
Frantzesu
disciple,
apprenti
Ingresu
apprentice
Ispagnolu
aprendiz
Italianu
discènte,
apprendista,
allièvo
Tedescu
Lehrling.
dischínzu , nm Definitzione su ischire, su imparare Sinònimos e contràrios imparu, imparonzu Ètimu srd.
dischíre , vrb Definitzione àere idea precisa de calecuna cosa, su connòschere sa cosa o chistione po comente est, arresurtau de su imparare, de su bíere o intèndhere, de su cumprèndhere Sinònimos e contràrios ischire* Frases totus lu mutiant gai ma pacos dischiant chie fit tziu Cupedhu (G.F.Sedda)◊ ant dischiu chi cussu fit unu tzapabbussa ◊ dae sa timória non dischiavaes in uve istavaes!
dischissiàda , nf Definitzione su dischissiare Sinònimos e contràrios irbariadura, irbariamentu Ètimu srd.
dischissiàre , vrb Definitzione
tocare a conca, essire macu, irbariadu
Sinònimos e contràrios
ammachiae,
delliriare,
dessessire,
irbariare,
iscansae,
ischissiai,
issentire,
istinare
Frases
sas féminas nos faghent dischissiare (S.Spiggia)◊ a mimme cussas mazinedhas de zocadores mi fachiant dischissiare ◊ si sunt dischissiandhe de su pessamentu ca su frade no at iscritu prus
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
devenir fou
Ingresu
to go mad
Ispagnolu
desquiciar
Italianu
impazzire,
andar fuòri di tèsta
Tedescu
verrückt werden.
dischissiàu , pps, agt Definitzione
de dischissiare; chi est fora de se, chi est macu deunudotu, chi no est giustu de conca
Sinònimos e contràrios
afoglietadu,
desessidu,
disvariadu,
ilgiradu,
ilvariadu,
iscassatu,
issentidu,
meningitanu
2.
sa zente paret dischissiada andhandhe e torrandhe in màchina chene ischire a ube ◊ ma ite as fatu a la bochire, dischissiadu chi no ses àteru?!
Tradutziones
Frantzesu
forcené
Ingresu
mad
Ispagnolu
desquiciado
Italianu
forsennato,
demènte
Tedescu
verrückt.
dischíssiu , nm Definitzione
su dischissiare, su issentire, fàere a tropu coment'e ammachiandhosi
Sinònimos e contràrios
ammàchiu,
dellíriu,
irbariamentu,
macheine
/
ttrs. mancantumu
Frases
atentu chi ti ponet in dischíssiu, su pipare! ◊ una pena so sufrindhe chi mi picat a dischíssiu: mi est che seu cussumindhe…◊ mancari pilicanu, mi picant a dischíssiu sas penas de s'amore! ◊ sos puzones sunt piliendhe a dischíssiu ◊ bintos dae sa música a dischíssiu che a sos ursos ballant e s'istentant
Ètimu
spn.
desquicio
Tradutziones
Frantzesu
folie,
démence
Ingresu
madness
Ispagnolu
demencia,
locura
Italianu
insània,
demènza,
ammattiménto
Tedescu
Wahnsinn.
disciamadòri, disciamiadòri , agt, nm Definitzione
chi o chie ponet male de is àteros
Sinònimos e contràrios
fogaresu,
limbibúdidu,
sfamadori
2.
limba de fogu, cudha disciamiadora abbrúgiat su bestiri candu frastimat o passat su pètini! (G.Desogus)◊ assumancu issu si podiat furriai contr'a is disciamadoris!
Tradutziones
Frantzesu
diffamateur
Ingresu
defamer
Ispagnolu
difamador
Italianu
diffamatóre,
detrattóre
Tedescu
Verleumder.
disciamiài , vrb Sinònimos e contràrios disfamai.