A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

gallerànu , agt, nm Definizione cundennau a sa galera; nau cun tzacu, a disprétziu, petzu o orrobba de galera Sinonimi e contrari galeristu, pregioneri / delincuente Frasi brutu mandroni, si dhu donas s'esémpiu a cussus galleranus de fillus tuus!…(A.Melis)

gallería , nf: garalia Definizione ispétzia de curridóriu, pruschetotu asuta de terra in is minieras o po passare istradas e ferrovias asuta (prus che àteru in logu de monte); logu inue ponent po ammostu is pinturas, parada de pinturas Frasi sa galleria lassada a mesu incumentu est reduida a una tana de matzones ◊ s'istrada l'ant colada in galleria ca incúrtziat meda ◊ isetaiant a ghirare sos ómines a bidha po torrare a prenare sas garalias de sa mina Traduzioni Francese tunnel, galerie Inglese tunnel, gallery Spagnolo túnel, galería Italiano gallerìa Tedesco Stollen, Tunnel, Galerie.

gallèta , nf Definizione genia de pane tostau meda, fatu laditu; genia de druche 2. po sa festa bollu fai un’inforrada de amaretus e de galletinas Terminologia scientifica pne.

gallézu gallégiu

gallicàntu , nm Definizione su mengianedhu chitzo, candho cantant is pudhos.

gallíciu , nm: gallissi, gallitzu Definizione genia de cane areste, connotu po is trassas Sinonimi e contrari grodhe, magliane, matzone Terminologia scientifica anar.

galligàre , vrb Sinonimi e contrari galligiai Etimo itl. gallo.

galligiài, galligiàre , vrb: gallizare Definizione su si crèdere meda, fàere su prepotente e cricare de cumandhare aprofitandho de chie est prus piticu, prus débbile, fàere su brafanteri, su sprodhenti Sinonimi e contrari galligare Frasi est inútili chi bollais galligiai po cuai su pudesciori! ◊ trainedhu como aundhadu gallizas e minetas! ◊ como gallizas ca no ch'est babbu tou a ti domare! ◊ est gallizendhe cun cussos pisedhos, ca isse est prus mannu! ◊ si no fia istadu goi chentza brios, in domo mia isse no che aiat gallizadu! (Z.Zazzu) Etimo ctl. gallejar Traduzioni Francese faire la loi à qqn Inglese to lord it Spagnolo señorear, mangonear Italiano spadroneggiare Tedesco tyrannisieren.

gallinèta , nf Definizione una calidade de pische Frasi ammisturu prupu, sépia cun pagellu, gallinetas cun sorellu, vacas, òrgunus… una bella cassola! Terminologia scientifica psc, lepidotrigla cavillone, trigla lucerna, t. lyra, aspitrigla obscura, a. cuculus, eutrigla gurnandus, trigloporus lastoviza.

galliòfa , nf Definizione cosa de papare de pagu contu Etimo spn. gallofa.

galliótu gagliótu

gallíssi, gallítzu gallíciu

gallizàre galligiài

gallízu , nm Definizione su galligiare Frasi si est pesadu in gallizos de paghe ◊ a manzanu cun gana e cun gallizos pigas a ponte bellas contonadas (G.A.Mura) Etimo srd.

gallófu gagliófu

gallòi , nm Sinonimi e contrari dangallone, drangaglieo.

gallonàdu , pps, agt: gallonau, galonadu Definizione de gallonare; chi giughet o dhi ant postu is gallones, chi contat meda 2. servis su regnu cun fide e onore tale chi ti ndhe torras gallonadu ◊ s'istentina si ndhe boghent paribari custos cadhos cun meres gallonados! 3. bentos inchimerados che ant a trazare cadhos galonados pro sa festa e zòbanos cadheris ◊ chin su cadhu ingrilladu a sa ralla de su palu est arribbadu in mesu de milli boches galonadas.

gallonàre , vrb Definizione pònnere su gallone, is gallones.

gallonàu gallonàdu

gallòne, gallòni , nm: galone Definizione una genia de orrollu chi si ponet a sa gunnedha o àteru pinzos de su costúmene, genia de sisia o frocu; genia de gradu de is militares Frasi li festat e cosit s'iscaralata e su gallone de su zipone ◊ faint gallonis de òru, de seda, de plata ◊ ispicas ispicas, a galones de seda infrocadas, dechidas, donosas! Cognomi e Proverbi smb: Gallone, Galloni Etimo spn. galón.