A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

insoladúra insobadúra

insolàe, insolài, insolàre inciolài

insolfatàre , vrb Definizione meighinare sa bide a solfatu Sinonimi e contrari surfatai Traduzioni Francese sulfater le vignes Inglese to copper Spagnolo aplicar el cobre Italiano ramare Tedesco bespritzen mit Kupfervitriol.

insólis , avb Sinonimi e contrari solu Frasi no insolis no si faedhant, ma no si àrtziant mancu de cristas (G.Ruju).

insonàda incionàda

insóniu inciónnu

insónnia , nf: issónnia Definizione maladia o neghe de no pòdere dormire, de dormire tropu pagu Sinonimi e contrari issónnigu.

insónnia 1 , nf Definizione genia de erba chi faet in logos de erriu, in logu in paris acanta a mare, úmidu Sinonimi e contrari sónnia.

insonnigài , vrb: insonnigrae, issonnigare Definizione pigare sonnu / andhare a s'insónniga insónniga = sonisonni, ruíndhesi de su sonnu Sinonimi e contrari dormire, indormiscai, ingalare | ctr. ischidare Frasi Taresa fit a s'issónniga issónniga, li pariat de àere intesu arréxunu ma che li pariat atesu: sa meighina l'aiat tota intambainada Etimo srd. Traduzioni Francese s'endormir Inglese to fall asleep Spagnolo adormecerse Italiano addormentarsi, assonnarsi Tedesco einschlafen.

insonnigàu , pps, agt Definizione de insonnigai; chi tenet sonnu, chi no est bene ischidau Sinonimi e contrari insonniscadu, sonnidu, sonnisonni / cdh. insunnitu 2. insonnigau, sèmpiri imbimbiriau, cabat sa conca e drommit ◊ sa picioca si ndi pesat totu insonnigada, circat s'àcua e s'isciàcuat.

insonnigràe insonnigài

insonniscàdu, insonniscàu , agt: issonniscau Definizione chi tenet sonnu, sonni-sonni, chi no est bene ischidau Sinonimi e contrari assonniscau, indormiscau, insonnigau, sonnidu Frasi coment'e insonniscau, currit in su puntu de innui beniat sa boxi ◊ si fiaus drommios puru, istracos, e mesu issonniscaos dhi naraiaus de abbarrare trancuillu Etimo srd. Traduzioni Francese endormi Inglese drowsy Spagnolo adormecido Italiano assonnato Tedesco schläfrig.

insonníta , nf Definizione boghe o sonu chi torrat agoa Sinonimi e contrari abbóvidu, arrembumbu, arretumbu, intúmbida, intumbu, torrabboxi, tumbu 1.

insónu inciónnu

insopímini , nm: issopímini Definizione pecu de s'andhadura, male a peis chi pigat a su bestiàmene Sinonimi e contrari topia, topíghine, topímene, topine Etimo srd.

insorài inciorài

insoràu , pps, agt Definizione de insorai; isciustu de sudore, colagola de suore Sinonimi e contrari assorau, sudorau 2. no ndi potzu prus: comenti apu fatu cussu pagu pagu de cosa seu totu insorau! ◊ portat is callenturas e fatuvatu est totu insorau ◊ su molenti est insorau colagola! Traduzioni Francese moite (de sueur) Inglese bathed in sweat Spagnolo muy sudado Italiano màdido di sudóre Tedesco schweißgebadet.

insordigài, insordigàre insodrigài

insòro, insòru , agt, prn: intzoru, iscioro, issoro Definizione de issos, de issas, de cussus, de cussas: agt. e prn. chi giaet s'idea de su possessu, coment'e agt. si ponet sèmpere apustis de su númene, no càmbiat de m. a f. e ne de sing. a pl., inditat sèmpere unu possessu de 3ˆ persona pl., si narat de gente e de cosas e si podet impreare fintzes coment'e agt. de un'avb. che a totu is possessivos po fàere unu valore prepositzionale / apustis, innanti i. = apustis, innanti de issos, de issas; de issoro = de issos; cun issoro = cun issos; sos issoro (nau de genti) = is parentis insoru; s'issoro = totu su (possessu, trabballu, cosa) de issus, de issas Frasi sas domos iscioro sunt totu ammobbiliadas ◊ sos fizos issoro sunt totu cabosos ◊ sa cosa issoro est bene tenta contu ◊ su logu issoro est cussu ◊ issus tenint cosa de domu insoru 2. is duas sorris, una fiat sarta, s'àtera trabballàt in s'insoru, teniant cosa ◊ semus andhados a s'issoro ◊ innanti che faghimus su nostru, apustis s'issoro ◊ sa faina nostra est irbandhonada, s'issoro bene aténdhida 3. dèu creu ca dhu biant de passei insoru ◊ Cristos at alidadu subra issoro ◊ no poto istare sèmpere ifatu issoro ◊ si est postu in mesu issoro ◊ s'intendhent una fortza noa intro issoro ◊ sa zente at cumpresu a inue giughent idea de andhare e bi arrivat innanti issoro ◊ a inghíriu issoro bi aiat duos boes (G.Piga)◊ fuat passendu su para a pagu tretu insoru Etimo ltn. ipsorum Traduzioni Francese leur, lela leur, les leurs Inglese their (s) Spagnolo su, sus (agt), suyo, suyos (prn) Italiano lóro (agg. e pron. poss.) Tedesco ihr.

insóru , nm Definizione suore, genia de abbighedha chi essit in sa pedhe mescamente po sa basca o sa pelea Sinonimi e contrari sori Frasi tziu Pepi fut a fraci, a làgrimas e a insoru, addoendisí su bidatzonedhu, iscolliendisí po sa timoria de no acudi ca dhoi fut su fogu Etimo srd.