A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

insostrài , vrb Definizione fàere s'isostre, o pitzusostru, a sa domo Sinonimi e contrari assostrai Frasi est una domixedha chi ant ammanniau, insostrau, tassedhau e vardassau Etimo ctl. ensostrar.

instài , vrb Definizione sighire a nàrrere o a dimandhare, a pretèndhere calecuna cosa, fintzes apustis chi s'àteru at foedhau Sinonimi e contrari betiare, insístere Frasi "Insandus contaimidha!", iat instau issa, ispassiosa ◊ "Est filla nostra e depit torrai a domu!", iat instau su babbu (I.Lecca).

insuadúra insoadúra

insuài , vrb: insuare Definizione nau de is animales fémina, èssere o bènnere in more; nau de gente, pesare burdellu, pònnere avolotu Sinonimi e contrari assuae, impurdedhiri, ingrilliri, seguzare 2. tocat a passai sa boxi e a insuai su logu! Etimo srd. Traduzioni Francese exciter Inglese to excite Spagnolo excitarse las hembras, alborotar Italiano eccitare Tedesco erregen.

insuaméntu , nm: intzuamentu Definizione disígiu de fémina (o de ómine) Sinonimi e contrari ampua, insoadura, lusca, sua 1 / assuadura, sciovadura Etimo srd. Traduzioni Francese désir sexuel Inglese lust Spagnolo celo, calentura Italiano desidèrio sessuale Tedesco Begierde.

insuàre insuài

insuàu , pps, agt: intzuau Definizione de insuai; chi tenet sa gnogna, chi est in calore, fintzes chi tenet un'idea a s'airada (nau de ccn.) Sinonimi e contrari assu 1, birbilliau, impurdedhiu, suadu, suguzadu 2. depit èssi insuau: no abarrat firmu nudha nudha, no fait a dh'aguantai! ◊ insuada de "amor di patria", sa maista fascista fuedhàt mali de s'Inghilterra.

insubbiàre , vrb Definizione imbodhigare s'ordiu in s'insúbbiu o ixubru, po tèssere Sinonimi e contrari assubbiare.

insúbbiu , nm: insubru, issurbu, ixubru Definizione in is telàrgios, donniunu de is duos fusos ue s'imbodhigat s'ordiu (in su de asegus, su prus atesu) e su tessíngiu fatu (in su de ananti, su prus acanta a chie est ciciu tessendho) Sinonimi e contrari insúliu, istrugu, istubba, oldiola, ónsulu, sdrúbiu, sólbiu Frasi tessendho, s'ixubru de nanti ingrussat, su de apalas ispàciat Terminologia scientifica ts Etimo ltn. insub(u)lum Traduzioni Francese ensouple Inglese beam Spagnolo enjulio, enjullo Italiano sùbbio Tedesco Weberbaum.

insúbra , avb: issuba, issupra Definizione sa parte de pitzu, prus in artu, nau fintzes de tempus Sinonimi e contrari apícius, assua, pícius, susu / apustis | ctr. suta Frasi fit picànnelu a lusinga e ghetannesincheli issupra 2. issuba de s'autore de s'innu sardu ant iscritu medas Etimo srd.

insúbru insúbbiu

insucài , vrb: intzucai Definizione andhare, tzucare, su si pònnere in camminu, fintzes cúrrere aifatu po cassare, arrocare Sinonimi e contrari abbiare 1, infusilare, insucai, mòere, tzochiare / perseghire Frasi comenti no at pensau de insucai issa puru a Castedhu!◊ nd'ia arregortu sa bértula e ia insucau a s'istradone a pigai sa corriera 2. su gatu intzucat is topis Etimo srd.

insuciài , vrb Definizione fàere súciu, súchidu, brutu Sinonimi e contrari abbrutai, imbratare | ctr. limpiai, samunae Frasi in dónnia logu dhu'est sa berbè ci insúciat sa corte.

insúdha , nf: intzudha Definizione sa tzudha, su pilu grussu de unos cantu animales; su pilighedhu chi portat sa carena umana candho si intèterat e inartat po su fritu o pauria Sinonimi e contrari artzudha Frasi si bit in s'àiri una frusa de intzudha truncada, comenti ant isparau a su sirboni ◊ bollit lardu cun s'insudha.

insudhídu , pps, agt Definizione de insudhire; chi portat o tenet sudhos in conca, pentzamentos Sinonimi e contrari apensamentau, apinnicadu, assudhidu, orioladu, pistichinzosu | ctr. asseliadu, trancuillu 2. insudhidu si li bortat contra invitèndhelu a si aviare, si no cheriat ciafos ◊ insudhidu, achendho sa candhela e miro s'istàntzia… bóida Traduzioni Francese préoccupé Inglese anxious Spagnolo preocupado Italiano impensierito Tedesco besorgt.

insudhíre , vrb Definizione àere o pònnere in sudhos, pistighíngiu, pentzamentos Sinonimi e contrari acimbellai, apinnicare, assudhire Frasi deves fuire sos bios, ca ti podent insudhire e nòghere Etimo srd. Traduzioni Francese se préoccuper Inglese to get anxious Spagnolo preocuparse Italiano preoccuparsi, impensierirsi Tedesco besorgt sein.

insuíu , agt Definizione chi est in more Sinonimi e contrari aibbadu, allimitu, suadu*, suguzadu / cdh. sualzalitu.

insulài inciulài

insulàre , agt Definizione de s'ísula, chi pertocat a is ísulas.

insuldíre , vrb: insurdire, issurdire Definizione pèrdere o fintzes fàere pèrdere sa capacidade de is origas, fintzes pèrdere is atuamentos, istare immadoinaos Sinonimi e contrari insurdai, insurdèssiri / ammadainare Frasi si depet pònnere ambaghe in orijas pro no ndh'essire issurdidu ◊ sezis buchimannas e ischides boghinare fintzas a insurdire!(G.Addis) 2. li at iscutu un'isbarriada de fuste a conca chi l'at insurdidu Traduzioni Francese devenir sourd Inglese to become deaf Spagnolo ensordecer Italiano insordire Tedesco taub werden.