insurdíre insuldíre
insurdósigu , agt Definizione
nau de sonu o isorrocu forte de fastidiare s'oidu, de fàere male a s'oidu, chi insurdat
Sinonimi e contrari
tronosu
Frasi
cussu est unu romúriu insurdósigu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
assourdissant
Inglese
deafening
Spagnolo
atronador
Italiano
assordante
Tedesco
laut.
insuríri , vrb Definizione coment'e fàere a soru, a brodu, nau de cosa (mescamente pische) chi si guastat, s'impudit Sinonimi e contrari assorare, impudire, pudèsciri Etimo srd.
insuríu , pps, agt Definizione
de insuriri; chi lassat andhare arrancu légiu, fragu pudésciu de cosa guasta, chi faet male
Sinonimi e contrari
assoratu,
guastu,
púdidu
2.
in s’àiri aferenada de nuis e nuis de síntzulu s’intendiat sulendi, vitanu, su bentu insuriu de sa malària (S.Chiappori)
Traduzioni
Francese
miasmatique
Inglese
miasmal
Spagnolo
rancio
Italiano
miasmàtico
Tedesco
miasmatisch.
insurpài, insurpàre inciurpài
insurpía , nf Definizione farta manna de is ogos, de sa vista Sinonimi e contrari surpia, turpíghine, tzeghidúdine, tzegúmene, tzurpedade Etimo srd.
insúrpu , agt, nm: intzurpu, issurpu, itzurpu Definizione chi o chie no biet, chi dhi mancat in manera grave sa vista Sinonimi e contrari cegu, ciurpu*, ispereladu Frasi seu diventau intzurpu sa dí chi apu connotu a tui!…◊ seis itzurpus chi donais sa manu a is àterus tzurpus po nci arrui a su fossu! ◊ cussu est issurpu límpiu! ◊ sa gatu at fatu is fígius issurpus, no issopos! 2. tui ses itzurpu de sa passioni!
insuspetài , vrb Definizione pònnere in suspetu, fàere naschire ancu, duda Frasi candu apu bistu a Pillai currendi mi at insuspetau de alcuna cosa (Bitiredha Melis).
insústu inciústu
insúsu , avb Definizione in susu Sinonimi e contrari susu*.
insúta , avb, prep: asuta, issuta, suta Sinonimi e contrari afundhu | ctr. asuba, susu Frasi falo a insuta, a bídere 2. a insuta de su palatu comunale bi fit su marcadu Etimo srd.
insutiligài, insutiligàre , vrb: issutilicare Definizione
fàere prus fine, prus sútile, prus lébiu; menguare su papare o fintzes minimare su grassu in su papare
Sinonimi e contrari
afinai,
afinicare,
assilingare,
assutighilare,
infinigae,
isgumentare
| ctr.
ingrussai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
réduire,
amincir
Inglese
to thin
Spagnolo
adelgazar
Italiano
assottigliare
Tedesco
feiner machen.
insutzúdhu , nm: intzutzudhu Sinonimi e contrari assunciudhu, astudhu, ispreu Frasi mi ndi at iscirau s'insutzudhu de una sirena ◊ seu totu un'insutzudhu po cussas follas mortas chi arruint ◊ eita funt custus insutzudhus chi mi pigant?! ◊ apenas pentzu a tui, sa petza est un'intzutzudhu de agus de frius (E.Collu) Etimo srd.
insutzuligài , vrb Definizione
batire fàmene, apetitu, disígiu, gana; fàere inchietare su cane
Sinonimi e contrari
agganire,
alluscai
/
airai,
arrannegai,
collobbiare,
inchietae,
inciulai,
infuterare,
intziminire,
suberiare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
aiguiser l'appétit,
donner l'envie (de),
agacer
Inglese
to irritate,
to whet s. o.'s appetite
Spagnolo
despertar el apetito
Italiano
stuzzicare l'appetito,
inuzzolire,
irritare
Tedesco
den Appetit reizen,
begierig machen,
reizen.
insutzuligàu , pps, agt Definizione
de insutzuligai; chi est insuau
Sinonimi e contrari
assu 1
Traduzioni
Francese
entiché
Inglese
lusted
Spagnolo
deseoso,
encaprichado
Italiano
inuzzolito
Tedesco
wer auf etwas bekommt.
insuxàri , vrb Definizione imbrutare, fàere súxiu, totu brutu Sinonimi e contrari acadhotzai, imbratare | ctr. innetare, limpiai Frasi mi ses insuxandu su logu!
intabàtzu , nm Definizione
genia de pentzamentu, de arriolu
Sinonimi e contrari
apinioni,
apinnicu,
arriolu,
cimbella,
pedighinu,
pedine,
pestighinzu
Frasi
tue ti leas intabatzu pro donzi cosighedha (G.Ruju)◊ no ti ndhe les de intabatzu pro s'annada! ◊ ma làssami custu intabatzu! ◊ sa mannedha si aiat leadu tantu intabatzu pro l'asciutare ca fit recuidu tilciulone
Traduzioni
Francese
souci,
angoisse
Inglese
anguish,
worry
Spagnolo
preocupación
Italiano
preoccupazióne,
angòscia
Tedesco
Sorge.
intabàu , nm Definizione intaulau, pomentu a tàulas Sinonimi e contrari tauada Etimo srd.
intabedhadúra , nf Definizione su intabedhare Etimo srd.