insurdíre insuldíre
insurdósigu , agt Definition
nau de sonu o isorrocu forte de fastidiare s'oidu, de fàere male a s'oidu, chi insurdat
Synonyms e antonyms
tronosu
Sentences
cussu est unu romúriu insurdósigu
Etymon
srd.
Translations
French
assourdissant
English
deafening
Spanish
atronador
Italian
assordante
German
laut.
insuríri , vrb Definition coment'e fàere a soru, a brodu, nau de cosa (mescamente pische) chi si guastat, s'impudit Synonyms e antonyms assorare, impudire, pudèsciri Etymon srd.
insuríu , pps, agt Definition
de insuriri; chi lassat andhare arrancu légiu, fragu pudésciu de cosa guasta, chi faet male
Synonyms e antonyms
assoratu,
guastu,
púdidu
2.
in s’àiri aferenada de nuis e nuis de síntzulu s’intendiat sulendi, vitanu, su bentu insuriu de sa malària (S.Chiappori)
Translations
French
miasmatique
English
miasmal
Spanish
rancio
Italian
miasmàtico
German
miasmatisch.
insurpài, insurpàre inciurpài
insurpía , nf Definition farta manna de is ogos, de sa vista Synonyms e antonyms surpia, turpíghine, tzeghidúdine, tzegúmene, tzurpedade Etymon srd.
insúrpu , agt, nm: intzurpu, issurpu, itzurpu Definition chi o chie no biet, chi dhi mancat in manera grave sa vista Synonyms e antonyms cegu, ciurpu*, ispereladu Sentences seu diventau intzurpu sa dí chi apu connotu a tui!…◊ seis itzurpus chi donais sa manu a is àterus tzurpus po nci arrui a su fossu! ◊ cussu est issurpu límpiu! ◊ sa gatu at fatu is fígius issurpus, no issopos! 2. tui ses itzurpu de sa passioni!
insuspetài , vrb Definition pònnere in suspetu, fàere naschire ancu, duda Sentences candu apu bistu a Pillai currendi mi at insuspetau de alcuna cosa (Bitiredha Melis).
insústu inciústu
insúsu , avb Definition in susu Synonyms e antonyms susu*.
insúta , avb, prep: asuta, issuta, suta Synonyms e antonyms afundhu | ctr. asuba, susu Sentences falo a insuta, a bídere 2. a insuta de su palatu comunale bi fit su marcadu Etymon srd.
insutiligài, insutiligàre , vrb: issutilicare Definition
fàere prus fine, prus sútile, prus lébiu; menguare su papare o fintzes minimare su grassu in su papare
Synonyms e antonyms
afinai,
afinicare,
assilingare,
assutighilare,
infinigae,
isgumentare
| ctr.
ingrussai
Etymon
srd.
Translations
French
réduire,
amincir
English
to thin
Spanish
adelgazar
Italian
assottigliare
German
feiner machen.
insutzúdhu , nm: intzutzudhu Synonyms e antonyms assunciudhu, astudhu, ispreu Sentences mi ndi at iscirau s'insutzudhu de una sirena ◊ seu totu un'insutzudhu po cussas follas mortas chi arruint ◊ eita funt custus insutzudhus chi mi pigant?! ◊ apenas pentzu a tui, sa petza est un'intzutzudhu de agus de frius (E.Collu) Etymon srd.
insutzuligài , vrb Definition
batire fàmene, apetitu, disígiu, gana; fàere inchietare su cane
Synonyms e antonyms
agganire,
alluscai
/
airai,
arrannegai,
collobbiare,
inchietae,
inciulai,
infuterare,
intziminire,
suberiare
Etymon
srd.
Translations
French
aiguiser l'appétit,
donner l'envie (de),
agacer
English
to irritate,
to whet s. o.'s appetite
Spanish
despertar el apetito
Italian
stuzzicare l'appetito,
inuzzolire,
irritare
German
den Appetit reizen,
begierig machen,
reizen.
insutzuligàu , pps, agt Definition
de insutzuligai; chi est insuau
Synonyms e antonyms
assu 1
Translations
French
entiché
English
lusted
Spanish
deseoso,
encaprichado
Italian
inuzzolito
German
wer auf etwas bekommt.
insuxàri , vrb Definition imbrutare, fàere súxiu, totu brutu Synonyms e antonyms acadhotzai, imbratare | ctr. innetare, limpiai Sentences mi ses insuxandu su logu!
intabàtzu , nm Definition
genia de pentzamentu, de arriolu
Synonyms e antonyms
apinioni,
apinnicu,
arriolu,
cimbella,
pedighinu,
pedine,
pestighinzu
Sentences
tue ti leas intabatzu pro donzi cosighedha (G.Ruju)◊ no ti ndhe les de intabatzu pro s'annada! ◊ ma làssami custu intabatzu! ◊ sa mannedha si aiat leadu tantu intabatzu pro l'asciutare ca fit recuidu tilciulone
Translations
French
souci,
angoisse
English
anguish,
worry
Spanish
preocupación
Italian
preoccupazióne,
angòscia
German
Sorge.
intabàu , nm Definition intaulau, pomentu a tàulas Synonyms e antonyms tauada Etymon srd.
intabedhadúra , nf Definition su intabedhare Etymon srd.