insurdíre insuldíre
insurdósigu , agt Definitzione
nau de sonu o isorrocu forte de fastidiare s'oidu, de fàere male a s'oidu, chi insurdat
Sinònimos e contràrios
tronosu
Frases
cussu est unu romúriu insurdósigu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
assourdissant
Ingresu
deafening
Ispagnolu
atronador
Italianu
assordante
Tedescu
laut.
insuríri , vrb Definitzione coment'e fàere a soru, a brodu, nau de cosa (mescamente pische) chi si guastat, s'impudit Sinònimos e contràrios assorare, impudire, pudèsciri Ètimu srd.
insuríu , pps, agt Definitzione
de insuriri; chi lassat andhare arrancu légiu, fragu pudésciu de cosa guasta, chi faet male
Sinònimos e contràrios
assoratu,
guastu,
púdidu
2.
in s’àiri aferenada de nuis e nuis de síntzulu s’intendiat sulendi, vitanu, su bentu insuriu de sa malària (S.Chiappori)
Tradutziones
Frantzesu
miasmatique
Ingresu
miasmal
Ispagnolu
rancio
Italianu
miasmàtico
Tedescu
miasmatisch.
insurpài, insurpàre inciurpài
insurpía , nf Definitzione farta manna de is ogos, de sa vista Sinònimos e contràrios surpia, turpíghine, tzeghidúdine, tzegúmene, tzurpedade Ètimu srd.
insúrpu , agt, nm: intzurpu, issurpu, itzurpu Definitzione chi o chie no biet, chi dhi mancat in manera grave sa vista Sinònimos e contràrios cegu, ciurpu*, ispereladu Frases seu diventau intzurpu sa dí chi apu connotu a tui!…◊ seis itzurpus chi donais sa manu a is àterus tzurpus po nci arrui a su fossu! ◊ cussu est issurpu límpiu! ◊ sa gatu at fatu is fígius issurpus, no issopos! 2. tui ses itzurpu de sa passioni!
insuspetài , vrb Definitzione pònnere in suspetu, fàere naschire ancu, duda Frases candu apu bistu a Pillai currendi mi at insuspetau de alcuna cosa (Bitiredha Melis).
insústu inciústu
insúsu , avb Definitzione in susu Sinònimos e contràrios susu*.
insúta , avb, prep: asuta, issuta, suta Sinònimos e contràrios afundhu | ctr. asuba, susu Frases falo a insuta, a bídere 2. a insuta de su palatu comunale bi fit su marcadu Ètimu srd.
insutiligài, insutiligàre , vrb: issutilicare Definitzione
fàere prus fine, prus sútile, prus lébiu; menguare su papare o fintzes minimare su grassu in su papare
Sinònimos e contràrios
afinai,
afinicare,
assilingare,
assutighilare,
infinigae,
isgumentare
| ctr.
ingrussai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
réduire,
amincir
Ingresu
to thin
Ispagnolu
adelgazar
Italianu
assottigliare
Tedescu
feiner machen.
insutzúdhu , nm: intzutzudhu Sinònimos e contràrios assunciudhu, astudhu, ispreu Frases mi ndi at iscirau s'insutzudhu de una sirena ◊ seu totu un'insutzudhu po cussas follas mortas chi arruint ◊ eita funt custus insutzudhus chi mi pigant?! ◊ apenas pentzu a tui, sa petza est un'intzutzudhu de agus de frius (E.Collu) Ètimu srd.
insutzuligài , vrb Definitzione
batire fàmene, apetitu, disígiu, gana; fàere inchietare su cane
Sinònimos e contràrios
agganire,
alluscai
/
airai,
arrannegai,
collobbiare,
inchietae,
inciulai,
infuterare,
intziminire,
suberiare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
aiguiser l'appétit,
donner l'envie (de),
agacer
Ingresu
to irritate,
to whet s. o.'s appetite
Ispagnolu
despertar el apetito
Italianu
stuzzicare l'appetito,
inuzzolire,
irritare
Tedescu
den Appetit reizen,
begierig machen,
reizen.
insutzuligàu , pps, agt Definitzione
de insutzuligai; chi est insuau
Sinònimos e contràrios
assu 1
Tradutziones
Frantzesu
entiché
Ingresu
lusted
Ispagnolu
deseoso,
encaprichado
Italianu
inuzzolito
Tedescu
wer auf etwas bekommt.
insuxàri , vrb Definitzione imbrutare, fàere súxiu, totu brutu Sinònimos e contràrios acadhotzai, imbratare | ctr. innetare, limpiai Frases mi ses insuxandu su logu!
intabàtzu , nm Definitzione
genia de pentzamentu, de arriolu
Sinònimos e contràrios
apinioni,
apinnicu,
arriolu,
cimbella,
pedighinu,
pedine,
pestighinzu
Frases
tue ti leas intabatzu pro donzi cosighedha (G.Ruju)◊ no ti ndhe les de intabatzu pro s'annada! ◊ ma làssami custu intabatzu! ◊ sa mannedha si aiat leadu tantu intabatzu pro l'asciutare ca fit recuidu tilciulone
Tradutziones
Frantzesu
souci,
angoisse
Ingresu
anguish,
worry
Ispagnolu
preocupación
Italianu
preoccupazióne,
angòscia
Tedescu
Sorge.
intabàu , nm Definitzione intaulau, pomentu a tàulas Sinònimos e contràrios tauada Ètimu srd.
intabedhadúra , nf Definitzione su intabedhare Ètimu srd.