insurdíre insuldíre
insurdósigu , agt Definitzione nau de sonu o isorrocu forte de fastidiare s'oidu, de fàere male a s'oidu, chi insurdat Sinònimos e contràrios tronosu Frases cussu est unu romúriu insurdósigu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu assourdissant Ingresu deafening Ispagnolu atronador Italianu assordante Tedescu laut.
insuríri , vrb Definitzione coment'e fàere a soru, a brodu, nau de cosa (mescamente pische) chi si guastat, s'impudit Sinònimos e contràrios assorare, impudire, pudèsciri Ètimu srd.
insuríu , pps, agt Definitzione de insuriri; chi lassat andhare arrancu légiu, fragu pudésciu de cosa guasta, chi faet male Sinònimos e contràrios assoratu, guastu, púdidu 2. in s’àiri aferenada de nuis e nuis de síntzulu s’intendiat sulendi, vitanu, su bentu insuriu de sa malària (S.Chiappori) Tradutziones Frantzesu miasmatique Ingresu miasmal Ispagnolu rancio Italianu miasmàtico Tedescu miasmatisch.
insurpài, insurpàre inciurpài
insurpía , nf Definitzione farta manna de is ogos, de sa vista Sinònimos e contràrios surpia, turpíghine, tzeghidúdine, tzegúmene, tzurpedade Ètimu srd.
insúrpu , agt, nm: intzurpu, issurpu, itzurpu Definitzione chi o chie no biet, chi dhi mancat in manera grave sa vista Sinònimos e contràrios cegu, ciurpu*, ispereladu Frases seu diventau intzurpu sa dí chi apu connotu a tui!…◊ seis itzurpus chi donais sa manu a is àterus tzurpus po nci arrui a su fossu! ◊ cussu est issurpu límpiu! ◊ sa gatu at fatu is fígius issurpus, no issopos! 2. tui ses itzurpu de sa passioni!
insuspetài , vrb Definitzione pònnere in suspetu, fàere naschire ancu, duda Frases candu apu bistu a Pillai currendi mi at insuspetau de alcuna cosa (Bitiredha Melis).
insústu inciústu
insúsu , avb Definitzione in susu Sinònimos e contràrios susu*.
insúta , avb, prep: asuta, issuta, suta Sinònimos e contràrios afundhu | ctr. asuba, susu Frases falo a insuta, a bídere 2. a insuta de su palatu comunale bi fit su marcadu Ètimu srd.
insutiligài, insutiligàre , vrb: issutilicare Definitzione fàere prus fine, prus sútile, prus lébiu; menguare su papare o fintzes minimare su grassu in su papare Sinònimos e contràrios afinai, afinicare, assilingare, assutighilare, infinigae, isgumentare | ctr. ingrussai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réduire, amincir Ingresu to thin Ispagnolu adelgazar Italianu assottigliare Tedescu feiner machen.
insutzúdhu , nm: intzutzudhu Sinònimos e contràrios assunciudhu, astudhu, ispreu Frases mi ndi at iscirau s'insutzudhu de una sirena ◊ seu totu un'insutzudhu po cussas follas mortas chi arruint ◊ eita funt custus insutzudhus chi mi pigant?! ◊ apenas pentzu a tui, sa petza est un'intzutzudhu de agus de frius (E.Collu) Ètimu srd.
insutzuligài , vrb Definitzione batire fàmene, apetitu, disígiu, gana; fàere inchietare su cane Sinònimos e contràrios agganire, alluscai / airai, arrannegai, collobbiare, inchietae, inciulai, infuterare, intziminire, suberiare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu aiguiser l'appétit, donner l'envie (de), agacer Ingresu to irritate, to whet s. o.'s appetite Ispagnolu despertar el apetito Italianu stuzzicare l'appetito, inuzzolire, irritare Tedescu den Appetit reizen, begierig machen, reizen.
insutzuligàu , pps, agt Definitzione de insutzuligai; chi est insuau Sinònimos e contràrios assu 1 Tradutziones Frantzesu entiché Ingresu lusted Ispagnolu deseoso, encaprichado Italianu inuzzolito Tedescu wer auf etwas bekommt.
insuxàri , vrb Definitzione imbrutare, fàere súxiu, totu brutu Sinònimos e contràrios acadhotzai, imbratare | ctr. innetare, limpiai Frases mi ses insuxandu su logu!
intabàtzu , nm Definitzione genia de pentzamentu, de arriolu Sinònimos e contràrios apinioni, apinnicu, arriolu, cimbella, pedighinu, pedine, pestighinzu Frases tue ti leas intabatzu pro donzi cosighedha (G.Ruju)◊ no ti ndhe les de intabatzu pro s'annada! ◊ ma làssami custu intabatzu! ◊ sa mannedha si aiat leadu tantu intabatzu pro l'asciutare ca fit recuidu tilciulone Tradutziones Frantzesu souci, angoisse Ingresu anguish, worry Ispagnolu preocupación Italianu preoccupazióne, angòscia Tedescu Sorge.
intabàu , nm Definitzione intaulau, pomentu a tàulas Sinònimos e contràrios tauada Ètimu srd.
intabedhadúra , nf Definitzione su intabedhare Ètimu srd.