A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

intabedhàre , vrb Definitzione fàere a tabedha Ètimu srd.

intàca , nf, nm: intacu Definitzione síngia fata a incàsciu o marcada fintzes a tinta mescamente po singiale e cun critériu precisu (es. sas i. de s'istadea, de su metro, de su càlibbru); dannu a sa salude, a s'onore, vítziu puru Sinònimos e contràrios tachedha / arragata, incrasta, incrava, intatzu, taca 2 / aciàchidu, màcia, taca 3 / peca Maneras de nàrrere csn: fàghere i. in carchi faina o chistione = fai meda, produsi un'efetu chi si bit, mannu de si biri; rispòndhere a s'intacu = a puntinu, bene meda Frases in s'istadea donzi intaca est chimbanta grammas, pesendhe a sa fine, e mesa líbbera a sa russa ◊ cadramissat fatendhe in terra tres palmos de intacu ◊ manos de atzàgliu mi ant prenu sa carena de intacos 2. torramus in palas ca est proghendhe, chi oje ndhe picamus intacu mannu! ◊ no apo mai furadu e ne mi che cherzo pònnere cuss'intacu! 3. bi ndhe faghet de intaca, cussu, seghendhe una roca a martedhu!…◊ bi ndhe faghet de intaca una criadura in totu cussa cosa de fàghere!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gravure, égratignure, entaille, cran Ingresu incision, notch, scratch Ispagnolu incisión, muesca, tacha Italianu incisióne, scalfitura, tacca Tedescu Einschnitt, Schramme, Kerbe.

intacàda , nf Sinònimos e contràrios intaca Ètimu srd.

intacadúra , nf Definitzione su intacare Sinònimos e contràrios intacada / cdh. intadhucatura Ètimu srd.

intacài, intacàre , vrb Definitzione fàere intacas, a intacas; fàere male tocandho s'onore de s'àteru, ponendho in giru numenada mala Sinònimos e contràrios atachedhai, intatzare Tradutziones Frantzesu encocher, entamer Ingresu to notch Ispagnolu mellar Italianu intaccare Tedescu kerben.

intachedhài , vrb Definitzione fàere intacas Sinònimos e contràrios atachedhai, tachedhai Ètimu srd.

intacitàe, intacitài , vrb Sinònimos e contràrios imbullitare, tacitai Ètimu srd.

intàcu intàca

intàcu 1 , nm Sinònimos e contràrios àstua, iscata, ischerda, parizone.

intacugliàda , nf Sinònimos e contràrios tachedhada, trapada Ètimu srd.

intacugliàre , vrb Definitzione fàere un'intaca, una segada, a calecuna cosa (es. a s'olia po dh'indrucare posta in abba) Sinònimos e contràrios tachedhai, trapare Ètimu srd.

intafàe , vrb Definitzione imbàtere, lòmpere a calecunu logu o tretu (po cumbinatzione, chentza ischire) Sinònimos e contràrios atafai Frases atentu no nce intafes in logu malu ca podes orrúere!

intàgliu , nm: intàlliu, intallu Definitzione trebballu chi si faet a iscrapedhadura in linna, pedra e àteru Maneras de nàrrere csn: fàchere cosa a truncu e a intallu = de istrémpiu, de botu, a istrossa; calare su suore a intàgliu = a rios, a coras; fàere s'intallu de… = fai s'acínnidu de…, fai ingestu de… (fintzas coment'e andendi a fai calincuna cosa).

intalgàre , vrb Definitzione prnl., airare, fàere cosa a s'airada Sinònimos e contràrios incalamare, incaloritzire.

intàlgu , nm Definitzione su intalgare / faedhare a i. = aira, meda, carcu carcu, a boghes Ètimu srd.

intalliàre , vrb Sinònimos e contràrios burinae, isculpire.

intàlliu, intàllu intàgliu

intalvàriu , nm Sinònimos e contràrios difarénsia Frases su póveru at bidu s'intalvàriu tra sos saraos chi faghiant a unu ricu, e a isse nudha!

intàmada, intàmas insàmus

intambainàre, intambanàre , vrb Sinònimos e contràrios atambainare, irbadhinare, istronare Frases Taresa fit a s'issónniga issónniga, li pariat de àere intesu arréxunu ma che li pariat atesu: sa meighina chi li aiat dadu su dutore l'aiat tota intambainada (S.Saba) 2. sas tilighertas sunt sonnidas e intambainadas in su sole Ètimu srd.