intullàe inciulài
intullài , vrb Definizione bufare, betare a corpus, bufare a intullu Sinonimi e contrari abbentrare, abbuzare, acirrai, imbrentai, intrudhiri, intúlliri Frasi a faci apari si seus papaus tot'is guefus e intullau s'ampudha de su licori ◊ mi seu intullau sa crocoriga de su binu e… eus cumentzau a isterri sa chistioni ◊ àrtziant sa tassa e intullant.
intúlliri , vrb Definizione bufare a intullu Sinonimi e contrari abbudagare, abbuzare, acirrai, intullai Frasi ita ses, intullendirí su fiascu?!
intúllu , nm Definizione genia de orrobba, finedhedha e a trama lasca Sinonimi e contrari tulle* Frasi ge no nci at a portai is mucadoris de intullu e is mantas arrandadas, po mudai su logu! Terminologia scientifica ts Traduzioni Francese tulle Inglese tulle Spagnolo tul Italiano tulle Tedesco Tüll.
intúllu 1 , nm Definizione su intullai / bufai a i. = tot'a unu corpu, chentza torrare àlidu, totu a una sulada, a bruncu Sinonimi e contrari ingúlliu, intullada, tirone Frasi a intullu e chen'e tassa dhis praghit a suciai! ◊ est bufendi a intullu de su butiglioni ◊ si ndi benit a domu a iscrucullai, po isciri, si acostat ischenceriosa a s'acajolu e bufat a intullu s'acuardenti ◊ at bufau una tassa de àcua in tres intullus Etimo srd. Traduzioni Francese régalade (boire à la) Inglese poured down one's throat Spagnolo beber a gollete Italiano garganèlla Tedesco in den Mund gießen.
intúlzu intrúxu
intumbàre , vrb: intzumbare, itzumbare Definizione tzumbare, iscúdere a tzumbadas comente faent crabas e brebès chi s'iscudent cun sa conca s'una cun s'àtera Sinonimi e contrari atricuai, atumbae, istumbai 2. sos assessores s'intzumbant che muvras Etimo srd. Traduzioni Francese donner des coups de cornes, heurter Inglese to butt Spagnolo cornear Italiano cozzare Tedesco mit den Hörnern stoßen.
intumbàre 1 , vrb Definizione pigare sabore e fragu malu, nau de cosas de papare annarbandhosi, imbucorandho Sinonimi e contrari intumbire Etimo srd.
intúmbida , nf, nm: intúmbidu Definizione su intumbire, sonu o boghe chi torrat agoa Sinonimi e contrari abbóvidu, arreddúinu, arretumbu, insonnita, intumbu, istúmbidu, torrabboxi Etimo srd. Traduzioni Francese écho, retentissement Inglese echo (ing) Spagnolo eco Italiano èco, echeggiaménto Tedesco Echo, Widerhall.
intumbidàre , vrb Definizione fàere a sonu forte e sighiu un'iscuta, comente faet sa boghe in logu serrau, o si agatat cosa ananti, chi dha torrat agoa: si narat fintzes po sonare ebbia Sinonimi e contrari arrembombai, bombiare, intinzire, intronare, intumbire / sonai Frasi candho cantas tue tota s'adhe, intumbidendhe, paret una campana ◊ un'isparu orrorosu intúmbidat intro de sa note 2. su corru pintu cheria intumbidare pro n'ischidare sos frades carrales (G.Delogu) Etimo srd. Traduzioni Francese retentir, résonner Inglese to echo Spagnolo resonar, retumbar Italiano risonare, echeggiare Tedesco hallen, widerhallen.
intumbídu , pps, agt: intumbitu Definizione de intumbire 2. su pinnetu fit intumbitu de unu nuscu de vintza, de sarmentos e fotzas pistatas o secatas a istratzatura 3. chirca continu de allezerigare sos mermos intumbidos de dolore (G.Ruju)◊ no ti benzat s'atrivida de bochire sa zente chena impreu o dai males rebestos intumbida!
intúmbidu intúmbida
intumbidúra , nf Definizione su intumbire; fintzes fragu de isserru, de cosa guastandhosi, de umidore in logu serrau Etimo srd.
intumbíre , vrb Definizione si narat de sa boghe chi torrat agoa in logu serrau, o fintzes in su sensu de moida (e de àteru) chi issurdat e pigat a conca; si narat de cosa guastandhosi candho leat fragu de inserru, sabore malu de lanidura o annarbamentu che a sa chi faet in logu serrau, ma fintzes de arremos e de gente Sinonimi e contrari arrembombai, intumbidare / intumbare 1, tumbare 2 Frasi sas boghes intumbint in domo serrada e líchida ◊ in sas badhes sa boghe intumbit ◊ candho pesaiat una boghe isse, intumbiat in sas badhes de acurtzu ◊ candho intumbit, sa boghe torrat pessegus 2. su degógliu mi at intumbidu sa conca ◊ sa chinina mi at intumbidu sas orijas Etimo srd.
intumbítu intumbídu
intúmbu , nm Definizione boghe o sonu chi torrat agoa Sinonimi e contrari abbóvidu, arreddúinu, arretumbu, intúmbida, torrabboxi, tumbu 1 Frasi custu est intumbu de matràcula 2. sos intumbos de sas faedhadas suas s'intendhiant in sas aràdios Etimo srd. Traduzioni Francese écho Inglese echo Spagnolo eco Italiano èco Tedesco Echo.
intúmu , nm Definizione genia de abbitúdine, de ingúlumu o imbitzu Sinonimi e contrari bitzu 1, físsiu Frasi si che iant pigau s'intumu de cricare sa nonna errica po s'arregalu (L.Pisano).
intundhadúra , nf Definizione su intundhare; zenia de segadura chi si faghet pro atundhare atas Sinonimi e contrari atundadura, aturundhadura Etimo srd.
intundhàre, intundhiàre , vrb: intunnare, intunniare Definizione andhare, istare o abbarrare a inghíriu de unu o de ccn cosa; fàere o segare a tundhu Sinonimi e contrari inghirare / atundai Frasi sa paura si tramutat in terrore adhinco mi abbitzo chi cussas istranas pessones chircant de m'intunnare ◊ su fàmine, si ti s'intunnat, ti fachet zocos malos! ◊ est intundhau de nepodes ◊ sa mandra fit intunniata de canes presos e isortos Etimo srd. Traduzioni Francese entourer Inglese to encircle Spagnolo rodear Italiano circondare Tedesco umgeben, umringen.
intundhigàre , vrb Sinonimi e contrari arretundai, atundai, atundhulare, aturundhare | ctr. acutzai Etimo srd.