ispigulitàre , vrb: ispulighitare Definizione nau de is animales cambiandho pilu, essire de pilu bellu, lúghidu; in cobertantza, ispreculare Sinonimi e contrari ispricuedhai, precontare, scrocollai Etimo srd.
ispigulòsa , nf Sinonimi e contrari cambiruja, ebraentu, pigolosa* Terminologia scientifica rba, Parietaria officinalis.
ispígulu , nm Definizione atza de muru, s'ala de fora ue duas línias o duos muros si atóbiant apare Sinonimi e contrari cantonada, cantone 1.
ispígulu 1 ispícu
ispijolàre ispigiolàre
ispilibúdhas , agt, nm Definizione
nau de ccn., chi est arrestigu e aprofitadore
Sinonimi e contrari
aggangadore,
aggantzadu,
assuriu,
ingurdone,
issotzigadore,
limidu,
soridu,
susuncu
Frasi
cussu ispilibudhas no faghet àtera berza che prèndhere s'imbíligu a totus!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
usurier
Inglese
usurer
Spagnolo
usurero
Italiano
strozzino
Tedesco
Wucherer.
ispilicíre , vrb Definizione
tirare, bogare is pinnias, is pilos, illimpiare bene de su pilu un'animale chi ndhe portat
Sinonimi e contrari
ispilire,
ispinnare,
ispinnicire
Traduzioni
Francese
plumer
Inglese
to pluck
Spagnolo
desplumar
Italiano
spennare
Tedesco
rupfen.
ispilidòre , agt, nm Definizione chi o chie ispilit (fintzes olia, tirandhodha cun is pódhighes de is cambos) Etimo srd.
ispilidórzu , nm Sinonimi e contrari ispilidura Frasi no bi aiat ne ispilidorzu e ne sinnale de istrinnigadorzu: no si cumprendhiat chie o ite aiat mortu su pudhighinu Etimo srd.
ispilídu , pps, agt: ispilitu,
ispiliu,
spiliu Definizione
de ispilire; chi che dhi ant tirau su pilu, chi no portat pilos (fintzes coment'e difetu); nau de cambu de matedu, chi at pérdiu o che dhi ant tirau (o che dhi ant papau) sa fògia, is cambighedhos piticos
Sinonimi e contrari
ispinniadu,
ispiumadu,
spilurciu
| ctr.
pilosu 1,
piludu
2.
est conchi ispilidu che cucu betzu ◊ custu fit ispilidu che cucu, chin su nare a punta e chin d-unu paxu de ispixitos própriu in punta de nare ◊ is duas si ndhe ant tirau pilos de dogna logu… aungadas e ispilidas dhas iat dividias unu carabbinieri
3.
in sas cortinas de sas piantas setzi bidias ramos ispilidos, manigados a bacas e berveghes
Traduzioni
Francese
pelé,
glabre
Inglese
plucked,
hairless
Spagnolo
pelado,
lampiño
Italiano
pelato,
glabro
Tedesco
haarlos,
bartlos.
ispilidúra , nf Definizione
su ispilire; manera de bodhire cosa pitica chi si faet passandho su cambu in mesu de is pódhighes, coment'e in d-unu pètene, e tirandho
Sinonimi e contrari
spinniadura
/
ispilinzu
2.
s'olia de cufetu l'amus fata a ispilidura a manu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pelage
Inglese
plucking
Spagnolo
peladura
Italiano
pelatura
Tedesco
Enthaarung.
ispiliessàre , vrb Definizione isconciare is pilos, betare apare Sinonimi e contrari ispilurtire, ispilusare, scrabionai, spetonai.
ispiliessàu , pps, agt: ispiriessau Definizione de ispiliessare; chi est cun is pilos totu male postos, chentza petenare, betaos apare Sinonimi e contrari irtzufau, ischerritzadu, ispilurtiu, ispilusadu, sgrinau, spubusau / aciarollau 2. non ti lasses is pilos ispiliessaos!
ispiligàmba , agt, nm: spilligamba Definizione
chi o chie aprofitat a face manna de is cosas angenas
Sinonimi e contrari
brunzeri,
imbolicosu,
mangiafrancu,
smurfidori,
tramperi
/
mandronàciu
Frasi
benint pro fàghere promissas istrambas a sa manera de sos ispiligambas (L.Ilieschi)◊ su babbu at àpidu sa fiza passizendhe cun d-unu ispiligamba ◊ si l'imbrocas in domo anzena cun sa banca aparitzada, s'ispiligamba ispilit fintzas sa conca de su mortu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
escroqueur,
trompeur
Inglese
cadger,
cheat
Spagnolo
gorrón
Italiano
scroccóne,
gabbamóndo
Tedesco
Schmarotzer.
ispilínzu , nm Definizione su ispilire; sa pérdia de is pilos; manera de bodhire s'olia de sa mata Sinonimi e contrari ispilidura Frasi s'ispilinzu de s'uliba Etimo srd.
ispiliortàre , vrb Definizione betare is pilos apare Sinonimi e contrari ispilucire, ispilultiare, ispilurtire, ispilusare, scrabionai, spilliortzai.
ispilíre, ispilíri , vrb: spiliri Definizione
tirare, bogare o fintzes pèrdere is pilos; bodhire cosa a tiradura a manu passandho is cambos in mesu de is pódhighes (es. olia, murta, ma si narat fintzes de animales chi tirant a móssigu)
Sinonimi e contrari
iltzudhare,
ispilicire,
ispilujire,
ispinnicire,
spilissiri
| ctr.
pilire
/
irrampare,
spibitzai
Modi di dire
csn:
ispilíresi de su dispiaghere, de su disizu = tènnere dispiaghere, disizu mannu azummai de si ndhe dèpere ispilire; i. un'imbriaghera = isfegare, scexiai
Frasi
sos pudhos si sunt totu ispilidos a bicadas ◊ si moviat che maca ispilíndhesi e abbanzèndhesi che linu suta de s'àlghida
2.
sas berbeghes si ant ispilidu sa sida ◊ ndhe amus ispilidu un'àrbure de olia ◊ ant ispilidu sas àlvures chei su cucu: no bi ant lassadu una cariasa! ◊ manzanu babbu ti giughet a ispilire olia
3.
eh, ispilindhe si ndh'est de sa gana de triballare!…◊ no mi dias nudha, no mi ndhe so ispilindhe de su disizu! ◊ siscuros, candho bi lis apo nadu, de su dannu, pro unu pagu no si ndhe ispilint!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
peler
Inglese
to unhair,
to pluck,
to peel,
to tear off the hair (fur)
Spagnolo
pelar
Italiano
pelare,
spelare,
spelacchiare
Tedesco
ausrupfen.
ispilisàre, ispilissàre , vrb Definizione bogare de pare, pilisare / i. una madassa = sòrbere o sciòlliri sa madassa Sinonimi e contrari ispertare 1, ispilusare, ispitzigare, spodhai Frasi fipo totu ispilisada ca fit tirandhe bentu forte ◊ dhi at passau sa manu in conca ispilisandhodhu 2. mi frundhit in cuchina supra de un'istojedha ispilisada 3. su cannedhu de s'ispola che est urrutu a suta de su telarzu e seo dépiu intrare zeo a che dhu ispilissare.
ispilítu, ispilíu ispilídu
ispílla , nf Definizione
agúgia fata a lóriga in mesania, cun sa punta a un'ala, e a s'àtera una genia de conca ue intrat sa punta arreschendho po serrare; fintzes una genia de prendha de intrare a punghiduta in su bestimentu che un'ispilla
Etimo
itl.
spilla
Traduzioni
Francese
épingle
Inglese
pin
Spagnolo
alfiler
Italiano
spillo
Tedesco
Stecknadel.