A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

rusuzàre , vrb Definizione matzigare, fàere a matzigadura; fintzes arregòllere sos rusuzos, cosighedha paga, is coígios, arregòllere in su sensu de lassare a parte, de chistire po ccn. Sinonimi e contrari mastigare, mastihinzare, rosigare / allogae, coltoire, preulire Frasi semus rusuzendhe che bama caratzada in pistija bagadia (M.A.Seu Deiana)◊ semus rusuzendhe tudhos de rantzigore 2. cussu est un'ossu rusuzadu a su cane ◊ nues de espe e de musca si sunt gherrendhe su recatu rusuzadu Etimo srd.

rusúzu resúzu

rúta , nf: arruta, irruta Definizione su orrúere, su calare a terra a cropu de cosa istrantagiada o posta in artu, fintzes su fàere male po no tènnere sa fortza o coràgiu de si ndh'istare, de padire, agguantare Sinonimi e contrari arratroxa, istrampada Modi di dire csn: àerendhe sa ruta ei su tzurumbone, sa r. e sa trajinada = su dannu e su zúdigu, su dannu e sa befe, unu male subra de s'àteru; ruta de cadhu, de àinu = ruta, istrampada dae cadhu, dae subra s'àinu Frasi onzi passu una ruta e onzi ruta un'órchidu ◊ a sa ruta at fertu su bruncu ◊ in su paris l'assurtit una ruta e si truncat una cossa ◊ ruta e recaida 2. est mortu dae una ruta de cadhu Etimo srd. Traduzioni Francese chute, écroulement Inglese collapse Spagnolo caída, derrumbamiento Italiano caduta, cròllo Tedesco Fall, Sturz.

rúta 1 , nf: aruta Definizione buidu in s'orroca / min. rutedha, rutichedha Sinonimi e contrari gruta*, lutone 1, pèlcia, péntuma Frasi est unu logu prenu de boscus e de rutas acantu unu si perdit, si no dhu connoscit bèni ◊ so intrau a pàmpalas a sa rutedha.

rutàgliu rultàglia

rutài, rutàre , vrb: arrutai*, orrutai Definizione torrare o fàere orrutos comente podet capitare apustis papau o bufau Sinonimi e contrari orrutai 2. sas nues no faghent rutare su chelu: pro cussu sa terra est cascandhe.

rutèdha , nf Definizione genia de erba fragosa Sinonimi e contrari ruda.

rutichèdha , nf Definizione min. de ruta 1; orruta de pagu contu.

rútidu , nm: arrútidu*, orrútidu Definizione genia de moida forte chi si faet in su gúturu torrandho ària de s'istògomo, mescamente segundhu ite o comente unu at papau o bufau Sinonimi e contrari rutu 1.

rutíglia , nf Definizione ródia, furrialledha de fogos artificiales.

rutilànte, rutilànti , agt: arrundillanti Definizione chi giaet o mandhat lughe, nau mescamente de Nostra Segnora Sinonimi e contrari brigliadore, lughente Frasi istella, astru rutilante.

rutíllia rodíglia

rutíu rodíu

rutòlza , nf: arratroxa*, rutorja, rutorza Definizione istrampada a terra, orruta forte, nau prus che àteru de gente Sinonimi e contrari arruta, bótiu, ijonada, iscartinada, iscorjada, istrampada Frasi est mortu de una rutorza de cadhu.

rutòne , nm Definizione genia de tumore a is gràndhulas o néulas Terminologia scientifica mld Traduzioni Francese adénome Inglese adenoma Spagnolo adenoma Italiano adenòma Tedesco Adenom.

rutòrja, rutòrza rutòlza

rutórzu , nm, agt Definizione logu inue si orruet (o inue unu est orrutu, fintzes mortu a bochidura); chi est malàidu o, nau de su trigu, chi est incrubau po is abbas a tropu (trigu rutorzu = rutu, crocau) Sinonimi e contrari iscolladorzu / malàdiu Frasi che una cosa chi no servit a nudha l'ant lassadu in su rutorzu ◊ candho fipi resessiu a ispirigare carchi paràula aio contau de sos mortores e de babbu miu lassau in su rutorzu Etimo srd.

rútu , pps, agt: arrutu, orrutu Definizione de rúchere, rúere; chi est in terra; fintzes chi est arrimau malàidu Sinonimi e contrari | ctr. ficadu, istantàrgiu, ritzu 2. cantu fit longu fit ladu, rutu a un'ala ◊ o bisos de sa mia gioventura, rutos a terra che fozas sicadas! ◊ in sas àrbures rutas totus bi faghent linna Etimo ltn. rutus + ruptus Traduzioni Francese tombé Inglese collapsed Spagnolo caído Italiano caduto Tedesco gefallen.

rútu 1 , nm Definizione genia de moida forte chi si faet in su gúturu torrandho ària de s'istògomo, mescamente segundhu ite o comente unu at papau o bufau Sinonimi e contrari arrútidu, rútulu Modi di dire csn: èssere a rutos = rutare donzi tantu; fàghere a rutos = fai bènniri o artziai arrútidus; sos rutos ndhe pigant (de s'istògomo) Frasi sa mannésia e birra faghent a rutos ◊ su mere si prantzat sa matza chin ambas manos dat un'iscorriata de rutos Etimo ltn. ructus.

rútulu , nm Sinonimi e contrari arrútidu, rutu* 1.