saldaméntu , nm Definizione su saldai Sinonimi e contrari saldadura Etimo srd.
saldàre saldài
Saldígna , nf: Sardigna,
Sardíngia,
Sardinna,
Sardínnia,
Sardinza Definizione
sa terra e pàtria de is Sardos, su logu inue is Sardos, de unos oto mila annos, faeus un'istória e una civiltade, in mesu de su Mediterràneu ocidentale a 180 chilómitros de is continentes (Europa e Àfrica) in is puntos prus acanta (Itàlia e Tunisia)
Frasi
addaghi ant a torrare fizos tuos, Sardigna mia, sonamus a festa! (F.Sechi)◊ iaus a pòdiri tèniri sa Sardigna che unu giardinu e dha teneus coment'e un'inferru! ◊ su pei istràngiu passat e apetigat: poita, Sardigna, citis e perdonas? ◊ Sardigna, tòrrami a tie che fizu costrintu! ◊ no ischint candho, ne comente o proite sa Sardinna est agabbada in s’istadu italianu ◊ is bidhas de sa Sardínnia furint in manu de pagos meres
Etimo
ltn.
Sardinia
Traduzioni
Francese
Sardaigne
Inglese
sardinia
Spagnolo
Cerdeña
Italiano
Sardégna
Tedesco
Sardinien.
saldína , nf: sardina Definizione
genia de pischighedhu in colore asulu in totu s'ischina, biancu in bentre, a iscata matuca, fragosu meda orrostiu po s'ógiu chi portat: una calidade prus pitica, sardinedha = sprattus sprattus; in cobertantza, frincu, segadedha chi capitat de si fàere segandho sa braba
Frasi
eus arrustiu una cardigada de sardina a prandi ◊ sa sardina dha piscant in mari artu
Terminologia scientifica
psc, clupea pilchardus
Etimo
ltn.
sardina
Traduzioni
Francese
sardine
Inglese
sardine
Spagnolo
sardina
Italiano
sarda,
sardina
Tedesco
Sardine.
saldíscu , nm Definizione sa parte grussa de una ferramenta po segare, s'àtera bandha de s'atza Sinonimi e contrari tolu | ctr. atza.
saldítza , nf, nm: saltissu,
saltitza,
saltitzu,
saltzita,
sarditza,
sartícia,
sartíciu,
sartissu,
sartitza,
sartitzu,
sartiza,
sartrita Definizione
petza prus che àteru de porcu mólia e cunfetada (sartza) istichia in istentina salia e samunada cun aghedu: essit a lórigas mannas (lobos) o si acàpiat fintzes a orrugos curtzos (pudhérigu/os, itl. ròcchio/i); si narat fintzes de is màncias de colore chi essint in is cambas nuas aparadas meda a su fogu (cambas sartitzadas); in cobertantza, sa natura de s'ómine
Sinonimi e contrari
sartítzula
/
cdh. saltícia
Modi di dire
csn:
apicone, cannaca, cocoi, crobu, murga, sazu, soga, tritza de sartitza; fai su sartitzu = plèniri is mocas, iferchire sa sartza in s'istentina; acapiai is canis a sartitzu = bundhàssia chi no si est mai connota
Frasi
ispicamindi cussa soga de sartitzu! ◊ depit moli pessa po dha fai a sartissu ◊ sa saltzita est asciutendhe ◊ su sartíciu si segat a pitiu, a biculedhu arregulau! ◊ nche li picaia rucros de pane e sarditza ◊ si sunt chenados a sarditza e lardu
3.
ca lis piaghet sa saltitza cussas andhant a ballare…
Terminologia scientifica
mng
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
saucisse
Inglese
sausage
Spagnolo
salchicha
Italiano
salsìccia
Tedesco
Wurst.
sàldu sàdru
sàldu 1 , nm, agt: sardu 1 Definizione
úrtima parte de unu pagamentu, s'úrtima pasia / pagare a s. = pagare totu; contus saldus = contos pagados
Sinonimi e contrari
pacau
Frasi
no ti apo pagau rata… ma già mi as a perdonare, ca eo pago sa mora candho ti pago a sardu
Traduzioni
Francese
solde
Inglese
rest
Spagnolo
saldo
Italiano
saldo
Tedesco
Begleichung,
Restbetrag.
sàle sàbi
salèra sabèra
salfàta safàta
sàlgiu , nm: saxu Definizione sa dente longa chi su sirbone portat a part'e àtera in sa barra de fundhu Sinonimi e contrari allu 1, iscàglia, sagna Terminologia scientifica crn.
sàli sàbi
salía sabía
saliàciu , nm, nf: saliassu,
saliatza,
saliatzu,
salibatzu,
salivatzu Definizione
coment'e salia, ma meda, prus cagiada e a bubburuchedhas, bianca; fintzes salia chi s'ispudat
Sinonimi e contrari
saliada
/
abbaolga,
abbau,
ataliada,
bàbula,
bae,
baulada
/
isprumàciu
/
spudu
Frasi
sos cocois comente los tocas bogant saliatzu ◊ sa calarina fit catzendhe saliatzu dae buca ◊ candho lu leat cussu male, su pitzinnu si faghet téteru e bogat saliatzu dae buca
2.
vi at tzertas limbas malas chi frundhint salivatzu chene frenu (T.Ziranu)
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
salivation,
ptyalisme
Inglese
salivation
Spagnolo
salivación,
salivazo
Italiano
salivazióne,
ptialismo
Tedesco
Speichelfluß.
saliàda , nf Definizione
su saliare; fintzes salia chi s'ispudat
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
salivation
Inglese
salivation
Spagnolo
salivación,
salivazo
Italiano
salivazióne
Tedesco
Speichelfluß.
saliài , vrb: saliare,
salibare Definizione
bogare salia, comente faent is gràndhulas o néulas de sa buca, pònnere salia
Sinonimi e contrari
atzaliare,
insaliare
Frasi
dh'at saliada a faci po ndi dhi bogai s'assúcunu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
saliver
Inglese
to salivate
Spagnolo
salivar
Italiano
salivare
Tedesco
speicheln.
saliànti , agt Definizione
chi est galosu, mannu e bellu po sa bisura chi tenet o su bestimentu chi unu portat / bestimenta s. = bona, bella
Frasi
oi ses totu salianti! ◊ mi ndi est beniu cun d-una màchina salianti!
Traduzioni
Francese
imposant
Inglese
stately,
impressive
Spagnolo
imponente
Italiano
imponènte
Tedesco
großartig.
saliàre , nm Definizione su 'corru' de sa buca (unu a dónnia parte) comente is lavras si aunint apare a parte e àtera / tirare su s. = frungiri su bruncu, comenti fait unu candu no iscít o no bollit arrespúndiri Frasi at incurvau sos ocros suos a terra, tirandhe su saliare a unu càvanu e chircandhe paràulas (P.Pireddu).
saliàrgiu , agt Definizione chi faet o bogat salia Frasi su tzintzigorru est unu bobboi saliàrgiu Etimo srd.