sèro sèra
serpàre , vrb Definizione its, dare a subra? Frasi tres canes pastores l'ant serpadu e bogadu a corriolos.
serpàu , agt Definizione nau de entina, chi est a ispertiadas de diferente colore, che una serpente Cognomi e Proverbi smb: Serpau Terminologia scientifica clr.
sèrpe , nf: cerpe, serpi, telpe*, tzerpi Definizione genia de animale longu longu chi si movet a egaseogas e illascinandho in terra; àteros animales dannosos e mescamente su margiane (nau deosi po no dhu numenare) Sinonimi e contrari caboru, colobra / arrasia, grodhe Frasi bi at cosas periculosas: canes presos e isortos, boes muscatos, serpes, putzos ube nche potes rúghere… Cognomi e Proverbi smb: Serpi Terminologia scientifica anar.
serpedhéri , nm: tzarpadheri* Definizione narant cun custu númene a duos pigiones chi papant petza e cassant bobbois mannos e pigionedhos: su stori de Leonora e s'atilibbriu Sinonimi e contrari arcidedhu / atilibbriu, curreventu, futibbentu, spadheri 2. serpedheri iscominigau, ti ndhe ses fatu mere de sa siendha de babbu meu! Terminologia scientifica pzn.
serpellúcu , agt, nm: tzerpellucu Definizione
cerpiu, bobboi, nau meda po piciochedhu ifadosu, unu pagu malu
Sinonimi e contrari
disatineri,
mauchedhu,
petziotu,
pigliete
Frasi
mangallu de piciochedhu, serpellucu malu, si at fatu unu trincu! ◊ serpellucu malu, bai ca babbu tuu ti dhu donat in costas su súcuru!
Traduzioni
Francese
petit polisson
Inglese
rascal
Spagnolo
pícaro,
golfillo
Italiano
monèllo
Tedesco
Lausbube.
serpènte , nf, nm: serpenti Definizione prus che àteru, genia de coloru malu, velenosu; in cobertantza, su dimóniu, persona falsa Sinonimi e contrari colobra Frasi sa serpenti maledita in s'infernali disterru timit prus de s'inferru ◊ custas serpentes si devent fuire ca sunt naschidas pro avelenare ◊ est de timi su velenu de una serpenti 2. cun tegus no gallizat su serpente chi faghet de sas vírzines masellu! (G.Raga)◊ no tenet un'ispada, abbizadindhe, ma su serpente ti bochit linghindhe! (Piras)
serpentéri , agt Sinonimi e contrari malafatore.
serpènti serpènte
serpentína , nf Definizione genia de tubbu a lobos mannos largos a caragolu prus che àteru po ifridare su vapore chi dhue passat po dhu torrare a lícuidu.
serpentínu , agt: tzerpentinu Definizione de serpenti, malu / língua s. (nau de ccn.)= limbimalu; roda s. = petzu de s'arrelógiu Frasi tui cun sa língua tua serpentina as béndiu sa vira de Isbertu! ◊ siscuru a chie bi ruet suta cun su giogu sou serpentinu!
sèrpi sèrpe
sèrpi 1 , nm Sinonimi e contrari stragu 2 Frasi s'erba fiat tropu e no fadiat a passai is serpis ca s'incadamassànt.
serpía , nf: cerpiu*,
telpia,
tzarpia Definizione
dónnia e css. bobboi; nau cun tzacu fintzes po ccn.
Sinonimi e contrari
arresia,
babballoti,
babbaúciu,
babbaudhu,
babboi,
errebiu,
incerpiu,
terpusu,
titupiu
Frasi
dhu'iat una serpia totu imbusciada in paperi
2.
ma càstia custa serpia, ca bolet frigai su fradi mannu!…
Traduzioni
Francese
les insectes
Inglese
insects
Spagnolo
los insectos
Italiano
gli insètti
Tedesco
Insekten.
sèrpiri , vrb Definizione andhare o mòvere che coloru, a egaseogas.
sèrra , nf Definizione
crista de monte, tretu longu in artu a costera a un'ala e a s'àtera, montes totu unu aifatu de s'àteru de longu; logu serrau, a bisura de domo longa a duas abbas, totu serrada a imbidros o fintzes cun plàstica, po dhue fàere ortalítzia, frores e àteru, in cunditziones totu portadas a càstiu de crèschere de sa méngius manera cun calesisiat tempus / min. serritzina
Sinonimi e contrari
cràstili
Modi di dire
csn:
filu de s., sa línia de totu is puntus prus artus de aundi s'àcua calat a una parti o a s'àtera = itl. displùvio; sa s. de sa camba = cannedha, tílviu, s’ossu de s’anca a s’ala de dainanti; s. de trigu = trigu a muntone (chentza triuladu o triuladu puru); una s. de robba de sapunare = bigada de arrobba bruta; andhare, essire serra serra = andai, passai schina schina
Frasi
pustis sas fozas si fint ingroghidas e bentu fritu torresit, astraore, e sas serras niadas si fint bidas (P.Sulis)◊ duos de Illorai sunt calendhe in sa serra e los giughet su bentu…◊ biadu su pastore chi in sa serra cantat ca no at bidu custa vista!
Cognomi e Proverbi
smb:
(De)serra, (De)sserra, Serra, Serras
Terminologia scientifica
slg
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
ligne de faîte,
sommet
Inglese
ridge
Spagnolo
cima,
divisoria
Italiano
crinale
Tedesco
Grat.
sèrra 1 , nf Definizione
aina segante a dentes a bisura de serracu, ma cun sa lama larga totu cantepare e poderada istirada in d-unu bastimentu (o telàrgiu) a ue si aferrat a una manu: sa largària chi abbarrat in mesu de is dentes (chi funt a unas a unas intriscadas, pagu pagu incrubadas cale a una bandha cale a s'àtera) si narat istrada / cadhu de s. = cadhete pro pònnere in artu su truncu de bogare a taulones
Sinonimi e contrari
sega
Terminologia scientifica
ans
Etimo
ltn.
serra
Traduzioni
Francese
scie
Inglese
saw
Spagnolo
sierra
Italiano
séga
Tedesco
Säge.
serracàe, serracàre , vrb Definizione segare a serracu; in cobertantza, abbetiare, abbarrare donniunu tirandho s'arrexone a sa parte sua fintzes chentza arrexone Sinonimi e contrari serrachinare Frasi cussu bruncone che cheret serracadu 2. za serracat pagu, cussu cristianu!… Etimo srd.
serràche sarràcu
serrachédhu , nm Definizione min. de serracu e de serracu 1.