seriàtzu , agt Definizione nau de ccn., chi est unu pagu sériu, fintzes mudulone, de pagos foedhos Etimo srd.
série , nf Definizione filera de cosas postas o fatas in órdine.
seriedàde, seriedàdi , nf Definizione su èssere sérios, su pònnere imprastu, cabu, contivígiu faendho sa cosa / bestirisí in s. = pònnere bestimentu de colore sériu, chi no siat tropu biu Sinonimi e contrari cabile, cabu, imprastu Frasi chin sensu firmu mai ses istadu mancu in sas cosas de seriedade Etimo spn. seriedad.
serigàre , vrb Definizione prnl., igragalare, sicare (nau de frutuàriu, de fògia po farta de abba, de sa carre a pígiu de fora) Sinonimi e contrari carigai 2. acato caleguna face connota, mancari serigada de us dolos.
serighédhu , nm Definizione min. de sero, ma nau prus che àteru po giare s'idea de malu, de tardu; s'idea de minore (curtzu) si giaet acumpangiandho su foedhu de una calidade Frasi serighedhu chi at fatu, oe, mih, cun cussu bentu! ◊ deris fit serighedhu bellu e amus triballadu ◊ a serighedhu prima de s'intrinada giramos sas tancas.
serighínu , avb Definizione a s. = a sero, a part'e sero.
seríle selíre
serimónia , nf: ceremónia, tzelimónia* Sinonimi e contrari funsione Frasi totu custas serimónias primu de isposai… pareus faendho unu cuntratu a cumone!
serína , nf Definizione sero, parte de sero Sinonimi e contrari serighinu Frasi su tilibische si firmat a su friscu de su manzanu e de sa serina Etimo srd.
seriòne , nm: sirione,
sirioni,
tirione Definizione
pigione o cambu nou chi bogant is sèmenes naschindho (ma dhu narant fintzes de su chi bogat sa chibudha a conca, s'àgiu, sa patata cumenciandho a naschire), fintzes pigionatzu de is matas; in cobertantza, sa natura de s'ómine
Sinonimi e contrari
cirrione,
grillu 1,
inseurru,
síriu,
tudhu,
tzirriotu
Frasi
ses cari biancu che sirione naschitu suta de preta! ◊ chi unu sirione potat essire dae sa terra chene órdine issoro los ofennet prus de una fusilata, ca su sirione est sinnu de sa vita chi timent (M.Pira)◊ sa chibudha est totu boghendhe su sirione
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
plumule,
thalle,
bourgeon
Inglese
embryo,
sprout
Spagnolo
embrión,
plúmula,
tallo,
brote
Italiano
embrïóne,
plùmula,
tallo,
germòglio
Tedesco
Embryo,
Knospe,
Thallus,
Sproß.
serioníre , vrb: sirionire Definizione bogare, fàere su sirione, sa tzeurra, nau de is sèmenes naschindho Sinonimi e contrari inceurrare, sirionare, serire, tidhire, tzaurrai 2. inoghe che serionit s'ódiu! Etimo srd.
seriónzu , agt Definizione nau de ccn., chi est unu pagu sériu, pentzamentosu Sinonimi e contrari chietu, séliu Etimo srd.
seríre , vrb: sirire Definizione
nau de is sèmenes, bogare sa tzeurra, su sirione cumenciandho a naschire, fàere su síriu o cima
Sinonimi e contrari
inceurrare,
sirionare,
tidhire,
tzirriotire
Frasi
custa cosa sirit e frorit, si l'abbas
Etimo
ltn.
serere
Traduzioni
Francese
taller
Inglese
to germinate
Spagnolo
entallecer
Italiano
tallire
Tedesco
keimen,
sprossen.
sériu séliu
sermènta salméntu
sermentòsa sementòsa
serméntu salméntu
sermonàda , nf Definizione prus che prédica, briga, cosa chi si narat brigandho a unu, giaendhodhi avertimentos e cossígios Sinonimi e contrari bria, certara, certu Frasi como bastat sermonadas: aparae sas tassas ca tiu Sidoro bosi cúmbidat!
sermonài, sermonàre , vrb Definizione fàere sa prédica, nau fintzes po giare una briga Sinonimi e contrari ammonestai, istronai, perdicare Frasi inneto sa símbula, ca sinono mamma mi sermonat po fàere su pane.
sermòne sarmòne