A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

sèro sèra

serpàre , vrb Definitzione its, dare a subra? Frases tres canes pastores l'ant serpadu e bogadu a corriolos.

serpàu , agt Definitzione nau de entina, chi est a ispertiadas de diferente colore, che una serpente Sambenados e Provèrbios smb: Serpau Terminologia iscientìfica clr.

sèrpe , nf: cerpe, serpi, telpe*, tzerpi Definitzione genia de animale longu longu chi si movet a egaseogas e illascinandho in terra; àteros animales dannosos e mescamente su margiane (nau deosi po no dhu numenare) Sinònimos e contràrios caboru, colobra / arrasia, grodhe Frases bi at cosas periculosas: canes presos e isortos, boes muscatos, serpes, putzos ube nche potes rúghere… Sambenados e Provèrbios smb: Serpi Terminologia iscientìfica anar.

serpedhéri , nm: tzarpadheri* Definitzione narant cun custu númene a duos pigiones chi papant petza e cassant bobbois mannos e pigionedhos: su stori de Leonora e s'atilibbriu Sinònimos e contràrios arcidedhu / atilibbriu, curreventu, futibbentu, spadheri 2. serpedheri iscominigau, ti ndhe ses fatu mere de sa siendha de babbu meu! Terminologia iscientìfica pzn.

serpellúcu , agt, nm: tzerpellucu Definitzione cerpiu, bobboi, nau meda po piciochedhu ifadosu, unu pagu malu Sinònimos e contràrios disatineri, mauchedhu, petziotu, pigliete Frases mangallu de piciochedhu, serpellucu malu, si at fatu unu trincu! ◊ serpellucu malu, bai ca babbu tuu ti dhu donat in costas su súcuru! Tradutziones Frantzesu petit polisson Ingresu rascal Ispagnolu pícaro, golfillo Italianu monèllo Tedescu Lausbube.

serpènte , nf, nm: serpenti Definitzione prus che àteru, genia de coloru malu, velenosu; in cobertantza, su dimóniu, persona falsa Sinònimos e contràrios colobra Frases sa serpenti maledita in s'infernali disterru timit prus de s'inferru ◊ custas serpentes si devent fuire ca sunt naschidas pro avelenare ◊ est de timi su velenu de una serpenti 2. cun tegus no gallizat su serpente chi faghet de sas vírzines masellu! (G.Raga)◊ no tenet un'ispada, abbizadindhe, ma su serpente ti bochit linghindhe! (Piras)

serpentéri , agt Sinònimos e contràrios malafatore.

serpènti serpènte

serpentína , nf Definitzione genia de tubbu a lobos mannos largos a caragolu prus che àteru po ifridare su vapore chi dhue passat po dhu torrare a lícuidu.

serpentínu , agt: tzerpentinu Definitzione de serpenti, malu / língua s. (nau de ccn.)= limbimalu; roda s. = petzu de s'arrelógiu Frases tui cun sa língua tua serpentina as béndiu sa vira de Isbertu! ◊ siscuru a chie bi ruet suta cun su giogu sou serpentinu!

sèrpi sèrpe

sèrpi 1 , nm Sinònimos e contràrios stragu 2 Frases s'erba fiat tropu e no fadiat a passai is serpis ca s'incadamassànt.

serpía , nf: cerpiu*, telpia, tzarpia Definitzione dónnia e css. bobboi; nau cun tzacu fintzes po ccn. Sinònimos e contràrios arresia, babballoti, babbaúciu, babbaudhu, babboi, errebiu, incerpiu, terpusu, titupiu Frases dhu'iat una serpia totu imbusciada in paperi 2. ma càstia custa serpia, ca bolet frigai su fradi mannu!… Tradutziones Frantzesu les insectes Ingresu insects Ispagnolu los insectos Italianu gli insètti Tedescu Insekten.

sèrpiri , vrb Definitzione andhare o mòvere che coloru, a egaseogas.

sèrra , nf Definitzione crista de monte, tretu longu in artu a costera a un'ala e a s'àtera, montes totu unu aifatu de s'àteru de longu; logu serrau, a bisura de domo longa a duas abbas, totu serrada a imbidros o fintzes cun plàstica, po dhue fàere ortalítzia, frores e àteru, in cunditziones totu portadas a càstiu de crèschere de sa méngius manera cun calesisiat tempus / min. serritzina Sinònimos e contràrios cràstili Maneras de nàrrere csn: filu de s., sa línia de totu is puntus prus artus de aundi s'àcua calat a una parti o a s'àtera = itl. displùvio; sa s. de sa camba = cannedha, tílviu, s’ossu de s’anca a s’ala de dainanti; s. de trigu = trigu a muntone (chentza triuladu o triuladu puru); una s. de robba de sapunare = bigada de arrobba bruta; andhare, essire serra serra = andai, passai schina schina Frases pustis sas fozas si fint ingroghidas e bentu fritu torresit, astraore, e sas serras niadas si fint bidas (P.Sulis)◊ duos de Illorai sunt calendhe in sa serra e los giughet su bentu…◊ biadu su pastore chi in sa serra cantat ca no at bidu custa vista! Sambenados e Provèrbios smb: (De)serra, (De)sserra, Serra, Serras Terminologia iscientìfica slg Ètimu srdn. Tradutziones Frantzesu ligne de faîte, sommet Ingresu ridge Ispagnolu cima, divisoria Italianu crinale Tedescu Grat.

sèrra 1 , nf Definitzione aina segante a dentes a bisura de serracu, ma cun sa lama larga totu cantepare e poderada istirada in d-unu bastimentu (o telàrgiu) a ue si aferrat a una manu: sa largària chi abbarrat in mesu de is dentes (chi funt a unas a unas intriscadas, pagu pagu incrubadas cale a una bandha cale a s'àtera) si narat istrada / cadhu de s. = cadhete pro pònnere in artu su truncu de bogare a taulones Sinònimos e contràrios sega Terminologia iscientìfica ans Ètimu ltn. serra Tradutziones Frantzesu scie Ingresu saw Ispagnolu sierra Italianu séga Tedescu Säge.

serracàe, serracàre , vrb Definitzione segare a serracu; in cobertantza, abbetiare, abbarrare donniunu tirandho s'arrexone a sa parte sua fintzes chentza arrexone Sinònimos e contràrios serrachinare Frases cussu bruncone che cheret serracadu 2. za serracat pagu, cussu cristianu!… Ètimu srd.

serràche sarràcu

serrachédhu , nm Definitzione min. de serracu e de serracu 1.