spabargiàe , vrb: isprabarzare*, sparbaxai, sprabaxai Definizione seberare, istesiare s'unu de s'àteru, istèrrere in su logu, fintzes ispèrdere; fàere braga, su si giare bàntidos / s. is ogus = isprapedhai, apèrrere bene is ogos Sinonimi e contrari istagiai / isparcinare, isparminare, isprabinare / ispeldisciare / isciorai, spallerai Frasi funt làgrimas de centumila sordaus sprabaxaus in su ludu ◊ si funt sprabaxaus incamminendisí dognunu a su logu suu.
spabaristài , vrb Definizione isprapedhare o apèrrere is ogos bene Sinonimi e contrari ilbambarriare, ispalpedhare Frasi spabaristendusí is ogus Etimo srd.
spabàu , agt Definizione nau de su trigu, chi dh'at sicau su bentu de sole chentza èssere ingraniu.
spàca , nf Definizione idea pagera, de braga / castiai a unu cun s. = cunsiderandhosi méngius, credendhosi tropu; fai s. = bragare Sinonimi e contrari alteriu, barrosia, bragheria, ispómpiu, spacara, spalleria, spampanada, prejumu Frasi piciocu de sabbateri, gi ndi tenis de spaca! ◊ ndi fais, de spaca, boghendi matzus de dinai!… Etimo srd.
spacadòri , nm, agt Definizione sa púliga, aina cun bàtoro atzas in punta po isperrare sa canna in bàtoro; chi isperrat cun facilidade, isperraditzu Sinonimi e contrari abberiditu Terminologia scientifica ans Etimo srd.
spacàra , nf Sinonimi e contrari
ispacunada,
spaca
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
morgue
Inglese
boasting,
arrogance
Spagnolo
engreimiento,
fanfarronada
Italiano
bòria,
spacconata
Tedesco
Aufgeblasenheit,
Prahlerei.
spachiósu , agt Definizione nau de ccn., chi faet o podet fàere spaca, prus che àteru nau in su sensu de bestiu bene, bellu Sinonimi e contrari bragosu Frasi gei est pagu spachiosa, oi, sa professoressa nosta bestia aici!…
spaciàda , nf Definizione su spaciai; su mòrrere Sinonimi e contrari molte Etimo srd.
spaciài , vrb: ispaciai* Definizione bèndhere totu sa cosa chi si portat o tenet a bèndhere; consumare sa cosa, acabbare totu Sinonimi e contrari bèndhere, consumai / mòrrere 2. spaciai crapitas ◊ mancu sa currenti chi spàciant, cun totu is luxis allutas po nudha! 3. mellus chi si fessit spaciau candu a piciocu dhi fiat atacau su carbuncu! ◊ is óminis coment'a tziu Franciscu funt spacendi!
spaciàu , pps, agt, nm Definizione de spaciai; chi est acabbau, béndhiu, o fintzes mortu; nau de ccn. biu po is calidades malas chi tenet, chi dhas tenet de su gradu prus artu Sinonimi e contrari acabbau, béndhidu, moltu / consumidu 2. is matonellas innòi funt totu spaciadas de comenti passat genti meda 3. su spaciau de babbu gei fut ómini bonu! 4. parit dona Bisória chi si fait milli gruxis e setanta arrosàrius sa dí, ma est una dimónia spaciara! ◊ cussu est unu mandroni spaciau.
spàciu , nm: ispatzu* Definizione su ispatzare, su bèndhere, su finire; fintzes su dispatzare, istratallare a unu, bogare o fàere andhare a fora Sinonimi e contrari benda 1 / dispàciu 2. a sposu dhu tèngiu a sa festa e narau dh'apu chi bèngiat nontesta, ca chindeghinou dhi torru su spàciu!
spaciuléri , agt Definizione chi ispàciat sa cosa, su dinare, dh'isperdítziat Sinonimi e contrari ispennijolu, sperdicieri Frasi tzia Rosa est una spaciulera, sempri a forredhu allutu fendi cafei! (G.Cappai)
spàda , nf: ispada* Definizione genia de arma a lama longa e ladita, a punta e, po su prus, a duas atzas; su pl. una de is mertzas o sinnos de is cartas de giogu / is partes de s'ispada: su follu o frama, s'atza, sa punta, su tolu, sa màniga, sa guàrdia o cóciula o su guardamanu; genias de ispada: a duas, a tres atzas; tocai de spada = fèrrere, púnghere a ispada Frasi sa spada si allogat aintru de sa bàina Cognomi e Proverbi smb: Spada.
spadàgiu , nm: spadatzu,
sparàgiu Definizione
festa manna in famíglia, su papare de is isposòngios
Sinonimi e contrari
insala,
spadalia
Frasi
in su spadàgiu m'iat bófiu a costau casi in contu de babbu ◊ s'intendit peri is bias sa batalla, s'arrisu, s'ispàssiu de chini depit andai a is spadatzus (F.Onnis)◊ si est cojada filla mia e fatu eus su sparàgiu in Nuràminis ◊ si cojaus impressi mancai chena sparàgiu
Etimo
ctl., spn.
hospedatge, hospedaje
Traduzioni
Francese
banquet nuptial
Inglese
wedding banquet
Spagnolo
banquete nupcial
Italiano
banchétto nuziale
Tedesco
Hochzeitsbankett.
spadalía , nf Definizione
festa (de papare)
Sinonimi e contrari
insala,
pichetada,
sciaballabata,
spadàgiu
Frasi
una borta unu rei iat donau incàrrigu a unu de is bastantis suus de cumbidai a una spadalia nodia is sàbius de su logu ◊ festa manna de spadalia, ajó totus a bufai!
Traduzioni
Francese
banquet
Inglese
banquet
Spagnolo
banquete
Italiano
banchétto
Tedesco
Bankett.
spadatzài , vrb Definizione
fàere spadatzus, isciala, fàere festa manna cun papares e bufóngiu a meda, mescamente comente si faet po un'isposóngiu
Sinonimi e contrari
iscialai
Frasi
s'arangiolu tessit sa tela e est prontu a spadatzai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
banqueter
Inglese
to banquet
Spagnolo
banquetear
Italiano
banchettare
Tedesco
bankettieren.
spadatzài 1 , vrb: ispagatzai,
spagatzai,
spedatzai Definizione
fàere a orrugos sa carena, segare orrobba a orrugos, a pedatzos, fintzes perdimentare o ispèrdere sa cosa, ispèndhere male, in cosighedhas de pagu contu
Sinonimi e contrari
atzimare chimentare,
immelmare,
iscualtare,
ispetatzare,
loriai,
steressai
/
isbaire,
ispeldisciare,
ispèldere,
istravuciare,
sparafiai
Frasi
inchi dha spagatzit su buginu, dha spagatzit! ◊ apu a biri sa vengàntzia de si spagatzai a totus ◊ no eis a crei ca divideus sa propriedadi po si dha spagatzai bosàteras, no?!◊ bolit andai isceti a si spagatzai su dinai me is ristorantis!
Traduzioni
Francese
dévorer,
mettre en pièces,
démembrer
Inglese
to dismember,
to tear in pieces
Spagnolo
devorar,
despedazar
Italiano
sbranare,
smembrare
Tedesco
zerfleischen,
zergliedern.
spadàtzu spadàgiu
spadèdha , nf Definizione min. de spada Frasi una cabada de spadedha tengat!
spadentài , vrb: ispadentare* Definizione pigare, bogare is porcos, istesiare su bestiàmene de su padente (ma fintzes betare o intrare a su padente); distrúere o segare su padente, su matedu.