tintirilédhu , nm Definizione min. de tintillu.
tintirinnói , avb Definizione èssere o leare a t. = péndhuli péndhuli, pendendho Sinonimi e contrari pendhebendhe, pendhilipéndhili Frasi portat sa camba a tintirinnoi, ca est segada ◊ pighiaus su coligoli a tintirinnoi, a ziru.
tintirínu , nm Definizione èssere a tintirinos = a titillias de fritu Sinonimi e contrari tintirida Etimo srd.
tintiríre , vrb Definizione intostare de su fritu, èssere téteru Sinonimi e contrari abbidhiritzai, ateterigare, intetericare, tostorare Etimo srd.
tintirítzu , nm Definizione genia de linna chi faet a cannàile longu longu e fine (e ispongiatzu) e si che artzat a pitzu de is matas, faet frore biancu a meda Sinonimi e contrari alúsara, bentitzu, bidichinzu, bintirinzu, elighinzu, filichinzu, inteltzu, mussòrgia, pidighinzu, reti, sintzillu, tretzu Terminologia scientifica rbl, Clematis cirrhosa Etimo itl. intreccio + tintu.
tintirría , nf Definizione
cucurra, genia de nodighedhu o lobitu chi si faet in su filu tropu atrotigau, si no est istirau a forte
Sinonimi e contrari
tzurunga
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
enchevêtrement
Inglese
tangle
Spagnolo
nudo,
enredo
Italiano
grovìgliolo
Tedesco
Knoten.
tintirriólu , nm: cincirriolu, titirriolu Definizione duas genias de animaledhos: a) pilloni annapau o sórighe pinnàdile; b) babboi de soli, genia de bobboi niedhu a corros longos totu nodighedhos chi essit in is beranos Sinonimi e contrari alaepedhe, arratapignata, cincidedhu, satzamurredhu, terriolubedhe / bellatzonca, carrintolu, corriluna, corrimpala, terriolu Terminologia scientifica anar, crp Etimo srd.
tintógliu tentógliu
tintòre , nm: tintori Definizione
chie est pràtigu e postu a tínghere, a giare colore (prus che àteru a s'orrobba)
Sinonimi e contrari
intinghidore
Terminologia scientifica
prf
Traduzioni
Francese
teinturier
Inglese
dyer
Spagnolo
tintorero
Italiano
tintóre
Tedesco
Färber.
tintòrgia , nf Definizione genia de tapu (puncione) in is carradas po lassare intrare ària candho si bogat binu Sinonimi e contrari ispinòcia, runfiana, spíndulu, tuche, tuponella.
tintòri tintòre
tíntu , pps, agt, nm Definizione
de tínghere; chi portat o dhi ant postu tinta; bestimentu niedhu po lutu, de dolu
Sinonimi e contrari
intintu
/
lutu
Modi di dire
csn:
fàghere su t. = tínghere sa bestimenta a niedhu; pònnere su t. = bestire in niedhu, pònnere su lutu
2.
giughet piúere de istellas in sas alas totu tintas de chentu colores pintas ◊ su bestire est tintu a bàllios ◊ sa raga de su costumu est de lana téssia a telàrgiu e tinta cun córgiu de àlinu e orruscu de suérgiu
3.
sa muzere si ponzesit su tintu e fateit unu folte corrutu
Traduzioni
Francese
teint,
bruni
Inglese
dyed,
darkened
Spagnolo
teñido,
enlutado
Italiano
tinto,
abbrunito
Tedesco
gefärbt,
gebräunt,
schwarzgekleidet.
tíntula , nf, nm: cínciula,
sínciu,
títula (sa t. = nr. satítula)
tzíntzalu* Definizione
tzuga, genia de bobboitedhu piticu (de tantas calidades, upm), ifadosu, cun is alas, bàtoro farranchedhas addaesegus, duas addenanti: faet in logu de abbas firmas, punghet po suspire su sàmbene e podet fintzes (sa anopheles) pònnere s'infetu de sa malària o (a logos) de àteras maladias
Sinonimi e contrari
coarbedha
Frasi
tíntulas, muscas, espes e coloras tent èssere totu fóssiles dae ora ◊ sa tíntula est innoghe unu turmentu a dolu de sa pòvera carena! ◊ sa títula, iscude cantu cheres, s'istrésiat ma torrat supra a sutzare
Terminologia scientifica
crp, culex pipiens, aedes mariae, anopheles labranchiae
Traduzioni
Francese
moustique,
anophèle
Inglese
gnat
Spagnolo
mosquito,
anofeles
Italiano
zanzara,
anòfele
Tedesco
Stechmücke.
tintúle tetúle
tintulòne , nm Definizione genia de tzuga manna chi faet in logos friscos, ue dhue at abba, in istade: para de s'àcua, de s'arriu, cuadhu béndiu, cadhu de piliche, o fintzes conca de mazu Sinonimi e contrari coebida, ispadaluchente, parapunta, parixedhu Terminologia scientifica crp.
tintúra , nf Definizione su tínghere Sinonimi e contrari intingidura, tinta Etimo srd.
tintúra 1 , nf Definizione genia de tessíngiu chi si faet ponendho duos litzos e impreandho duas ispolas, totu a figuras de su matessi colore de s'ordiu Terminologia scientifica ts.
tinturài , vrb Definizione fàere tessíngiu a tintura Etimo srd.
tinturài 1, tinturàre tenturài
tínu tínnu