tíngiu , nm Definizione
genia de preughedhu chi ponet a is puntas modhes de is matas
Terminologia scientifica
crp
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pou de San josé
Inglese
plant louse
Spagnolo
piojo de las plantas
Italiano
pidòcchio delle piante
Tedesco
Blattlaus.
tinnàda , nf Definizione cosa chi si faet de su late, che a su giodhu, s'arrescotu e àteru Terminologia scientifica mng.
tinnéperu tenníperu
tinnía , nf: sinniga, tinniga, tzinnia* Definizione cun custu númene si narant duas genias diferentes de erba, chi faent in logos úmidos, a mola, a tzudhos o cambos fines e longos, impreadas po fàere o bestire istrégiu, calecunu trastu; a logos, fintzes linnighedha fine po allúere fogu Sinonimi e contrari giuncumàsciu / ispartu 1, sónnia, túmixi, tzinnigraxa Terminologia scientifica rba, Juncus acutus, J. articulatus, J. bufonius, lygeum spartum.
tinniàdu , pps, agt Definizione de tinniare Sinonimi e contrari cannidu, tzacau Frasi no giughet mancu s'ànima pulida ultres chi tinniadas at sas costas.
tinniàdu 1 , agt Definizione chi est a bisura de tinnia, a cambos a bisura de tinnia Frasi su mucarolu mannu de conca est de seda tinniada (P.Gajas) Etimo srd.
tinniàlzu , nm: (su t. = nr. sutinniàlzu) tinniarju tinniarzu, tzinniàgiu Definizione benatzu, venadórgiu, logu úmidu chi dhue creschet meda sa tinnia Sinonimi e contrari giuncàgiu, tzinnigraxu Etimo srd.
tinniàre , vrb: sinniai, tzinniai Definizione su sonare de unas cantu cosas chi no funt fatas própriu po sonare; su sonare chi faet s'istrégiu de materiale tostau candho est tzacau; in cobertantza, segare, pistare Sinonimi e contrari drinnire, drínniri, intinnire, sonai, tinnulare / cannire, tzacai 2. tatza tinniada durat de prus.
tinniàrju, tinniàrzu tinniàlzu
tinnída , nf Definizione su tinnire Frasi s'intendhet sa tinnida de s'incúdine ◊ sa bélida de s'ama pasculendhe, cun sa tinnida de sas picarolas, l'isviaiat dae totu sos pensamentos Etimo srd.
tínnida , nf Definizione
su tinnire, arrepichiare
Sinonimi e contrari
tínniu
Frasi
a tínnida trista, sa campanedha avelteit chi su gustu fatu a sa festa fit cumpridu ◊ a su tocu de sa campana a tínnida sa bidha si ndhe ischideit (A.Langiu)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
tintement
Inglese
repeated ring (ing)
Spagnolo
campanilleo
Italiano
scampanellìo
Tedesco
Klingeln.
tinnidàre , vrb Definizione sonare comenti faet su ferru o àteru metallu, o fintzes s'imbidru Sinonimi e contrari intinnire, tinnire Frasi induint sos pastores a donare sa piús forte ischíglia de dogni ama, cudha chi solit piús tinnidare (P.Casu)◊ in terras vighinas e lontanas, a festa tinnidendhe isperrulidas, si acordant sas arvadas, reduidas totu a campanas Etimo srd.
tinníga tinnía
tinniósu , agt Definizione chi tinnit Sinonimi e contrari tínnulu Frasi bamas fitianas paschiant tinniosas in sos padros Etimo srd.
tinníperu tenníperu
tinníre , vrb: tzennire Definizione
sonare comente faet su ferru o àteru metallu, s'imbidru, ma fintzes coment'e is campanas
Sinonimi e contrari
sinniai,
sonai,
tinnidare
Frasi
intendhiamos sas ischíglias tinnindhe che campanas
2.
candho benit Maloccu a Macumere, Murenu tinnit chei sa campana!
Etimo
ltn.
tinnire
Traduzioni
Francese
tinter,
retentir
Inglese
to tinckle,
to ring
Spagnolo
tintinear,
resonar
Italiano
tintinnare,
squillare
Tedesco
klingeln,
läuten.
tínniu , nm Definizione
su tinnire, su sonu chi faent is sonàgias chi ponent a su bestiàmene
Sinonimi e contrari
drínnida,
intinnu 1,
tínnulu,
trínnidu
Frasi
s'intendhent tínnios de sonazos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
carillonnement,
tintement
Inglese
pealing,
tinkling
Spagnolo
repiqueteo,
tintineo
Italiano
scampanìo,
tintinnìo
Tedesco
Geklingel.
tinnogàda , nf Definizione genia de istrégiu mannu de ortigu, tina, po pònnere orrobba a samunare Terminologia scientifica stz Etimo srd.
tínnu , nm: tinu Definizione
atuamentu, capacidade de atuare e de cunsiderare bene is cosas, su èssere in podere de is capacidades de sa mente e de sa sabiesa po fàere giustas e bene is cosas
Sinonimi e contrari
santidu
/
atibbidura,
atibbiscione,
atinadura,
atuamentu,
cumprendhóniu,
sinnu
Modi di dire
csn:
èssere, no èssere in tinu = in se, fora de se; andai a tinu de unu = pònnere mente a s'àteru, fàghere comente pessat s'àteru; fai is cosas a tinu, cun tinu = cun cussideru, bene, cun régula, pessendhebbei
Frasi
lis narzeit sos verbos pro los torrare in tinnu sanu ◊ ischit petzi a irgherrimiare cussu pitzocu: s'àsiu l'est zirandhe su tinu! ◊ sa tentascione est manna e bocat s'ànima fora de tinu ◊ ses nendhe, nendhe: ma no ses in tinu, ca ses nendhe machines! ◊ su mare chi est su mare essit e torrat in tinu…◊ sunt brincanne e cantanne che iscidos de tinu ◊ àter'e che pessare a fàchere dommos de lussu: petzi perdimus su tinu!
Cognomi e Proverbi
smb:
Tinu
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
bon sens
Inglese
sense
Spagnolo
juicio,
tino
Italiano
sénno
Tedesco
Verstand.
tínnu 1 , nm Definizione su sonu de unas cantu cosas no sèmpere o no totu fatas po sonare; sa diferéntzia intr'e duos sonos oguales, duas boghes, segundhu s'aina o sa persona chi dhos faet Sinonimi e contrari drínnida, intinnu 1, tínniu, tínnulu, trínnidu Frasi s'intendhet de sa campana su tinnu porosu ◊ o campanas sonade a tinnu sardu chi su sonu s'intendhat de continu!