timongéri timanzéri
timòngia timàngia
timongiài , vrb Definizione
in is funtziones de crésia, fàere s'afumentu cun sa timòngia betandhodhu cun sa turredha a cara a su santu, a s'artare, a sa gente
Sinonimi e contrari
afumentai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
encenser
Inglese
to incense
Spagnolo
incensar
Italiano
incensare
Tedesco
beräuchern.
timòni timòna
timònza timàngia
timoràdu, timoràtu, timoràu , agt, nm Definizione
chi o chie est de bona cusciéntzia, chi tenet coment' e timore o dhi dispraxet a fàere cosa chi no est aggradéssia a ccn.
Sinonimi e contrari
duritosu
/
cdh. timuratu
Frasi
s'italianu no li aggradaiat meda e non fit timoratu a lu nàrrere ◊ nisciunu est piús timoratu de Deus
Traduzioni
Francese
timoré
Inglese
respectful
Spagnolo
recto,
honesto
Italiano
timorato
Tedesco
gottesfürchtig.
timòre, timòri , nm Definizione genia de timoria, pruschetotu de pòdere dispràxere, de fàere cosa pagu aggradéssia a ccn. Sinonimi e contrari duritu / timoria Etimo ltn. timore(m).
timoría, timória , nf: timuria,
timúria Definizione
prus che àteru, su tímere, su istare timendho / intrare t., pònnere t. = cummentzai a tímiri, fai a tímiri
Sinonimi e contrari
pagura,
paguria,
timinzu
| ctr.
coragi
Frasi
dhis fut intrada a totus una grandu timoria ◊ sos astudhos pigant piús pro sas timorias chi no pro sos bonos sentimentos ◊ una timoriedha megat de mi pigai!…◊ si ponit peri a fai su mortu margiani po mi ponni timória ◊ sa timoria li lebabat binta
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
peur
Inglese
fear
Spagnolo
miedo,
susto
Italiano
paura,
spavènto
Tedesco
Furcht,
Schreck.
timoriósu, timorósu timarósu
tímpana , nf Definizione surcu maistu, cora chi in is terrenos araos arregollet is abbas próinas a tropu Sinonimi e contrari abbàgliu.
timpàngiu , nm, nf: timpanza, timpanzu Definizione costaos de is carradas, fiancos de is animales, su tretu tra is costas e s'ossu de su lumbu, ue faet unu pagu a fossu candho s'animale est famiu: nau de sa persona, bentre; su pl., nau a befa, cumpàngios de bufóngiu, imbriagones in cumpangia / sonare sos timpanzos a ccn. = surrare, atripare Sinonimi e contrari bentre 2. cantu ndhe at si che ndhe betat in timpanzos! Etimo ltn. tympanium.
tímpanu , nm: trímpanu Definizione
genia de tumborru, est un'umpedhu de ortigu (a bisura de casidhu, cilíndricu), tupau a una parte cun pedhe de cane istampada in mesu in mesu, cun d-una tricighedha de pilu de cuadhu in pitzu, istirada de unu costau a s'àteru de s'umpedhu: in s'istampu de sa pedhe si faet passare un'ispau, chi comente si tirat sonat frigandhodhu a pódhighes; parte de mesu de s'origa, aintru, tupada a parte e àtera cun d-unu pigighedhu fine fine e tundhitu de pedhe (ma si narat fintzes de custu etotu)
Sinonimi e contrari
túnchiu 1
Modi di dire
csn:
giúghere a unu che tímpanu in ballu = èssere sa befe de totugantos; portare a unu che trímpanu in festa = leare a corpos
Terminologia scientifica
sjl, crn
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
petit tambour,
tympan
Inglese
eardrum,
kettledrum
Spagnolo
tímpano
Italiano
tamburétto,
tìmpano
Tedesco
kleine Trommel.
timpànza, timpànzu timpàngiu
timparínu temperínu
timperíche , nm Definizione s'istentina de su porcu / timpirichedhos = budhales, dòbbaru Terminologia scientifica crn.
timpillàre , vrb Definizione sonare a s'airada, fàere sonu a mamudinu Sinonimi e contrari arrempicai, strichillonai.
timpílu , nm Sinonimi e contrari apensamentu, apinnicu, oriolu, pedine, pestighinzu.
timpirícu , nm Definizione crau de linna chi si ponet coment'e gànciu, in istrégiu, po poderare s'asa Sinonimi e contrari titilicu Etimo srd.
tímu , nm Definizione
calidades de erba fragosas chi faent a tupighedha, una de fragu bellu bonu a fàere profumos
Sinonimi e contrari
arrígamu 1,
erviola,
tumbu
/
esopu
Terminologia scientifica
rbl, Thymus vulgaris, Coridothymus capitatus
Traduzioni
Francese
thym
Inglese
thyme
Spagnolo
tomillo
Italiano
timo
Tedesco
Thymian.
timuría, timúria timoría