impressídu , pps, agt: impressiu Definizione de impressire; chi tenet presse, pigau de sa presse Sinonimi e contrari acodiu, allestridu, apressibbiu, impressadu, impressaridu, impressighinidu, pressarosu, pressosu | ctr. adasiau, immajonadu 2. no podes ispetare unu pagu, no: impressidu meda ses?! ◊ domandadhu aundi est andendi aici impressiu ◊ za fias impressia: ti che ses andhada sentza mi ndhe sapire! ◊ ia iscritu su nòmini tuu in s'arena de un'arriu: sa currenti impressia dh'at isborrau a lestru Traduzioni Francese qui a de la hâte Inglese hurried Spagnolo apresurado Italiano affrettato, frettolóso Tedesco eilig.

impuntzonàre , vrb Definizione istare coment'e a su punghe punghe, ispinghe ispinghe atzitzandho po fàere mòvere s'àteru a calecuna cosa (e no sèmpere de bonu) Sinonimi e contrari impunciai, impuntzonire, inciulai, infruncuai, inzibbire, ispuntzonare Frasi aviat una fortza che dimóniu e bastavat apenas de l'impuntzonare pro afocare unu cristianu Etimo srd. Traduzioni Francese inciter, inciter à la révolte, pousser Inglese to instigate, to stir up Spagnolo instigar Italiano istigare, sobillare Tedesco anstiften, aufhetzen.

incannugài, incannugàre, incannugràre, incannujàre , vrb: incronucare Definizione pònnere in sa cannuga; arrennèscere a fàere una cosa; rfl. fuire, pentzandhosi cosa de tímere Sinonimi e contrari incarrebai, intzodhai 2. fiat de diora sentza de fai tzípulas e timiat de no nd'incannugai una 3. candu apu biu ca mi castiàt cun idea mala, dèu, mischinu, mi dh'apu incannugada!…◊ candu at inténdiru aici si dh'at incannugara ca no dhi boremu fai su prexei Etimo srd. Traduzioni Francese garnir la quenouille Inglese to put in the distaff Spagnolo enrocar Italiano inconocchiare Tedesco auf den Spinnrocken wickeln.

inchighiristài, inchighiristàre , vrb: incixiristari, incragaristai, increghestare Definizione coment'e fàere o artzare sa crogorista, arrennegare, su si crèdere meda, bogare sa conca de su sacu foedhandho cun atza Sinonimi e contrari achibberare, achighiristai, altivai, inchibberare, inchighiridhare / abbetiae, afutare, airai, aorcare, arrabbiai, arrannegai, collobbiare, inchestare, inchietae, inchimerai, incrabudhire, infelai, infuterare, insutzuligai, intziminire, renignai Frasi at rispostu increghestèndhesi ca sos disisvios fint totu solu pro sos zòvanos ◊ mi furia incragaristada ancora de prus e ia crétiu de passai is dis prus orrorosas de sa vida Etimo srd. Traduzioni Francese se fâcher à mort, remplir d'orgueil, lever la crête Inglese to fret and fume, to make proud, to get cocky Spagnolo alzar el gallo Italiano adirarsi forteménte, insuperbire, alzar la crésta Tedesco sich erzürnen, stolz werden, den Kamm schwellen lassen.

incurài , vrb rfl: incurare 1 Definizione giacurare, su si pigare incuru de una cosa o chistione, su si dha pònnere a coro, faendhondhe contu, pentzandhodhoe cun contivígiu Sinonimi e contrari apensamentai, apinnicare, contifizare | ctr. trascurai Frasi iat impromítiu ca si nd'iat a èssi incurau cussu po is campanas ◊ eris parias pro me e oe no ti ndhe incuras! ◊ ghetadí in bratzus mius, no t'incuris de nudha! ◊ immoi no si nd'incuraus prus de totus custus daoris ◊ bene chi deo pacu mi ndhe incuro ◊ de custu dolore no mi ndhe incuro: l'agguanto, za no est forte! Etimo srd. Traduzioni Francese se donner la peine Inglese to mind Spagnolo cuidarse Italiano curarsi, darsi pensièro Tedesco sich kümmern.

indhèdha , avb: innedha Definizione logu atesu (pagu o meda) de chie est foedhandho e de chie est iscurtandho, impreau po su istare, abarrare, èssere / pristinnedha! = prestu a un'ala! (peràula pro chitzire su cane) Sinonimi e contrari abedha, adhadhai, adhae, annedha, atesu, cudhae, cudhàniche, cudhei, inella, inello, inidha, nedha | ctr. acanta, innoce Frasi nch'est in cudha bidha innedha ◊ su de èssere indhedha no podet secare s'impinnu de s'amore! 2. si manteniant indhedha dae sos malàvios e dae sas cosas issoro Etimo ltn. inde illac Traduzioni Francese , loin Inglese over there Spagnolo allá, allí Italiano , colà, lontano Tedesco dort, weit.

ingúna , avb: inguni, ingunis Definizione su logu acanta a chie est iscurtandho: si narat fintzes de tempus Sinonimi e contrari acue, cube, icui*, indhenela, inèlondhe, inincuni Frasi ingunis mi ndi abarru, càrigas a su cinisu!…◊ baidindi de inguni! ◊ de ingunas ndi bessis dotori 2. de inguni a pagu tempus Traduzioni Francese Inglese there Spagnolo allí, ahí Italiano Tedesco dort.

iníbe , avb: inie, inimbe, inive, inivi, inní, innia, innias, innie, inniri, innixi Definizione in ibe, in cudhu logu: logu atesu de chie est foedhandho e de chie est ascurtandho, nau sèmpere de logu numenau innanti in su chistionu Sinonimi e contrari innei, inidha | ctr. innoce Modi di dire csn: me innias = inie; mirai per innòi e per inní = abbaidare a crabas, perilloi e perillai Frasi andhant a pretura e Barabbas liu navat finas inive ◊ fit zente dogada sa chi trabicabat inibe ◊ a su nai ca fuaus inní, cun s'iscruxoxu asuta cosa nosta! ◊ dóminat innòi e inniri ◊ inoghe o inie no est totu su matessi ◊ si benis a inie bodho fiores e incorono a tie! ◊ cheret pesadu chito pro che èssere inie a bonora ◊ gei iscéxias me innia!… Etimo ltn. inibi Traduzioni Francese , là-bas Inglese where are you Spagnolo allá, allí Italiano , costà Tedesco dort.

insaboriài , vrb Definizione giare o pònnere sabore a sa cosa Sinonimi e contrari assainetare, issaborire | ctr. isaboriare Traduzioni Francese donner de la saveur Inglese to flavour Spagnolo sazonar Italiano insaporire Tedesco schmackhaft machen.

insoadúra , nf: insuadura Definizione su tènnere gana, disígiu de unu mascu (o de fémina), su èssere in calore, in more, totu leau a s'airada cun calecuna idea Sinonimi e contrari assuadura, insuamentu, sciovadura / lusca, sua 1 Etimo srd. Traduzioni Francese désir effréné (de la chair) Inglese whim, sexual excitement Spagnolo celo Italiano ùzzolo, fòia Tedesco Gelüst, Geilheit.

intelài , vrb: intelare Definizione si narat de is ogos chi si faent coment'e annapaos, prus che àteru po debbilesa o mancamentu de fortzas Sinonimi e contrari afuscai, annapai, imbelare, impannare, inchelare, infuscai Etimo spn. Traduzioni Francese brouiller, altérer la vue Inglese to dim Spagnolo entelar Italiano offuscare Tedesco verdunkeln.

intingiadúra , nf Definizione su s'intingiare, su dannu de sa tíngia Etimo srd. Traduzioni Francese action de prendre la teigne Inglese tinea damage Spagnolo el coger la tiña Italiano intignatura Tedesco Mottenfraß, Mottenloch.

intingiàe, intingiài, intingiàre, intingiàri , vrb: intinzare Definizione carrigare de tíngia, genia de bobboi niedhu chi ponet a is matas e a is erbas in is puntas modhes o, segundhu, fintzes a is animales; in cobertantza, fintzes carrigare de àteru cunsiderau dannosu o pagu praghillosu Sinonimi e contrari impestai 2. su cani tuu fut carriau de púlixi e nd'at intingiau is mius puru (G.Mura)◊ is gerrunaderis funt intingiaus de dépidus, sentza mancu un'ispera!◊ depit èssi berus ca mi torru a intingiai cun d-un'ómini… abarru fiuda! Traduzioni Francese prendre la teigne Inglese to affect with ringworm Spagnolo coger la tiña Italiano intignare Tedesco von Motten zefressen werden.

irfrebbàre , vrb Definizione essire sa frebba, passare sa callentura Sinonimi e contrari isfrebbire Etimo srd. Traduzioni Francese ne plus avoir de la fièvre Inglese to bring s.o.'s temperature down Spagnolo bajar la fiebre Italiano sfebbrare Tedesco fieberfrei werden.

irgàbbu , nm: isgabbu Definizione genia de marchighedhu, fossitedhu, chi si faet a is bardúfolas cun calecuna punta; genia de fossitedhu chi in sa pedhe abbarrat de sa fruschedha de sa pigota, marcu, singiale de unu male, de dannu Sinonimi e contrari iscabbu / ciarolu, cocone 1, fítulu, majodha, pizolu 1 / cdh. smarroculata 3. oje est morta Zigliana: cantu ne dat irgabbu!… Traduzioni Francese cicatrice de pustule de la variole Inglese variolous pustule scar Spagnolo picadura de viruela Italiano cicatrice da pùstola vaiolósa Tedesco Pockenausschlag.

irgherremiàre , vrb: irgherrimiare Definizione èssere o fàere a gherrígios, pruschetotu a giogu Sinonimi e contrari gherrigiai, ingherriare, ischimerriare / matanai, peleai Frasi in cussa corte a pitzinnos bi amus risu e irgherremiau ◊ tenet séichi annos e li aggradit a irgherremiare ◊ sos pitzinnos curriant e irgherrimiabant pro bocare sas fortzas 2. est irgherrimiandhe fitianu chin sas annadas malas, chin una chedha de animales Etimo srd. Traduzioni Francese faire la guerre, combattre Inglese to war Spagnolo guerrear Italiano guerreggiare Tedesco Krieg führen.

irgusolàdu , agt Definizione chi at pérdiu sa gana, sa volontade de ccn. cosa Frasi irgusoladu fatu dai cudhos, est custrintu a pònnere mente a sos zibbírrios issoro ◊ fit istracu e irgusoladu dai sos "Chi nono" chi li daiat sa zente Traduzioni Francese qui a la nausée Inglese nauseated Spagnolo aburrido, cansado Italiano nauseato Tedesco angeekelt.

irmeudhàe, irmeudhàre , vrb: irmidudhare, irmiodhai, smoedhari Definizione bogare o pèrdere su meudhu, pèrdere sa fortza Etimo srd. Traduzioni Francese enlever la moelle, épuiser Inglese to weaken, to take the marrow out Spagnolo desmeollar, debilitar Italiano smidollare Tedesco das Mark herausnehmen aus, entkräften.

irpilíre , vrb Definizione pònnere sa tzudha, fàere inteterare su pilu in sa pedhe, intrare su fritu de s'assíchidu, de sa timoria Sinonimi e contrari aciuciudhae, altudhire, arpilare, assunciudhai, aturtudhire, atzultzudhare, impriutzai Traduzioni Francese donner la chair de poule Inglese to give s.o. the creeps Spagnolo erizarse el pelo Italiano far venire la pèlle d'òca Tedesco eine Gänsehaut bekommen.

irragàre , vrb Definizione bogare sas ragas, is cratzones de orroda de su costumu de s'ómine; bogare sa castàngia de su scriscioni (o primu corgiolu) Sinonimi e contrari irraghilare, isbragare, isbragugliare / ischissonare, iscocotare, iscucudhare 2. sa castanza s'irragat in campu ◊ sa castanza s'irragat e ndh'essit desesi candho est bene lómpida Etimo srd. Traduzioni Francese enlever la bogue Inglese to husk Spagnolo sacar las castañas del erizo Italiano diricciare Tedesco schälen.

«« Cerca di nuovo