arràlla , nf Definizione
chistionu, prus che àteru chentza cabu
Sinonimi e contrari
argiolu 1,
badàcia,
bataralla,
ciaciarra,
ciàvana,
prafata
Frasi
s'arralla manna est iscopiada sa die chi su frade los at acataos a pretu ◊ teniat pagu ganas de fai arrallas ◊ innui at arralla at genti
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bavardages
Inglese
gossip
Spagnolo
habladuría,
charla
Italiano
mormorazióne,
ciarla
Tedesco
Murmeln,
Gerede.
arrallài , vrb: arralliare Definizione
nàrrere, foedhare, istare a chistionu, naendho no sèmpere e ne pruschetotu cosas de giudu; su si foedhare apare in su sensu de àere tratamentu, èssere in bonas
Sinonimi e contrari
faedhare
/
argiolae,
arremonae,
badaciare,
badulare,
ciaramedhare,
friganzare,
paraletare,
tragagiai,
tzarritare
Frasi
at bufau tropu e no est arrallendi in sentzu ◊ ita megas de arrallai? ◊ dèu arrallu e mi fatzu cumprendi ◊ as fatu arrallai totu su mundu, a ti cojai cun cussu! ◊ est in pratza po arrallai cun sa genti ◊ cussu no iscít arrallai ne in sardu e ne in italianu
2.
is propietàrius cun pagu genti arrallànt
Etimo
ctl.
rallar
Traduzioni
Francese
jaser,
murmurer
Inglese
to gossip
Spagnolo
charlar
Italiano
mormorare,
ciarlare
Tedesco
murmeln,
schwatzen.
burbútu , nm Definizione
cosa chi si narat a boghe bàscia, fintzes coment'e a murrúngiu, a lamentu
Sinonimi e contrari
murmutu,
pisibisi 1,
pispisu
Frasi
in cussa solidade fit seguru de intèndhere lamentos, ghémidas e burbutos (S.Spiggia)◊ unu burbutu de tronu ródhulat in sa badhe rinnobandhe boche torrada de temporadas longas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chuchotement
Inglese
mumbling
Spagnolo
murmullo
Italiano
borbottìo,
bisbìglio
Tedesco
Murmeln,
Flüstern.
frofoài, frofroài, frofrobài, frofrolài , vrb Definizione
si narat de sa moida chi faent s'abba e mescamente cosas cagiadas coendho candho ndhe faent essire coment’e bubburucas de vapore; in cobertantza, su istare a chistionedhu agiummai a iscúsiu / frofrobai cun sa fantasia = cúrrere cun s'immazinassione, cun su pessamentu
Sinonimi e contrari
abbrubudhai,
chischisiai,
ischigliare,
ischiglionare,
iscusietare,
mamughiare,
pispisai,
sbrufare,
sbrufulai,
strichidhai
Frasi
s'àcua est frofroendu
2.
su dotori iat aprapau su pipiu frofrobendu fuedhus chi nisciunus cumprendiat ◊ ita seis frofrobendu asuta asuta: no fiaus de acórdiu cantu si depia giai?
3.
dhis frofrobàt sa fantasia sena de riparu ◊ is arregordus frofrolant e ndi essint de is perevundus de sa memória
Traduzioni
Francese
chuchoter,
grommeler
Inglese
to talk in a low voice,
to moan,
to whisper
Spagnolo
cuchichear,
refunfuñar
Italiano
bisbigliare,
parlottare,
mugugnare
Tedesco
murmeln.
mormuzàre , vrb Definizione
istare cantandho o foedhandho a murmutu
Sinonimi e contrari
mulmutare*,
mummucare
Traduzioni
Francese
murmurer
Inglese
to murmur
Spagnolo
murmurar
Italiano
mormorare
Tedesco
murmeln.
mulmutàre , vrb: mummutai,
murmutai,
murmutare,
murmutzare Definizione
istare cantandho o foedhandho a murmutu, bogare su píulu, fintzes fàere moida a sa sighia; nàrrere male de s'àteru
Sinonimi e contrari
cantazare,
mormuzare,
muidonare,
mummucare,
murmurjare
/
afusare,
fusigare,
murmutire,
tragagiai
Frasi
aiat comintzadu a si mòvere mulmutendhe pariat tzantzigadu de su bentu ◊ s'abba murmutat falendhe in sos rios ◊ su pitzinnu fit biu ca li est essita un’isalenata murmutzanne cosa a boche bassa
2.
is limbas tzerpedheras murmutant
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
murmurer
Inglese
to mumble
Spagnolo
murmurar
Italiano
mormorare
Tedesco
murmeln
mumusài , vrb Definizione
foedhare a boghighedha bàscia
Sinonimi e contrari
mumusulai
Frasi
su pòbiru afrigiu s'incamminat mumusendu una pregadoria a Deus
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bougonner,
grommeler
Inglese
to grumble
Spagnolo
musitar,
mascullar
Italiano
bofonchiare
Tedesco
murmeln.
pisibísi 1 , nm Definizione
su foedhare chi si faet a boghe bàscia, agiummai a iscúsiu, nau pruscatotu in su sensu de bodheta
Sinonimi e contrari
alleghinzu,
chischisiada,
contuliu,
ispibisu,
lollúghine,
lolluine,
pisighinzu,
pispisu,
visivisi
Frasi
s'intendhet su pisibisi de sa zente ◊ sas notas de su Babbunostru e sa mímula de su Rosàriu aiant asseliau su pisibisi malinnu de cussos zuzes
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chuchotement,
commérages
Inglese
whisper,
gossip
Spagnolo
bisbiseo,
chisme,
habladuría
Italiano
bisbìglio,
pettegolézzo,
mormorìo
Tedesco
Flüstern,
Murmeln,
Klatsch.
pispisài , vrb: pispisiai Definizione
istare a pispisu, a su pibisibisi a bodheta, a chistionedhu a boghe bàscia bàscia fintzes po chi no dh'intendhat àtere, nàrrere cosa a s'iscúsiu: si narat fintzes de su piulare de is pigionedhos in su niu; betare cosa a ispergiadura
Sinonimi e contrari
abbrubudhai,
ascugiare,
bischigliare,
chischisiai,
frofoai,
ispibisai,
pispisinzare,
pissinare,
spibisai
/
ispergiare,
paspiare
Modi di dire
csn:
pispisai una pregadoria = pregare a s'iscúsia; pispisiai a unu = dàreli una briga, certaidhu
Frasi
funt chistionendi a iscusi, pispisendu s'allanchimentu chi tenint aintru ◊ fiat pispisendi e narendi brebus ch'iscidiat issa ◊ sa genti afaciada in sa ventana dha càstiat pispisendi
2.
a sa magaidraxa pistara dhi at pispisiau unu pagu de tzúcuru e dus istídhius de olliarmanu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chuchoter
Inglese
to whisper
Spagnolo
musitar,
susurrar,
bisbisear
Italiano
bisbigliare,
sussurrare
Tedesco
flüstern,
murmeln.
traganzàre , vrb Definizione
tènnere ite de nàrrere, istare a murrúngiu, a crítiga, foedhare agiummai a iscúsiu
Sinonimi e contrari
ammusciare,
arraunzare,
grujai,
imprabastulare,
morrugnare,
musci,
raganzare,
ranzidare,
smusciai
Frasi
traganzesi guvardu una peràula e coidadosu su caminu lesi (G.Ruju)
Traduzioni
Francese
grogner,
bougonner
Inglese
to mumble
Spagnolo
refunfuñar
Italiano
brontolare,
biascicare
Tedesco
murren,
murmeln.