A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

allosài , vrb: losai Definitzione istèrrere o fàere pomentu o orruga a losas, a pedras ladas Sinònimos e contràrios allastricai, arrazolare, intellai Ètimu spn. alosar Tradutziones Frantzesu paver Ingresu to pave Ispagnolu enlosar, empedrar Italianu lastricare Tedescu pflastern.

allosaméntu , nm Sinònimos e contràrios allosadura, arregiolamentu Ètimu srd.

allosingài , vrb: allusingai, allusingare, losingai* Definitzione pigare a losingas, a frandhigos, siat po ammodhigare s'àteru o fintzes po si dhu fàere a sa manu Sinònimos e contràrios solingai / allisai, frandhigare, imbrimbinai, improsae, insabonai, lígnere Tradutziones Frantzesu flatter Ingresu to flatter Ispagnolu lisonjear Italianu lusingare, adulare, blandire Tedescu verlocken, schmeicheln.

allosingiàe, allosingiài , vrb: allusingiai, alluxingiai, luxingiai Definitzione fàere o atrotigare a lusíngiu; fàere losingiosu, brutu e consumau Sinònimos e contràrios allughinzare 1, ammanucai, apodhicare, cariedhare, imbrutare 2. s'ollu at allosingiau su paperi Ètimu srd.

allosingiàu , pps, agt Definitzione de allosingiai; chi est totu unu losíngiu, brutu, consumau Sinònimos e contràrios brutu, losingiosu | ctr. límpiu, netu 2. boga un'atru pannu de faci límpiu, ca cussu est totu allosingiau! ◊ aporreimí unu pannixedhu, ca seu totu allosingiau! ◊ no tochis su pipiu ca ses totu allosingiau! Tradutziones Frantzesu sale Ingresu dirty Ispagnolu sucio, desgastado Italianu spòrco, liso Tedescu schmutzig.

allossiài , vrb Definitzione carragiare (sa teulada), istèrrere a istoja, a cannitzu intéssiu Ètimu srd.

allotriàre , vrb: lutriare Definitzione ludai, imbuscinare in su ludu, imbrutare de ludu; ammodhigare, fàere modhe Sinònimos e contràrios illudrare / ammodhiae, illotriare 2. sos ammentos li allotriaiant su coro afocànneli sas petorras asumatas (M.Dui) 3. cussa domo a bortas paret una cherina de porcos allotriata! ◊ at bocatu azicu de sole pro assutare su locu allotriatu Ètimu srd.

alloturàdu , pps, agt: alluturatu Definitzione de alloturare; fatu a lóturu, a bisura de cosa tundha.

alloturàre , vrb Definitzione foedhandho de druches, fàere sa lótura 1 (druche cun s'istampu in mesu) Ètimu srd.

allovrónzu , nm Definitzione cosa po papare Sinònimos e contràrios alimentu, arracatu, màndhicu, mandiari Frases aiat fàmine meda ca fit duas dies chena buscare allovronzu (S.Patatu).

allozadòre , nm Definitzione chie giàt allógiu Ètimu srd.

allozadúra , nf Definitzione su allozare Ètimu srd.

allozàre allogiài

allozíre , vrb Definitzione giare allógiu Sinònimos e contràrios acuartierai, allogiai*, aposentae, ospedai Frases bos potzo allozire in domo mia.

allózu allógiu 1

àllu àgiu

àllu 1 , nm Definitzione sa dente de su sirbone e de su porcu prus longa e furriada a punta a fora in sa barra de fundhu Sinònimos e contràrios iscàglia, sàgliu, sagna, sannarzu Frases fiat timendi chi su porcu si nd'istantarxàt torra a allus a foras, prontu a iscaviai.

àllu 2 , iscl Sinònimos e contràrios eà, eallu Frases che ses dadu inue no depias: allu chi as fadhidu! ◊ allu chi otanta annos pro me sunt otanta chilos subra de palas! ◊ allu chi so semper andhendhe a note e a dedie! ◊ imbestendhe caminu caminu, allos a fronte de unu rizolu! Ètimu srd.

alluaciài , vrb Definitzione prènnere o cundhire su logu, s'aera, is abbas de luàciu, de velenos o cosas chi noghent Sinònimos e contràrios alluae, impestai, toscare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu polluer Ingresu to pollute Ispagnolu envenenar Italianu inquinare Tedescu vergiften.

alluadórgiu , nm Definitzione tretu de un'erriu mannu inue (pischina) faet a alluare su pische po nche dhu piscare.