A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

caistédhu , nm: canistedhu 1, cranistedhu, canistredhu Definitzione su cherrigu, de s'istrégiu de fenu (est fatu de iscaria) est cussu a costaos bàscios (ma prus artos de cussos de sa canistedha) e prus mannu meda (largu mancari unu metro e prus de diàmetru); in calecunu logu dhu narant a sa canistedha (de matessi genia e bisura ma meda prus pitica)/ canistedhu de allàciu = istrexu de fenu a puntu longu Sinònimos e contràrios banastra, carrigu, coladòrgia, irgrandiola Frases su pani si poniat in canistedhus e palinis e si lassàt axedai in callenti o imbussau ◊ dónnia chida is massajas prugànt e faiant sa farra in sedatzu e canistedhu ◊ tia Tatónia issunniat su trigu de maghinare, dhu lassàt a sicutare unu pagu e pois che dhu betàt in duos canistedhos Terminologia iscientìfica stz Ètimu ltn. canistellum Tradutziones Frantzesu grande corbeille Ingresu wicker basket Ispagnolu canasta, harnero Italianu canèstra, gròsso canèstro Tedescu großer Korb.

caíta , nf, nm: caitu Definitzione min. de cau, genia de pigiones: marragau o arrúndili de mari, o fintzes marragau a peis niedhus, caita bicu niedhu (itl. beccapésci = sterna sandvicensis)/ a/c.: coment'e in cau, deasi etotu in caita sa /c/ de cuménciu no càmbiat sonu po si agatare in mesu de duas vocales: sa caita = nr. "sacaíta" (e no "sagaíta") Sinònimos e contràrios caixedha 1 Terminologia iscientìfica pzn, geochelidon nilotica, sterna hirundo, s. albifrons Tradutziones Frantzesu sterne hansel Ingresu gull-billed tern Ispagnolu pagaza piconegra Italianu róndine di mare o stèrna zampenére, fraticèllo Tedescu lachseeschwalbe.

caíte , cng Definitzione ca + ite: in is arrespostas a unu proite? de pregonta direta candho unu no bolet giare ispiegatzione o est cosa chi dhue at pagu de ispiegare s'impreat a sola Frases - Proite faghes gai? - Caite! - Proite no mànigas? - Caite! 2. comintzeint a tichirriare de non tzirigare sa conca e de dobbare su restu a mortinu caite gai aiat cumandhadu sa reina (T.Pinna).

caitédhu , nm Definitzione diferentes calidades de una genia de cau marinu: solu su chlidonias nigra nidat in Sardigna Terminologia iscientìfica pzn, chlidonias leucopareia, c. nigra, c. leucoptera Tradutziones Frantzesu guifette noire Ingresu black tern Ispagnolu fumarel común Italianu mignattino Tedescu Trauerseeschwalbe.

caítu caíta

caítza , nf Definitzione logu inue faent o bendhent petza Sinònimos e contràrios bangheria, carnatzeria, macedhu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu boucherie Ingresu butcher's shop Ispagnolu carnicería Italianu macellerìa Tedescu Metzgerei.

caitzéri , nm Definitzione chie faet e bendhet sa petza Sinònimos e contràrios bancalaju, bangadore, bangàgiu, caitzu, carnanseri, macedhaju Terminologia iscientìfica prf Ètimu srd.

caitzólu , nm: catzolu 1 Definitzione pedhe o corgiolu grussu, tostau (prus che àteru sa pedhe de crebedhos de pegus de bulu); orrugu de pedhe crua chi si ponet a imbodhigare s'ajone; fintzes parte de una sedha, in mesu, forrada cun pedhe punciada cun sellarinas a is arcos, po dhue pòdere cicire méngius 2. antes de zumpare sa làcana si aviant iscotulau sos catzolos (M.Ladu) Ètimu srd.

caítzu , nm Definitzione chie faet e bendhet sa petza Sinònimos e contràrios bancalaju, bangadore, bangàgiu, caitzeri, carnanseri, macedhaju Terminologia iscientìfica prf Ètimu srd.

caíu , pps, agt Definitzione de cairi Sinònimos e contràrios arrutu.

caixèdha , nf: calaxedha, calixedha, carixedha Definitzione genia de animaledhu, de diferentes colores e mannària, chi caminat trisinandhosi cun sa bentre, ma portat bàtoro cambighedhas puru, una coa longa: che a s'àtera arresia, naschet a oos Sinònimos e contràrios agilestru, alighelta, angiuleta, atalighelte, cabexeta, cargileta, colovredha, coxueta, gilestra, lucesti, talaerta, tilicherta, tzorompis Terminologia iscientìfica anar.

caixèdha 1 , nf Definitzione genia de cau marinu; marragau de mare o caita / c. niedhutza = chlidonias nigra (itl. mignattino); caixedha peis arrúbius = chlidonias leucoptera (itl. mignattino alibianche) Sinònimos e contràrios caita Terminologia iscientìfica pzn, larus minutus, sterna hirundo Tradutziones Frantzesu sterne commun Ingresu little gull Ispagnolu golondrina de mar Italianu gabbianèllo, stèrna comune Tedescu Zwergmöwe.

caixedhabbiànca , nf Definitzione orrúndhine o runduledha marina Terminologia iscientìfica pzn, sterna albifrons Tradutziones Frantzesu hirondelle de mer, Sterne Ingresu shear-water Ispagnolu tindío Italianu fraticèllo Tedescu Zwergseeschwalbe.

caizonàdu , agt Definitzione chi est totu caizones, totu punturas de muscone Sinònimos e contràrios caiciunosu Ètimu srd.

caizonàre , vrb: acaizonare* Definitzione fàere a caizones.

caizòne caigiòni

caizonósu , agt Definitzione nau de un'animale, chi est totu caizones, chi portat sa pedhe caizonada, totu punturas de su muscone / cari c. = unu totu prenu de fruschizolas in cara Sinònimos e contràrios fruschedhosu / cdh. caiciunosu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu furonculeux, bossué Ingresu furunculous Ispagnolu cacarañado Italianu foruncolóso, bitorzoluto Tedescu furunkulös.

càjamu , nm: càjumu, càmisu, càmixu, càmuju, camúsiu, càmuxu Definitzione genia de bestimentu de su preide po nàrrere sa Missa; fintzes bestimentu fine, longu, de pònnere in pitzu chie trebballat in logu de ispidale, labboratórios, e àteru Sinònimos e contràrios alba 2. fint allevadores ricos e mentovados chi traballaiant in camúsiu biancu che a sos dotores Terminologia iscientìfica bst, prdc Ètimu itl. càmi(s)cio Tradutziones Frantzesu aube (vêtement ecclésiastique) Ingresu surplice Ispagnolu alba Italianu càmice, alba Tedescu Kittel, Meßhemd.

cajasóru , agt Definitzione nau de unu, chi càgiat fintzes su soru coment'e chi siat late de fàere a casu… de cantu est arrestigu Sinònimos e contràrios aggantzadu, assuriu, craschiabbudhas, limidu, soridu, susuncu Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd.

cajentàre caentàre