cajènte caènte
cajentósu caentósu
cajéntu caéntu
cajentúra caglientúra
cajonàre , vrb: acajonare* Sinònimos e contràrios intzimiai Frases cussu bantzigonzu li cajonat dolimentos mannos Tradutziones Frantzesu causer, occasionner Ingresu to cause Ispagnolu causar, provocar Italianu cagionare Tedescu verursachen.
cajòne cagiòne
cajòne 1 , nf Definitzione genia de lóriga de corria chi si ponet a su giuale po dhue fàere intrare sa punta de sa timona de su carru o de s'arau / bellu c. ses!… = andhe fiadu!…, arratza de genti!… Sinònimos e contràrios agione, alasoni, bagione 1, fatzolu 1, gajone 1, gussòrgia, sesúgia Frases giuales cun loros pro ammentu ant cun sa cajone de pedhe crua.
càjumu càjamu
càla , nf Definitzione ischeadura no tanti manna de sa terra in is oros de su mare; genia de buidu chi faent unos cantu bobbois o ue si che fichit su pische in orrocas de mare / cala de sos nanedhos = domu de gianas; sa c. de su margiane, de sa frummica (o de bobborissina) = sa tana Sinònimos e contràrios calanca / abbuada, tana Frases bendhent calas e costeras de sa Sardigna ◊ sas costeras de sa Sardigna sunt prenas de calas 2. fipo ponendhe tàpulos e tupandhe calas in su muru Terminologia iscientìfica slg Tradutziones Frantzesu anse, baie Ingresu inlet Ispagnolu ensenada Italianu insenatura Tedescu Bucht.
càla 1 , nf: gala* 1 Definitzione genia de píndula longhita cun meighina fata adata po s'iscagiare, de fichire in su pertusu.
calabingiàda , nf Definitzione genia de erba linnosa chi faet a cannàile e si che artzat a pitzu de is matas a imbodhigadura in su truncu Sinònimos e contràrios badàngiu 1, sfundabingiadas Terminologia iscientìfica rbl, Lonicera implexa Ètimu srd.
calabingiàdas , nf Definitzione s'asa de sa pingiada.
calabíu , nm Definitzione figu bícia, acalabiada, aortitza, chi no lompet ca ndhe orruet innanti sicandhosi Sinònimos e contràrios cadh. calàciu Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu figue molle ou blette Ingresu withered fig Ispagnolu higo lacio, marchito Italianu fico méncio o vizzo Tedescu welke Feige.
calabría, calàbria , nf Definitzione manera de fàere de unu cun s'àteru in cunfidàntzia a tropu, aprofitandhondhe / leare calàbria = pigai tropu cunfiantza Sinònimos e contràrios ballansa, confidàntzia, cunfiantza, modhore Frases cun s'òpera tua, calabria as leadu e restas in sos tempos! ◊ no in modu unu ebbia s'issoro calabria lis est istada ruina dannosa (Limbudu).
calabriài , vrb Definitzione meighinare su binu po no si aghedare; ammesturare binos (biancu cun niedhu), binu forte cun binu lenu Ètimu ctl., spn. calabriar.
calabríghe, calàbriche, calàbrigu , nm: calarighe, calàvriche, calàvrige, calàvrighe, caràlighe Definitzione genia de linna ispinosa meda chi faet a matighedha manna, bogat frorighedhos biancos e unu frutighedhu tundhu orrúbiu (orruàlixi) Sinònimos e contràrios calàbriu, calarígiu, coàrviu, tràficu 1 / cdh. cacaedhu Frases cantamus su lizu solitàriu, su calàbriche in festa, sa bella murichessa ◊ sos nuscos delicaos de sos calàbriches in beranu acasazant sa natura ◊ calàbriche e pirastru ndhe ponent in cesuras a cunzare Terminologia iscientìfica mt, Crataegus monogyna Ètimu ltn. calabrice(m), calabricus Tradutziones Frantzesu aubépine Ingresu hawthorn Ispagnolu espino albar, espino blanco, marjoleto Italianu biancospino Tedescu Weißdorn.
calabrína , nf: calarina, calavrina, caralina Definitzione ebba pitica, asuta de is duos annos ma de pòdere cicire (a/c.: si narat fintzes coment'e agt.: annigru, tentorzu calarinu = cuadhedhu de unu o duos annos, pudhecu) Sinònimos e contràrios acheta Frases andho a bèndhere calarinas e pudhedros de annu ◊ sa calarina in currella donzi cadhu at superadu…◊ so dego sa calabrina rude mala a domare! ◊ si mi morit sa caralina so arruinadu 2. colaiat in costanas de istradone trotuliendhe che calarina a manizu Terminologia iscientìfica anall Tradutziones Frantzesu pouliche, jument Ingresu young mare Ispagnolu yegua pequeña Italianu cavallina, giuménta Tedescu junge Stute.
calabriósu , agt Sinònimos e contràrios airósigu, arrennegaditu, sufúriu Frases est lanzitu, minujedhu, ma calabriosu e ifideau (G.Chironi) Terminologia iscientìfica ntl.
calàbriu , nm, nf: calàrvigu, calàrviu, calàvirgu, calàviru, calàvria, calàvrigu, calàvriu, callàrvigu, callàrvinu, caràviu Definitzione genia de linna ispinosa chi faet a matighedha manna, bogat frorighedhos biancos e una genia de frutighedhu tundhu orrúbiu (orruàlixi) Sinònimos e contràrios calarígiu, calàbriche*, coàrviu, tràficu 1 Terminologia iscientìfica mt, Crataegus monogyna.
calàbru , nm Sinònimos e contràrios selembru Tradutziones Frantzesu modération, équilibre Ingresu balance Ispagnolu moderación Italianu moderazióne, equilìbrio Tedescu Mäßigung.