furriótu , nm Definitzione
su furriare, fúrriu, giru de ballu, fintzes logu o tretu inue si fúrriat, contonada; inghírios de foedhos po cumbínchere a unu; genia de ispantamata chi si apicat po fàere a tímere is pigiones; una calidade de pane longhitu e grussu po festas e isposòngios; un’apenas de cosa pigada coment'e furriandho is pódhighes; aina o parte de un'aparíciu po furriare calecuna cosa: furriotu de porta, de fentana, de frenu / furriotu de binu = barrile, cubedhutzu (fintzes po pigare abba a bufare)
Sinònimos e contràrios
furriada,
fúrriu,
ifiliestu,
inghiriotu,
ibbadhinamentu,
molinada
/
cantonada,
carronada
/
mustagione
/
giótula
/
piticada
Frases
est pighendumí a furriotus a conca ◊ su bentu cun d-unu furriotu pariat chi si nci fiat istesiau
2.
furriotos cun arte, bellos pro abbovare zente menga ◊ custus furriotus no mi andant: mi est pighendi a gana maba ◊ e drínghili!… no mi fetzas totus cussus furriotus!
3.
ses unu furriotu fatu po ispriai su pilloni: dexis apicau a una mata de figu!
5.
ancu tengat arrori: est unu furriot'e píbiri, cust'ómini! ◊ is furriotus dhus faint de linna de castàngia ◊ portandi cussu furriotu prenu de piciou ca si ndi feus una bella acirrara!◊ a bíngia si portaus unu furriotu de àcua po bufai e una crocoriga de binu
Terminologia iscientìfica
pne, ans
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tour
Ingresu
turn
Ispagnolu
giro,
espantajo,
clase de pan
Italianu
giro
Tedescu
Drehung.
furrísca forrísca
fúrriu , nm, avb: afúrriu Definitzione
su furriare, in totu is significaos; logu acanta a ue si istat; fintzes avolotu contr'a ccn.
Sinònimos e contràrios
dúrriu,
fórtzicu,
furriada,
furriotu,
ghiradura,
gíriu,
inghíriu
/
acurtzu
/
rebbellia
Maneras de nàrrere
csn:
fúrrios de conca = scimíngiu; avb. a fúrriu = a su fúrria fúrria, acurtzu; de fúrriu = impresse, de fúrria; in d-unu f. = in tempus de unu sinnu; zúghere carchi cosa a fúrriu cun àteras = pònniri is cosas a candu s'una a candu s'àtera; a fúrriu de mesudie = a oras de mesudie, faci a mesadí; a f. de luna = candho comintzat sa luna noa; unu f. de ballos = una ballada
Frases
si funt postus a fai fúrrius de ballu ◊ a su cuadhu dhi at fatu fai unu mesu fúrriu ◊ no mi parit berus ca tèngiu cosa dèu puru: labai cantus fúrrius nci at in sa vida!…◊ est sempri a fúrrius in su letu! ◊ cincu chilus de malloredhus cun otu caboniscus no ant fatu mancu unu fúrriu! ◊ custa sceda at fatu su fúrriu de su mundu
2.
su cumpanzu mi contabat sas cosas capitadas in su fúrriu ◊ aiat acatau duos pastores de fúrriu tentàndheli su cabadhu ◊ a sa festa arribbant dae sas bidhas de fúrriu
3.
soe semper a fúrriu e candho bos bio andhandhe a sos locos bos imbídio! ◊ est a fúrriu in bichinau isetandhe s'amicu ◊ s'anzone arrustindhe cheret muntesu a fúrriu pro no si brusiare
4.
est sempri a maba gana e a fúrrius de conca
5.
fata sa rughe, Chisinera ch'essit de fúrriu dae crésia ◊ in totu sa dí no fais un'arroghedhu de su chi sorga tua fait in d-unu fúrriu
6.
is féminas iant pesau avolotu, unu fúrriu a totu is prepoténsias
Sambenados e Provèrbios
prb:
is cuadhus bellus si bint a is úrtimus fúrrius
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tour,
environs,
à proximité
Ingresu
turn,
outskirts
Ispagnolu
giro,
alrededores
Italianu
giro,
vicinanze,
dintórno
Tedescu
Drehung,
Runde,
Nähe,
Umgebung,
ringsherum.
furronàgiu , nm Definitzione trebballadore de forru de crachina o àteru deasi Sinònimos e contràrios forraju Ètimu srd.
furronàle, furronàli forronàli
furronèra , nf Sinònimos e contràrios forraxi Frases at vistu atrempandhe unu fumu pariat su fumu de una furronera (N.Rubanu)◊ in sas furroneras fachiant sos matones Ètimu srd.
furrótula forrótula
fúrru fórru
furrugonài forroconàre
furruncàre forroncràre
furruncòni, furrungòni furringòni
furtíca , nf Sinònimos e contràrios frochita* Frases pigaisí tiaxola, furtica, tassa e gortedhu e benei a prandi.
furticàrju forticàrju
furtíche, furtícu fortícru
furtiédhu , nm Definitzione genia de pesu chi si ponet a su fusu po mantènnere istirau su filu, filandho a manu Sinònimos e contràrios cócura, cucurale, furriedhu, irotu, lódiru, ortiedhu, ruédhula, rueledha, ruella, vertichedhu Terminologia iscientìfica ts.
furtizàre , vrb Sinònimos e contràrios atrotixai, folfigiare, fortzicare, profizare | ctr. isprofizare, strogai Frases sa lana pro s'istàmine depet èssere furtizada menzus e prus fine Ètimu srd.
furtúna foltúna
furtunàu fortunàdu