A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

ghiadúra , nf Definitzione su ghiai, ghiare Sinònimos e contràrios ghia, ghiamentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu conduction Ingresu management Ispagnolu conducción Italianu conduzióne Tedescu Führung.

ghiagiànti , agt, nm Sinònimos e contràrios biaxadori.

ghiài , vrb: agghiai, ghiare Definitzione inditare su camminu bonu, acumpangiare in su camminu giustu, cossigiare su de fàere; fintzes bogare, fàere istesiare gente o animales, imbiare Sinònimos e contràrios giúchere, leai / mandai Frases su pastore fit ghiendhe sas berveghes a sa pastura ◊ su Segnore mi at ghiadu che Babbu ◊ sighi s'istiga de s'arte chi ghiat a portos de lugura! (P.Casu)◊ cherzo un'ispera de lughe chi mi ghiet ◊ at ghiadu sos sentidos mios in caminos de amore ◊ cun sa lughe de un'istedhu Deus los at ghiados a innue fit su pitzinnu 2. su libberedhu chi ti apo nadu ti che lu ghiant issos (M.Ghiacciu)◊ ti ghio sos menzus saludos!◊ Cristos at seberau dogi apóstulos po dhos ghiare a perdicare Ètimu spn., ctl. Tradutziones Frantzesu conduire Ingresu to drive Ispagnolu guiar Italianu guidare Tedescu führen, leiten.

ghiaméntu , nm Definitzione su ghiare Sinònimos e contràrios ghiada, ghiadura Ètimu srd.

ghiàni , agt: chiani Definitzione nau de su pilu de is animales (boes, cuadhos), chi est de intina agiummai niedha / su bòi ghiani = una genia de boe muliache chi iat a foedhare su note de santu Giuanni tocandho mesunote… Sinònimos e contràrios moraschinu Frases teniat unu cuadhu ghiani píxidu Sambenados e Provèrbios smb: Ghiani Terminologia iscientìfica clr Ètimu grcb. kyáne(os) Tradutziones Frantzesu moreau Ingresu black horse Ispagnolu negruzco Italianu néro, morèllo Tedescu schwarz.

ghiàre ghiài

ghiàtzu ghiàciu

ghíbba , nf: ghirba, gribba Definitzione genia de istrégiu de pedhe po binu; in cobertantza, sa bentre Sinònimos e contràrios búgia, udre / bentre 2. gei ti dh'as prena sa ghirba, oi! Terminologia iscientìfica stz Ètimu itl. ghirba.

ghibbàu , agt Definitzione nau de ccn., chi est ingiogatzau, giau a su giogu, chentza imprastu, iscabiladu, chi dha tenet a bibba Sinònimos e contràrios ingiogansau Frases su pitzinnu essit unu manzanu a puzonare, a contu suo, cuntentu e ghibbau (R.Carta)◊ macas ghibbadas, no lu cumprendhides chi sos sordados tenent ammorada in donzi locu?!

ghíciu , agt: ghitzu Definitzione si narat de is sèmenes male o pagu cumprios, aortitzos, mortos, chi no ant averau Sinònimos e contràrios bíciu*, agurtiu, caliu / acaramau, allacanadu, allaunitu, allizadu, ammalmiadu Frases cussu est sèmene ghíciu!

ghidaítzos garaítzos

ghidàre , vrb: guidai, guidare Definitzione fàere de ghia; pruschetotu pigare o manigiare unu mezu, una màchina Sinònimos e contràrios agghiai.

ghidhía , nf: bedhia Sinònimos e contràrios ghidhighia*.

ghidhídu , agt Definitzione its, ghidhitu in su sensu de meda, carcu? (S'Ischíglia 10,94,300) Frases sos buscos murmutant a su bentu e mi saludant chin d-un'ànima de néula ghidhida…(P.Pittalis)

ghidhighía , nf: chidhighia Definitzione pigighedhu de lentore astrau (paret podhibodhi) chi ponet in terra in tempus de fritu meda su note, si est neta s'aera; astrau puru (fintzes nau in cobertantza) Sinònimos e contràrios bedhia, celexia Frases pro che bocare sas crapas s'isetabat a che pesare sa ghidhighia ◊ si che at tzacau sa manu fascada a petorras pro la reparare dae sa ghidhighia ◊ in manzanos de bentu e ghidhighia cun s'issalledhu in palas essit fora pro andhare a s'olia 2. sa ghidhighia de sa tristura pariat chi si nche fit iscallandhe (G.Piga) Terminologia iscientìfica tpm Ètimu ltn. gelicidium.

ghidhighiàre , vrb: agghidhighiare Definitzione fàere o betare chilighia Sinònimos e contràrios astragare, bidhiare, chilighiare Ètimu srd.

ghidhítu , agt Sinònimos e contràrios càdriu Frases za nch'est falatu ghidhitu!…◊ za nch'est vénnitu ghidhitu!…

ghidhòstra, ghidhòstre, ghidhóstru , nf, nm: chidhostre Definitzione iscoba màsciu, o màscina, genia de linna chi no faet tanti manna, ma a cotzina grussa, bona po crabone e a fàere pipas, cun sa fògia minudedhedha e unu frorighedhu biancu minudedhedhu e cracu cracu Sinònimos e contràrios cantentarzu, castagnarza, idhostra, obiostri, salinavémina, sechintrese, túfera Frases foresta d'élighe, de ghidhostre e de lidone Terminologia iscientìfica mt, Erica arborea Ètimu srdn. Tradutziones Frantzesu bruyère Ingresu heather Ispagnolu brezo Italianu èrica Tedescu Baumheide.

ghididàle , nm: dighidale Definitzione coment'e unu cugudhedhu de làuna chi si ponet a sa punta de su pódhighe po ispínghere s'agu cosindho Sinònimos e contràrios bidale, deidale.

ghighílliu , nm: chichígliu* Definitzione boghes de gente a chistionu Sinònimos e contràrios abbatúliu, biuldu, carralzu, chimentu.