A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

ifitàre , vrb Definitzione segare o fàere a fitas Sinònimos e contràrios afitai* Frases ifitendhe cudha peta arrustida li lughiant sos ògios che ispígiu!

ifiudàre , vrb: imbiudare, infiudai, inviudai Definitzione abbarrare chentza pobidhu o chentza pobidha po morte de s’unu o de s’àtera Sinònimos e contràrios imbatiare, sciudai, sviurai Frases apena s'est imbiudau at béndhiu su bestiàmene ◊ mi seo immalaidada meda e fust acanta de t'ifiudare! ◊ s'ómine chi s'ifiudat no torrat prus de giudu ◊ cumenti est chi ti ses infiudada? Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu être veuf Ingresu to be left a widow (er) Ispagnolu enviudar Italianu rimanére védovi Tedescu verwitwen.

ifòdha , nf Definitzione is pinnigas o gajas de sa gunnedha, in su costúmene.

ifodhinàu , agt Definitzione chi est totu brutu prenu de fodhine, de tzintziedhu Sinònimos e contràrios fodhinosu Ètimu srd.

ifodhonàre , vrb Definitzione illargare agiummai coment'e faendho a fodhe Sinònimos e contràrios ilfodhonare, sciodhai.

ifogàdu , agt: infogadu, infogau Definitzione coment'e chi portet fogu, budhiu meda, fintzes totu allutu de fogu, orrúbiu che fogu / infogadu de amore = chi sentit amore meda, mannu, forte Sinònimos e contràrios budhidu, focosu, infogarau, infogatzadu Frases infogadas auroras illúminant sas aeras ◊ su vulcanu est unu monte infogadu ◊ a cara si mi paret Luciferru cun sos ojos maduros infogados ◊ sa luna si soliat mustrare in s'orizonte totu ifogada Tradutziones Frantzesu enflammé Ingresu heated up Ispagnolu ardiente, colorado Italianu infuocato Tedescu glühendheiß.

ifogiàu , agt Definitzione nau de cambu de matedu, chi no portat fògia, chi at pérdiu sa fògia Sinònimos e contràrios | ctr. follosu, ifogiu.

ifogíre , vrb: infogire, infolliri, infozire Definitzione bogare fògia, fàere sa fògia, nau de su matedu Sinònimos e contràrios fozire, infollai, infollitai | ctr. irfozire Frases sa mata si est torrada a infolliri Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu feuiller Ingresu to bear leaves Ispagnolu poblar, verdear Italianu frondeggiare, fogliare Tedescu sich belauben.

ifogíu , pps, agt Definitzione de ifogire; chi portat fògia, fògia meda Sinònimos e contràrios fogiudu, follosu | ctr. ifogiau.

ifógu , nm: irfocu, irfogu 1, isfogu, isciogu, issogu 1, sciogu Definitzione cosa chi apustis de tanti si arrennescet a nàrrere o a fàere cun illébiu de coro, ma si narat fintzes de css. cosa (carre, aeras, terra o àteru) chi iscapant calecuna cosa chi fut coment’e impedia, traténnia a fortza; essidura in sa pedhe comente ndhe faent fintzes a meda unas cantu maladias Sinònimos e contràrios scupimentu / focatzu, ociada, rosa 1, rusete Frases chi si l'intendhet, sa poesia, cheret chi tenzat ifogu ◊ candu fait isciogu, dónnia fuedhu ndi tirat arrogu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu exanthème, éruption Ingresu vent, eruption Ispagnolu desahogo, exantema Italianu sfógo, esantèma Tedescu Ausbruch, Hautausschlag.

ifoigàdu , pps, agt Definitzione de ifoigare 2. sunt betzos chin sa cara totu ifoigada dae su tempus e dae sas peleas ◊ candho su riu curret bulluzadu, in su letu ifoigadu iscódulant sos crastos.

ifoigàre , vrb Definitzione fàere a fossos, a surcos Sinònimos e contràrios ifossare, sfossonai Frases sas làgrimas a rios m'ifóigant sa cara, mirendhe cussos dilgrasciados.

ifoltunàdu , agt: ifurtunadu, ifortunadu, irfortunadu, irfortunau, isfortunadu, isfortunau Definitzione chi no at tentu o no tenet fortuna, sorte bona, chi est cracandhodhu sa mala sorte, chi meda cosa li andhat male Sinònimos e contràrios deldiciadu, difortunadu, disagurau, irgianadu, isfatatu, mabassortau, malafadau, malafortunau, scedau, sciortunau | ctr. afoltunadu, assortadu, diciosu Frases est una terra meda ifoltunada ◊ so fizu de una terra ifortunada immentigada suta 'e chelos malos (Farina)◊ sa fémina fut prus isfortunada de is ómines, fut prus iscurtza chi no cartzada Tradutziones Frantzesu malchanceux Ingresu unlucky Ispagnolu desdichado Italianu sfortunato Tedescu unglücklich.

ifòra, ifòras , avb: infora Definitzione in foras, a s'àtera parte de css. tretu o logu cunsiderau coment’e aintru o in mesu / a inforas de… = foras de…, francu…, itl. eccètto… Sinònimos e contràrios fora* | ctr. intro, mesu Frases mi est fastizosu a pessare chi, a infora, si agatent cosas meda piús bellas ◊ mi so acheradu pro dare un'abbaidada a inforas ◊ sos gatos, iforas, istanote parent pitzinnedhos pranghendhe ◊ acúrtzia a su fogu, no ti ch'essas ifora, ca no ti ferit caentu! Tradutziones Frantzesu dehors Ingresu outside Ispagnolu fuera Italianu fuòri Tedescu draußen.

iformadòre , agt, nm: informadori Definitzione chi o chie giaet novidades, iscedas, informat.

iformàre , vrb: informai, informare Definitzione giare novas, iscedas, fàere ischire cosas Sinònimos e contràrios istruire 1 Tradutziones Frantzesu informer Ingresu to inform Ispagnolu informar Italianu informare Tedescu informieren.

iformassiòne , nf: infolmascione, informassione, informatzione, informatzioni Definitzione css. cosa chi si benit a ischire, mescamente de calecuna chistione chi interessat Sinònimos e contràrios imposta, infolmu, isceda, nova, segurtade.

iformàu , pps, agt Definitzione de iformare; chi at ischípiu is novas, chi ischit is cosas.

iformicadúra , nf: informigadura Definitzione coment’e ispirtidura, pitzigore o pungimentu chi si sentit a un’arremu agguantau ora meda postu male de no passare bene su sàmbene (o po àtera càusa) Sinònimos e contràrios abborticadura, addormentadura, addrommigadura, informigamentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fourmillement Ingresu tingling Ispagnolu hormigueo Italianu formicolìo Tedescu Kribbeln.

iformicàre , vrb: ifurmicare, informigai, informigare, infromigai Definitzione batire un’arremu, mescamente postu male chi no passat bene su sàmbene, de pàrrere coment’e prenu de formiga andhandho, ispirtindho Sinònimos e contràrios abborticare, addormicare, addrommentire, ammartusinare, immortigare, indormicare Frases m'infromigant is manus, si asullant is didus ◊ dhi at infromigau totu una camba, unu bratzu, sa metadi de sa faci, e su dotori no at connotu ca portàt un'itus! ◊ si tocàt e dhi pariat de portai piu in faci e fiat totu infromigau! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu engourdir Ingresu to numb Ispagnolu entumecerse Italianu intorpidire Tedescu gefühllos machen.