iforràda , nf: ifurrada,
inforrada,
infurrada Definitzione
su iforrare, su intrare cosa a còere o asciutare in su forru; su tanti chi cabet, de cosa a còere, totu a una borta in su forru (ma fintzes totu sa cota)
Sinònimos e contràrios
forrada
/
cdh. infurrata
Frases
a sa càriga sica samunada, innantis de la costoire, li cheret un'ifurrada
2.
sa paga de sa coghidora fit unu tantu de panes a dogni ifurrada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
enfournage
Ingresu
batch
Ispagnolu
hornada
Italianu
infornata
Tedescu
Einschub.
iforradúra , nf Definitzione su bogare de o pònnere in su forru sa cosa cota o de còere Sinònimos e contràrios irfurrada.
iforràre , vrb: ifurrare,
ilfurrare,
inforrai,
inforrare,
inforrari,
infurrare Definitzione
su intrare o pònnere sa cosa (pruschetotu su pane) in su forru a còere o fintzes po asciutare bene / a./c. cun ilfurrare a logos narant bogare de su forru; pàrrere dimóniu ifurrendhe pilarda = arrennegadu meda
Sinònimos e contràrios
inturrare
| ctr.
irfurrare,
sciorrai
Frases
cussa fémina candho cochent su pane la mutint a ifurrare ◊ su pane s'iforrat crú e si ndhe bogat cotu ◊ sa buca de su forru essit a sa lolla e acanta dhui est sa paja de inforrai e is fruconis ◊ su pani s'inforrat cun sa pàlia ◊ finidu de inforrare, tia Tatónia che franghiat sos istrezos ◊ apustis incunzadu, pro pònnere su pane in sa mesa tocat a prugare, samunare, maghinare, suíghere, infurrare…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
enfourner
Ingresu
to bake
Ispagnolu
enhornar,
cocer el pan
Italianu
infornare
Tedescu
einschieben.
iforràre 1 , vrb Definitzione pònnere s’aforru o forra a unu trastu Sinònimos e contràrios aforrai 2. si est tzétzia in sa cadira iforrada a pedhe Ètimu srd.
iforràu , pps, agt: irforratu Definitzione de iforrare; chi portat o chi dhi ant postu s’aforru 2. cussu devet àere unu coro irforratu de atarju!
iforrogàre , vrb: irforrocare,
irforroncare,
isforrogare,
isforrogiare,
isforroxare,
sfarrogai Definitzione
cricare sa cosa movendho totu a morigadura, de mala manera, chentza critériu o, si est in terra, faendho fossos movendho sa terra che is porcos cun su murru / i. sas dentes = isfustigonai is dentis
Sinònimos e contràrios
corrovai,
farrogai,
forroconare,
irforronconare,
iscrucuzonare,
isforrotulare,
sciorrogai,
sforrogonai
/
chilcare
Frases
est isforrojendhe ludu chirchendhe oro ◊ est isforrojendhe in sa piae nostra cun sa lepa ◊ ereditei un'aradu de linna e gai dai s'edade pitzinna apo sempre sa terra isforrogiadu e assulcadu cun pretzisa sinna (Pazzola)◊ candho pesso a tzertas cosas m'irforroco sas petorras
2.
fit isforrojendhe in sos ammentos suos ◊ m'irforrocat s'irgràmiu de una cria, su túnchiu amorosu de sa mama ◊ ite cherites, irforroncare in s'ànima sua?!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fureter,
farfouiller
Ingresu
to rummage,
to grub
Ispagnolu
hurgar
Italianu
frugolare
Tedescu
kramen.
ifórru , nm, nf: inforra Definitzione pígiu de orrobba prus fine chi si ponet a s’ala de aintru de unu bestimentu; pígiu de cosa chi si aciunghet a unu trastu po fortilesa Sinònimos e contràrios afórriu, forra, unforru Frases tenit una giaca sena de inforra 2. mancu imbratu de lucore si biet in s'iforru de sa note Ètimu srd.
iforticàre , vrb Definitzione fàere prus forte una cosa po agguantare de prus Sinònimos e contràrios afortiai, afortire, arrefortzai, fortalèssiri | ctr. irdebbilitai Ètimu srd.
ifortunàdu ifoltunàdu
ifossàre , vrb: irfossare,
isfossai,
isfossare,
sfossai Definitzione
fàere fossu, fossos, foradas, irforrare
Sinònimos e contràrios
afosciae,
iscafudare,
isfosciudae,
isfossighinare,
istofare,
istuvucare,
sfossonai,
stuviolai
| ctr.
imparisai,
parizare
Frases
sos porcos sont irfossanne totu su locu ◊ su gatulinu est isfossandhe sa terra móida pro fàchere sos bisonzos suos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
creuser
Ingresu
to dig
Ispagnolu
agujerear,
excavar,
ahuecar
Italianu
scavare,
far fòssi
Tedescu
ausheben.
ifostighinàre , vrb: ifustighinare Definitzione cricare, mòvere, forrogare a fustigu, fintzes giare ifadu, atzitzare Sinònimos e contràrios corrovai, farrogai, fustigonai, iforrogare, isciustigonai Ètimu srd.
ifostighinéri , agt, nm Definitzione chi o chie costumat a ifostighinare, a giare ifadu, atzitzare Sinònimos e contràrios ifadosu, insulladori, intzidiante, mintzidiarzu Ètimu srd.
ifrabulàre , vrb Definitzione segare a iscorriadura Sinònimos e contràrios ischirriolai, istratziolare Frases mentres fio giumpendhe sa cresura mi l'apo su caltzone ifrabuladu: so a benuju nudu, ite frigura! (Zr.Piga)
ifrachíre , vrb: infrachiri,
inflachiri,
irfrachire Definitzione
fàere o essire fracu, débbile, lenu, de pagu fortza, pigare a frachesa; leare sa conca, fàere sa conca a brodu
Sinònimos e contràrios
afrachiai,
flachèssiri,
indebbilitai,
inflachèssiri
/
atambainare,
scilibriri
Frases
issu at deretadu a s’ifrachire e sa fortza sua si ch’est istirida ◊ sa fémina si fiat infrachia e aturàt crocada
2.
custu arrexonamentu mi est infrachendi sa conca, ita dannu! ◊ zughet sos bratzos ifrachidos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
débiliter
Ingresu
to enfeeble,
to weaken
Ispagnolu
debilitar
Italianu
debilitare
Tedescu
schwächen.
ifragassàre , vrb Sinònimos e contràrios arrogai, chimentare, fragassare*.
ifragellàre , vrb Sinònimos e contràrios flagellai.
iframiàda, iframmiàta , nf: inframmiada Definitzione alluta de fràmula, de fogu Sinònimos e contràrios aframata, framiada, pampada Frases in domo no aiat iframiada de focu pro caentare sos pitzinnos Ètimu srd.
ifrancàre, ifranchiàre , vrb: irfrancare, isfrancare Definitzione leare de farrancas, de manos, in su sensu siat de furare e siat de iscabbúllere, de s’iscabbúllere de una dificurtade, arrennèscere a ingòllere ccn. cosa; fintzes intregare, giare a un’àteru (coment’e cosa franca) Sinònimos e contràrios afranchire, ifranciare, illebberare, irfroculare, iscabbúllere, scampugiai, sfranchiri Frases semus oferindhe terra e bida nostra a chie sole e mare nos ifrancat ◊ abbaidade dai sas rutas matessi su modu de las isfrancare 2. si mi colat a betu no si l'irfrancat su corpu! ◊ su bestiàmine m'irfrancat carchi die de innetionzu ca si che mànigat su fenu ◊ custa borta una trilla no ti dh'ifrancas! 3. cad'annu su mere l'irfrancabat unas cantas béstias e a prus li dabat su cuberru ◊ tzia Rosa lis aiat irfrancau un'istalliada de lardedhu fine e una canistedha de chivarju a si lu rebbotarent.
ifranciàre , vrb Definitzione leare, furare de manos Sinònimos e contràrios ifrancare, iscrobare, isculpire, iscúrpere, isfrapare, istratzare Frases cudha cosa chi ndhe aia leadu ant tentadu in set'oto de mi l'ifranciare.
ifraschédhiu , nm: infraschedhu Definitzione trebballu o faghevaghe in cosa difícile, ifadosa, chi no si podet fàere a sa lestra Sinònimos e contràrios ifachetu, ischissimignu Frases si l'at leadu s'ifraschédhiu a chircare cussa cosa minuda in mesu de su fenu! ◊ a lèzere iscritura antiga bi cheret ifraschédhiu, ca bi ndhe mancat, fintzas ◊ s'ifraschédhiu chi bi apo leadu faghindhe cussu gorfo!…