A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

ingalénu , nm Definitzione su s'ingalenare, su sonnu in cuménciu Sinònimos e contràrios ingalenada Ètimu srd.

ingalerài, ingaleràre , vrb Definitzione ingòllere o acorrare a presone, a galera Sinònimos e contràrios imprasonai, ingiabbulare, ingribbiai Frases ndh'at ingaleradu de pastores chentza neghe, sa zustíssia!…◊ candho ingaleraiant a unu naiant: "Custu dh'at nau sa levatritze chi andhaiat gosi!"

ingaliàre , vrb Sinònimos e contràrios abbumbare, acirrai, bufae, ingúllere trincai Tradutziones Frantzesu avaler d'un trait Ingresu to gulp down Ispagnolu tragar Italianu tracannare Tedescu hinuntergießen.

ingalighinàre vrb Definitzione pigare sonnu Sinònimos e contràrios ingalenare Ètimu srd.

ingalinài, ingalinàre ingalenàre

ingalínzu , nm Definitzione su s'ingalenare Sinònimos e contràrios ghilimada, ingalenada Ètimu srd.

ingallansàdu , agt Definitzione martau, chi dhi ant postu o chi portat pígiu de galansa, pígiu de immartu (mescamente in istrégiu de terra) Sinònimos e contràrios | ctr. irgallansadu Frases bi aiat un'istufa de terra ingallansada.

ingalliàre , vrb Definitzione arrèschere in calecuna cosa Sinònimos e contràrios arrèghere, arrèscere Frases mi so ingalliadu a su teti colendhe in sa caminera ◊ títula e musca in su tagliaranu prus si trofizant e prus s'ingàlliant (G.Chessa).

ingallinàre , vrb Sinònimos e contràrios ingalenare Frases siat pro su caldu o pro s'istrachesa si ch'est ingallinadu e drommidu (A.Cossu).

ingallíre incallíre

ingallonadúra , nf Definitzione su ingallonare; is gallones etotu chi si ponent a su bestimentu Sinònimos e contràrios gallone Ètimu srd.

ingallonài, ingallonàre , vrb Definitzione pònnere su gallone, is gallones Ètimu srd.

ingàlu , nm Definitzione su s'ingalare; sa betada o intrada de su sole Sinònimos e contràrios barrusole, interinada, intríchinu | ctr. abbréschida, albore, arborinu Frases o tempus, de s'andhera tua ses lassendhe solu muforadas bijones de mizas de pudhiles e ingalos (F.Murtinu) Terminologia iscientìfica sdi Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coucher de soleil Ingresu sunset Ispagnolu ocaso, puesta (de sol) Italianu tramónto Tedescu Sonnenuntergang.

ingàlzu , nm: ingarzu Definitzione nodu in is madassas, fintzes de aciunghidura de su filu; fintzes madassa etotu puru Sinònimos e contràrios angazu*, nodu.

ingamadúra , nf Definitzione su incamare, su pònnere su camu a su fedu piticu po no súere Ètimu srd.

ingamài , vrb Definitzione pònnere o betare àteru pegus a mesu de sa gama (tàgiu), a sa chedha Sinònimos e contràrios abbamare, acedhae, achedhonare, aggamai, aggrustare, amedhare | ctr. irgrustiare, istagiai Ètimu srd.

ingamài 1 , vrb Definitzione cassare o piscare cun s'amu; nau de crabitos, pònnere su camu Sinònimos e contràrios inamare.

ingambalàu , agt Definitzione nau de ccn., chi portat is cambales, chi est in cambales Ètimu srd.

ingammài incamàe

inganàdu , pps, agt Definitzione de inganare; chi ndhe tenet gana Sinònimos e contràrios ganósigu, inganatzidu, inganidu | ctr. dilganadu 2. su matzone est inganadu de bochire sas pudhighinas ◊ sezis torrados inganados de nos surzire meudhos e brios (T.Rubattu)◊ cun sa cóntiga chi su fizu cheriat a su babbu… est andhada sa mama, ca ndhe fit inganada issa puru! Tradutziones Frantzesu qui a envie Ingresu eager, tempted Ispagnolu con ganas Italianu invogliato Tedescu angeregt.