A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

ischirchinàda , nf Definitzione su ischirchinare; móvia de botu a dónnia betu Sinònimos e contràrios iscoitada Frases sa colora, si la leas, si moet a ischirchinadas Ètimu srd.

ischirchinàre , vrb: iscrichinare Definitzione coment'e iscutulare a forte, fruscinai, nau pruschetotu de movimentu chi faet incrubandhosi o furriandhosi a dónnia parte chie istat male, sentit dolore forte de no pòdere padire mescamente a bentre Sinònimos e contràrios atapai 1, fruschinare, inchingiare, iscoitai / foichinare Frases cussos titones sunt fumendhe: totavia los as iscrichinados cun su sulavogu! (G.Ruju)◊ si est ischirchinendhe che colora de su dolore chi zughet Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se démener, secouer Ingresu to fidget, to wiggle Ispagnolu menearse Italianu dimenarsi, scuòtere Tedescu sich hin und her bewegen, schütteln.

ischíre, ischíri , vrb: iscíara, iscie, iscire 1, isciri, issí, issire 1, sciri Definitzione àere idea precisa de calecuna cosa, su connòschere sa cosa po comente est, arresurtau de su imparare, de su bíere o intèndhere, de su cumprèndhere, de su istudiare / ger. iscendo, ischindhe, ischindho, ischendhe; pps. ischidu, ischípidu Sinònimos e contràrios connòscere, dischire Maneras de nàrrere csn: dare a i. una cosa = nàrrere, mandai s'isceda; bènnere a i. = arrennèsciri a isciri, ischire pro cumbinassione; i. a intèndhere = isciri pro dh'èssiri inténdiu; i. a (+ inf. vrb.) = èssiri bellu a…; i. una cosa chei s'abba = ischire una cosa bene meda; i. su logu, a unu logu = connòschere su logu, ischire inue est cussu logu, inue si colat pro bi lòmpere; i. unu logu = ischire inue…; i. sa lessione, una cantone, i. una limba = connòschere bene a puntu de la nàrrere, de la faedhare; ischiresila = pessare una cosa zusta innantis de cumbinare, inzertare sa cosa coment'e ischíndhela innantis; su de no ischire = s'ignoràntzia; ischire una cosa, una nova, dae calicunu = po dh'àere inténdhia a calecunu Frases cussos no iscint it'est piedade: sos novellos cainos iscint solu a uchídere zente ◊ cussu est su brebu de is ci issiant s'arte de bivire (B.Liori)◊ ndhe isco una, de fémina, ma bella, mih: ti at a piàghere ebbia! ◊ eite si ti l’ischint: a caserma ti acusant! ◊ pro bi l'àere ischidu chi fit gai totu físsios… za no ti aia lassadu cojare cun isse! ◊ tue dh'issis: passo sa die tra bàtoro muros, tra líbberos e paperis e giornales ◊ ti l'at ischidu totu sa bidha! 2. l'apo ischidu a intèndhere chi fist isperiguladu fatu! (G.Ruju)◊ mancari fachendhe a pastore, ischiat a lèzere e a iscríere e fit de fàcheres e de allegas a sa mannina ◊ gai iscat a manigare cantu ischit a fàghere faina! 3. a l'ischis a sa pinneta issoro? ◊ a Monte Unturzu no l'isco, no bi so andhadu mai ◊ eo puru l'isco su caminu! ◊ isco unu logu chi bi ponet antunna meda ◊ chi sa domu mia no iscínt, dhus pregu de domandai! (Sitzia) 4. si ch'est andhadu a iscola chentza ischire sa lessione ◊ bae, rispondhe tue ca ischis su frantzesu! ◊ de cantzonis no ndh'ischiu mancu una 5. importat pagu a ti dare a ischire inue totugantu so istadu ◊ a s'amigu tou li cheret dadu a ischire chi ses cojendhe ◊ bos lu fato a ischire comente est 6. tue ti l'as ischida, maridu nanu chirchendhe! (P.Mossa) 7. su de no ischire za est cosa bona!… Sambenados e Provèrbios prb: a chini no iscít est parenti o cumpàngiu de chini no bit Ètimu ltn. scire Tradutziones Frantzesu savoir Ingresu to know Ispagnolu saber Italianu sapére Tedescu wissen, kennen.

ischiría iscaría

ischirighía! , iscl: isghirighia Definitzione allegria!, eviva!: boghe de cuntentesa Sinònimos e contràrios isga! Frases ajó, bella, ischirighia!, che candho fimis minores ballemus! ◊ ischirighia pro sos cojuados noos!

ischirigósu , agt Definitzione chi est de colore (pilu) iscuriosu Sinònimos e contràrios bujosu, fuscu, iscuricosu* Frases a Nughedu una borta andhesi a sant'Antoni gloriosu e intrendhe in sa porta gridaiant "Tzi, tzi, ischirigosu!" (P.Pisurzi)◊ Ischirigosu, múilas, iscorratzas minetosu: già est cosa e ti m'acurtziare!…

ischiringiài iscadangiài

ischiriúngia inghiriúngia

ischirradòrza , nf: scirradroxa Definitzione aina segante a punta acancarronada e a màniga longa po segare a acropadura e a tiradura Sinònimos e contràrios cana, cirradroxa, faltzone, fústina, luatorja, rultàglia, urvajola Ètimu srd.

ischirradúra , nf Definitzione su ischirrare; cosa (matedu, pàmpinu) segada a scirradura, a ispuntadura 2. est andhau a buscare ischirradura frisca pro sa crapa Ètimu srd.

ischirràre , vrb Definitzione segare o ispuntare su pàmpinu Sinònimos e contràrios isbitare, ischimare, scirrai / issarmentare Frases tenio àsiu, deo, a ischirrare, a ilmutzare, a bogare in loba, a pudare, a immelmare, a isalmentare: nudha! (A.Cossu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu épamprer Ingresu to strip of its leaves (a vine) Ispagnolu despampanar Italianu spampanare Tedescu ablauben.

ischirriàda , nf Definitzione su ischirriare / i. de càvana = cropu de càvana (coment'e segandho a scirradura) Sinònimos e contràrios iscéberu, sceberu Frases semus zente de prima ischirriada o mentes incultziadas? Ètimu srd.

ischirriadòlza , nf Definitzione aina, serros de pudare; a logos, càvana Terminologia iscientìfica ans.

ischirriadólzu , nm Definitzione su ischirriare, chirriare, seberare Sinònimos e contràrios chirrionzu, ischirriadura Ètimu srd.

ischirriadúra , nf Definitzione su ischirriare, nau fintzes in su sensu de fàere partzialidades Sinònimos e contràrios ischirriada / paltesa, partzialidade, protzebboria 2. e cudhos ateterrandhe, a nàrrere ca in sa demogratzia totus sunt a sa paris e no dhue cheret ischirriaduras Ètimu srd.

ischirriàre ischerriàre

ischirriolàda , nf Sinònimos e contràrios iscorriada, nerbiada / ttrs. ischirriurada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de cravache, coup violent et imprévu Ingresu whipping Ispagnolu latigazo, golpazo Italianu scudisciata, cólpo violènto e improvviso Tedescu Peitschenhieb.

ischirriolài, ischirriolàre , vrb: iscorriolare, schirriolai Definitzione bogare unu trastu a corriolos, a tiras Sinònimos e contràrios imbroconare, irbinarjare, iscorriare, iscorriaxai, isteressare, istratziolare, minutzare, schirrionai, spetzimingiae Frases su rú li at iscorrioladu sa bestimenta ◊ sos canes ti ant a ischirriolare sas carres! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réduire en lambeaux Ingresu to tear to shreds (in) Ispagnolu despedazar, destrozar Italianu sbrandellare, stracciare Tedescu zerfetzen, zerreißen.

ischirriótu , nm Sinònimos e contràrios scedatzadori Ètimu srd.

ischirritzàdu ischerritzàdu