A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

ispiconzàre ispiconàre

ispícu , nm: ispigu, ispígulu 1, spicu Definitzione ambas calidades de s'archimissa, s'areste, abioi (o archimíscia cadhina o vóina, genia de erba linnosa chi lassat andhare fragu bellu), e sa prantada (Lavandula latifolia); in calecunu logu dhu narant a su tzípiri o romasinu Sinònimos e contràrios abioi 1, alchemissa, comissu, ispígula, putzema Terminologia iscientìfica rbl, Lavandula latifolia, L. stoechas Ètimu ctl. espic Tradutziones Frantzesu lavande Ingresu lavender Ispagnolu espliego, cantueso Italianu spigo, lavanda Tedescu gemeiner Lavendel.

ispícu 1 , nm Definitzione capacidade de si impònnere, de cumandhare, de bogare face, fortza de su naturale de sa persona, capacidade de si giare a bíere, de si fàere bàlere / pònnere in i. una cosa = pònnerela a manera de si poder bídere Sinònimos e contràrios àcia, caràtere Frases cussu est istadu sempre de pagu ispicu e l'ant giutu a truvu mannos e minores ◊ su síndhigu nostru est de ispicu e totu lu rispetant (G.Ruju) Tradutziones Frantzesu forte personnalité, évidence Ingresu personality, grit, evidence Ispagnolu determinación, personalidad Italianu grinta, personalità, evidènza Tedescu Entschlossenheit, Charakter.

ispiculedhadúra , nf Definitzione su ispiculedhare, segadura a piticu, a orrughedhos Sinònimos e contràrios amminudamentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu débitage Ingresu chopping Ispagnolu desmenuzamiento Italianu spezzettatura Tedescu Zerstückelung.

ispiculedhàre , vrb Definitzione segare a pículos, a orrughedhedhos Sinònimos e contràrios amminudai, irminujare Ètimu srd.

ispículu , nm Definitzione s'assaedhu o àscia de unu càncaru o grofale Ètimu ltn. spiculum.

ispidàda , nf Definitzione su tanti de cosa (prus che àteru, petza) chi cabet in d-una borta in s'ischidone (ispidu) Sinònimos e contràrios schidonada, spidonada Frases cust'impudhile mi so sonniau cochendhe un'ispidada de peta arrustu Ètimu srd.

ispidàle , nm: ispidali, ispitale, ospedali, spidali, uspidale Definitzione logu apostadamente fatu e cuncordau de pòdere atèndhere e curare malàidos Frases cussus funt obbligaus a impitai su tempus me is ispidalis ◊ si po disgràtzia si andhàt a s'ispidale fut a bèndhere sa domo e s'animale! ◊ pro custa maladia no chirchedas ne méigos e ne ispidales! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu hôpital Ingresu hospital Ispagnolu hospital Italianu ospedale Tedescu Krankenhaus.

ispidaléri , nm Definitzione chie trebballat in ispidale Ètimu itl. ospitaliere.

ispidàli ispidàle

ispidarrànzu ispadarrànza

íspide , nm Definitzione genia de unchinu, de gànciu Sinònimos e contràrios ampile, àncara.

ispíderu , nm: ispíridu.

ispídha , nf: ispridha, spidha Definitzione chibudha o tziodha marina o canina, de cogas, genia de erba chi faet a conca manna che chibudha e bogat sa candhelita chi frorit a fine de istade Sinònimos e contràrios abridha, ambridha, aspidha*, scruidha Frases in terras de ispidha semenànt algúmenes, birduras e laores Terminologia iscientìfica rba, Charybdis maritima.

ispidhitzàre ispedhitzàre

ispidhòne , nm: ispiglione, ispillone, ispizone Definitzione pètene mannu, grussu, a dentes largas Sinònimos e contràrios ispítziga, istriglione 1, pètene, tèpene / cdh. spidhoni Frases sos pilos s'ispertant chin s'ispizone.

ispidhuncàre , vrb Sinònimos e contràrios bichitare, biculitare, ispirtzulare, pibitzuai.

ispidientàre ispedientàre

ispidientósu , agt Definitzione nau de ccn., chi est un'ispelegu, un'ispàssiu, chi praghet Sinònimos e contràrios ispelegosu, spassiosu | ctr. ifadosu Ètimu srd.

ispidiéntu , nm Definitzione cosa chi si faet prus che àteru a giogu, po passare ora, istentu Sinònimos e contràrios desogu, diveltimentu, giogu, gustu, ispàssiu, irbelegu Frases inoghe no sezis po ispidientu, po ispàssiu: sezis po istudiare! ◊ po ispidientu o po dovere annant a cricare sos amigos ◊ contos de ispidientu 2. no balent ispidientos pro calmare su dolore.