ispigamúrina 1 , nf: spigamurra 1 Definitzione erba múrina, órgiu de topis, una calidade de erba chi faet un'ispiga chi assimbígiat a s'ispiga de s'órgiu Terminologia iscientìfica rba, Hordeum murinum.
ispigàre ispicàre
ispigàtzu , nm Definitzione coígiu de ispiga, in s'argiola Sinònimos e contràrios cerfa.
ispighighèdha ispichichèdha
ispighínzu , nm Definitzione su ispigare de is laores, de unas cantu erbas, su fàere s'ispiga Sinònimos e contràrios ispicadura, scabidhadura Ètimu srd.
ispighíre , vrb Definitzione
bogare o fàere s'ispiga, nau de unas cantu erbas e laores
Sinònimos e contràrios
iscabidhai,
iscabissare,
ispicare*
Tradutziones
Frantzesu
épier,
monter en épi
Ingresu
to glean
Ispagnolu
espigar
Italianu
spigare
Tedescu
Ähren aussetzen.
ispigiàre , vrb: ispizare 1, spillai Definitzione piscare su pígiu o napa de grassu chi si format in su late o àteru (soru, ógiu); segare su pígiu de pitzu, bogare o fàere una cosa a pígios; nau de pobidhu e pobidha, isciusciai su santuanni, essire fora de pare Sinònimos e contràrios ischelare, istizonare / fresare Maneras de nàrrere csn: i. su pane = iscopercare, furriare unu de sos duos pizos de su pane de fresa, coghindhe, a manera de l'agatare de totunu betu pro lu torrare a su furru a lu assare; lama de i. = zenia de terudha pro ndhe tènnere s'ozu dae s'abbagrasta in sos molinos; ispigiabane = chie ispizat, fresat su pane carasau pro lu torrare a su furru a lu assare: in cobertantza e nadu de ómine, cogonedhu, unu chi li piaghent sas fainas de domo, de sas féminas Frases addaghi li apo preguntadu si su babbu ispizat su late no at nadu mancu "Bah!"◊ candho ndhe la boco dae su focu, sa peta, nche l'ispizo ◊ late ispizadu, regotu lanzu! 2. pro sas cochitas, sa pasta si faghet a fozolos fines, si coghent pagu e no s'ispizant ◊ su pane cotu si ndhe bogat, si fresat, s'ispizat e si boltat Ètimu srd.
ispigioladúra , nf: ispizoladura Sinònimos e contràrios
arràschiu,
arrasigadura,
ispizolada,
ispuligadura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
excoriation,
écorchure
Ingresu
graze,
abrasion
Ispagnolu
excoriación,
abrasión
Italianu
escoriazióne,
sbucciatura
Tedescu
Hautabschürfung.
ispigiolàre , vrb: ispijolare,
ispizolare Definitzione
illimpiare de su pigiolu, segare su pigiolu, sa corgiola, nau de frutuàriu e fintzes de su primu pigighedhu de sa pedhe
Sinònimos e contràrios
ispigirigare,
ispulicare,
spilloncai
Frases
sa patata, candho est apenas bogada, si podet ispizolare a rasigadura ◊ si bi la faches a ispizolare s'arantzu in d-unu cantzu solu t'isposas intro de s'annu…◊ su chiu de sa méndhula ispizolat candho est friscu, o sicu si est postu in abba budhida ◊ depo ispijolare sa castagna
2.
sa brusiadura li at ispizoladu su dossu che una figu fata, sa pedhe ndh'essiat a corriolos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éplucher,
écorcher
Ingresu
to abrade,
to graze
Ispagnolu
pelar,
excoriarse,
pelarse
Italianu
sbucciare,
escoriare
Tedescu
abschürfen.
ispigirigàre , vrb: spigioligai Sinònimos e contràrios ispigiolare.
ispígiu ispíciu
ispigliòne ispidhòne
ispignarúra Definitzione its, spinniadura? Frases su pisci de Santa Illa, dhu bendu a ispignarura, friscu, ancora giumpendi.
ispígnere , vrb: ispínghere,
spingi Definitzione
fortzare una cosa a cara a calecuna bandha, prus che àteru fortzandho de parte de apalas, ponendho ananti sa cosa de mòvere, e de una manera pàsida; cumbínchere, fortzare a fàere cosa / pps. ispintu / ispínghere boghe = chesciaisí, abbogàresi, fàgheresi intèndhere pro su chi bisonzat
Sinònimos e contràrios
impèlliri
| ctr.
remare 1,
tirai,
tostare
Frases
in is pigadas mannas is passigeris depiant ispínghere su trenu! ◊ ispinghesit su poltone e lu muntenzesit abbeltu ◊ sa zente est a càticu e ti sunt totus a inghíriu e ispinghent a imbertas (G.Pau)◊ fiat ispingendidhu po dhu fai torrai a intrus ◊ su ventu survat ispinghènneche sas nues a innedha ◊ in su puntissusu sos pitzinnos l'azudavant ispinghèndhelu
2.
s'arresone m'ispignet a iscríere!◊ custu podit ispingi is malintentzionaus e is furbus a si serbí de nosu po is malefatas insoru ◊ su disizu m'ispinghet a cúrrere
Sambenados e Provèrbios
prb:
dolore ispinghet boghe
Ètimu
ltn.
expingere
Tradutziones
Frantzesu
pousser
Ingresu
to push
Ispagnolu
empujar
Italianu
spìngere
Tedescu
schieben.
ispignicídu , agt Definitzione nau de matedu, chi est coment'e ispinniau, chentza de fògia Sinònimos e contràrios irfozadu Frases su chercu aciapo ispignicidu.
ispígniu , nm: ispínniu, spínniu Definitzione coment'e punghidura a bentre, a s'istògomo, ma fintzes pentzamentu, pistighíngiu Frases no podiat asseliai is ispínnius de su fàmini 2. ma ita tenis, ca custu mengianu mi paris a ispínnius?! ◊ su maistu donàt impunnadas fàcias a s’enna, si biat ca fut a ispígnius, no biat s’ora de nci essiri.
ispigónzu , nm Definitzione su arregòllere s'ispiga orruta a terra, su chi faent is ispigadores in is laores messaos Sinònimos e contràrios ispicadura, spigadórgiu Ètimu srd.
ispigótu , nm Definitzione piciochedhu spiscinetu, allutinedhu, ispabillu.
ispígu ispícu
ispígula , nf: spígula Definitzione
ambas calidades de s'archimissa, s'areste, o archimíscia cadhina o vóina (genia de erba linnosa chi lassat andhare arrancu bellu), e sa prantada
Sinònimos e contràrios
abioi 1,
alchemissa,
comissu,
ispicu,
putzema
Terminologia iscientìfica
rbl, Lavandula latifolia, L. stoechas
Ètimu
ltn.
spicula
Tradutziones
Frantzesu
lavande
Ingresu
lavender
Ispagnolu
espliego
Italianu
spigo
Tedescu
gemeiner Lavendel.