A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

memmè, memmèa, memméi memèi

mémmu mélmu

memória , nf: mimória Definitzione sa capacidade chi tenet sa mente de registrare e arregodare totu o in parte su chi dhue intrat; foedhandho de computeras o àteru machinàriu, logu, materiale inue iscriet is datos; cosa de arregodare o chi si arregodat Sinònimos e contràrios mente / ammentu, arregordu Maneras de nàrrere csn: fàghere m. = chircare de ammentare; batire ccn. cosa a m. = arregodare cosa a is àteros; bènnere a m. = bènnere in mente, ammentare; essire, falare, rúere, fuire de m. = immentigare, iscarèsciri Frases cussu pisedhu zughet una bella memória: no li fuit nudha, si ammentat totu ◊ sas computeras zughent una memória ROM, una RAM e una fissa o discu 2. fit faghindhe memória ca no si ammentaiat su númene 3. bos lasso una memória in custu Sacramentu! ◊ a de die minnanna isterriat sas memórias de sa pareda e de sos parentados, a note nos contàt sas paristórias ◊ in sa bidha sos contos sont sas memórias de sa tzente ◊ cumbenias iscrita in donzi istória in modu de restare sa mimória Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu mémoire Ingresu memory Ispagnolu memoria Italianu memòria Tedescu Gedächtnis, Speicher, Erinnerung.

memória 1 mammórias

mémula , nf: mímula, mímulos, múmula Definitzione genia de murmutu ifadosu, cantighedhu, boghe o sonu no tanti fortes ma sighios; male, genia de doloredhu chi si sapit in sa carena, aintru (es. m. de coro, de istògomo) Sinònimos e contràrios càntara 1, laredha, mumuliu, taja / ttrs. mímmura Frases s'intendhet sa mémula de una cantone ◊ s'intendhet sa mímula de sos ribos ◊ cheres cantare sa mímula de sas chícheras ◊ s'intendhet coment'e una mémula: sunt sas pregadorias de sa zente ◊ ammuinada dae su caldu a múmulas de chígula ti drommias (G.Branca) 2. nosse, su dutore, no est dolore a su coro: una mímula est! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rhonchus Ingresu dirge, painful sensation Ispagnolu cantilena, dolor en el pecho Italianu rónco, nènia, sensazióne dolorósa Tedescu Röcheln, Geleier, kleiner Schmerz.

memulàre , vrb: mimulare, mimuliare Definitzione istare a mémula, sèmpere naendho cosa pedindho, a lamenta, a murrúngiu, o àteru Sinònimos e contràrios achigulare, annischissai, apibiare, apurrire, arrosci, cascaviare, pibincai Frases su pópulu at mimuliadu contra a isse ca fit chene abba 2. t'incaminas chin passu treme treme, mimulandhe s'orassione a Deus ◊ at intesu una monza memulendhe antigas pregadorias Ètimu srd.

memulòne , avb Definitzione a mémula, memulandho.

memulósu , agt: mimulosu Definitzione chi est o istat a mémula, chi faet mémula Sinònimos e contràrios achiguladu, chensciosu, miaulosu, piantinosu, piantuleu, pibinosu, piciosu, spreàrgiu Frases su cucu nachi inzertat sos annos de sa vida cun su càntigu sou mimulosu ◊ s'intendhet su lamentu mimulosu de su matzone ◊ s'intendhent sas toncas mimulosas ◊ sas chígulas mimulosas como si sunt cagliadas ◊ mimulosa est s'istria candho cantat Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu plaintif Ingresu peevish Ispagnolu quejoso Italianu quèrulo Tedescu klagend.

mèna , nf Sinònimos e contràrios mina, miniera Frases sunt recuendhe istracos dae sa mena, triballendhe suta de terra.

menaída , nf Definitzione genia de arretza po piscare.

mènas , avb Sinònimos e contràrios fena*, finces.

menchixèdha , nf: menghixedha Definitzione genia de pigiones mannos, a bicu longu, chi faent abbitu in Sardigna prus che àteru in passera: m. bianca o menga bianca pitica (egretta garzetta), m. groga (ardeola ralloides), m. pitica (ixoerychus minutus) Terminologia iscientìfica pzn.

mèndha , nf, nm: mendhu Definitzione calecuna cosa de malu in is calidades o in su cumportamentu de una cosa o de unu, siat chi si ndhe tèngiat neghe o nono / pònnere m. a unu = afitziai Sinònimos e contràrios falta, físsiu, mendhea, peca 1 / dismendhu, smendu Frases li pones tropu mendhos a su pisedhu! ◊ it'est custu mendhu?! ◊ si sa prudhera si leat su mendhu de che betare s'ómine, fata! (Z.Porcu) Ètimu ltn. mendum Tradutziones Frantzesu défaut, vice Ingresu vice, defect Ispagnolu defecto, vicio Italianu difètto, vìzio Tedescu Fehler.

mendhàda , nf Definitzione su mendhare / m. de terrinu = bonífica, trebballu chi si dhi faet a manera de dhu pòdere, semenare, laorare Sinònimos e contràrios acónciu, acontzura, aderetzu, arràngiu 3. cussu s'at dadu una mendhada, ma ndhe depet fàghere de tretu, ancora!… Ètimu srd.

mendhadòre , nm Definitzione su maistu chi mendhat o acònciat teuladas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu couvreur Ingresu roof mender Ispagnolu techador Italianu conciatétti Tedescu Dachdecker.

mendhàdu , pps, agt: mennatu Definitzione de mendhare 1 2. no apas imbígia de priucu ingrassatu ne de pogheredhu mennatu.

mendhadúra , nf Definitzione trebballu chi si faet po illimpiare e torrare a cuncordare sa teulada Sinònimos e contràrios regutzamentu Frases arratza de mendhadura chi nos at fatu, su mastru: si proet falant sos butios malepeus! Terminologia iscientìfica dmo Ètimu srd.

mendhàre , vrb: mennare Definitzione aconciare is istídhigos, illimpiare sa teulada, cambiare is téulas segadas o aderetzare cussas móvias innanti de intrare s'atóngiu e de pròere; a logos, remíntere, torrare a semenare su sèmene chi no est naschiu; pònnere apostu o illimpiare sa cusciéntzia Sinònimos e contràrios regutzai / remíntere Frases sa cabertura cheret mendhada chentza che lassare essire su mese de austu 3. sighiat a pregare coment'e pro si chèrrere mendhare de sa vida mala chi s'ostinu, o su mundhu, l'aiat ispinta a fàghere Ètimu ltn. emendare.

mendhàre 1 , vrb: amindai Definitzione pònnere o betare su bestiàmene a pàschere in sa mindha Sinònimos e contràrios apasciare.

mendhàre 2 , vrb: ammendhare 1 Sinònimos e contràrios ammedare / ismendhare.