morrúngiu, morrúnzu morrúgnu
morsèta , nf: murseta Definitzione genia de mantelledha de píscamos e cardinales Sinònimos e contràrios armussa, mutzeta Terminologia iscientìfica bst Ètimu ctl., spn. musseta, muceta.
mòrta , nf Definitzione su mòrrere / fàchere sa punta sa m. = fàghere puntu e mortu, efetu deretu, luego luego Ètimu srd.
mortàgiu, mortàju maltàgiu
mortalamènte , avb Definitzione de ndhe mòrrere, in manera grave Frases si est zuradu mortalamente chi no est abberu chi ndhe at fatu de cosa gai! ◊ acudide a sa dotrina, ca si no l'ischides pecades mortalamente.
mortàle, mortàli moltàle
mortalidàde, mortalidàdi , nf: mortilidade Definitzione
morte de gente o de animales a meda po maladia mala
Sinònimos e contràrios
moltaza,
murtina,
santacida
Frases
mortilidade, gherra e caristia: a sos ses annos cussa fit s'iscola…◊ sa mortilidade un'annu at ispérdidu sos porcos
Ètimu
itl.
mortalità
Tradutziones
Frantzesu
grande mortalité (due à une épidémie)
Ingresu
murrain,
epidemic
Ispagnolu
mortandad
Italianu
morìa
Tedescu
Massensterben.
mortalíu , nm Definitzione unu malàidu de meda, màrture, indebbilitau meda Sinònimos e contràrios moribbundhu.
mortàlla, mortàrgia, mortàrza moltàza
mortàsa , nf Definitzione its, aina po fàere mortisas? (S'Ischíglia 94,3,94) Frases su mastru de linna teniat una bella buteca chin sas màchinas, sa prana a filu e a ispessore, mortasa, topí e serra a nastru (F.Satta).
mortàxa, mortàza moltàza
mòrte, mòrti mòlte
mortídhus , nm pl Definitzione
erba, frore de Santa Maria o de Santu Zuvanne, genia de erba linnosa, fragosa meda, fine, bona po allúere fogu, auscare porcos, e fintzes coment'e meighina po prus de unu male
Sinònimos e contràrios
abbruschiadinu,
alchemissa,
alluevogu,
calecasu,
muntedhos,
murgueus,
simu,
usciadina
Terminologia iscientìfica
rbl, rbc, Helichrysum italicum
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éternelle
Ingresu
everlasting flower,
live-ever
Ispagnolu
perpetua de monte,
sol de oro
Italianu
canapìcchia
Tedescu
Sonnengoldblume.
mortificài , vrb Sinònimos e contràrios sacrificai, tribbulai.
mortifícu , nm Sinònimos e contràrios
dispiachere,
matana,
pena
Frases
cun rejone mi leo mortificu pensendhe a su chi devet capitare: una broca mi betant a pagare, sendhe chi l'at segada Signoricu!
Tradutziones
Frantzesu
mortification,
humiliation
Ingresu
humiliation
Ispagnolu
mortificación,
humillación
Italianu
mortificazióne,
umiliazióne
Tedescu
Beschämung.
mortighinàdu , agt: ammortiginau*,
mortixinau,
mortoxinau Definitzione
immadoinau, unu pagu coment'e mortu, istudau, chi dhi funt bennias mancu is fortzas, su briu, s'atza, sa gana
Sinònimos e contràrios
allacanau,
allechiau,
allizadu,
ammortosinau,
imbortighinau
/
studau
| ctr.
biu,
briosu,
folte
Frases
dae su mudine de s'umbra esso mortighinadu a chircare sa lughe (M.Portas)
Tradutziones
Frantzesu
éteint
Ingresu
extinct,
shaded
Ispagnolu
atenuado,
amortiguado,
apagado
Italianu
smorzato,
estinto
Tedescu
geschwächt,
erloschen.
mortíginu , nm Sinònimos e contràrios ammustreschimentu, dimaju Ètimu srd.
mortilidàde mortalidàde
mortímine , nm Sinònimos e contràrios mortóriu Frases sa piata s'ibboideit, ma in mesu de totu cussu mortímine bi fit su tzilleri pienu de zente Ètimu srd.
mortimmórti , nm: mortummortu Definitzione is ànimas, is càmpanas: genia de costuma de andhare in giru de una domo a s'àtera, is piciochedhos, sa die de Is Santos a pedire cosa (dhis giaent druches, frutuàriu e àteru) Sinònimos e contràrios lodhiri, panixedha, pedicocone, petiarina Frases sos pitzinnos, sa die de totu sos Santos, pedint su mortummortu ◊ cheret ammanitzadu cosa ca colant sos pisedhos a su mortimmorti! Terminologia iscientìfica sntz Ètimu srd.