mudósu modósu
mudrecàrju mudecràrju
mudrecósu , agt Definitzione nau de terrenu, chi dhue faet meda su mudegu, chi est totu mudegu Ètimu srd.
mudrécu mudéciu
mudregàrzu, mudregàxu mudecràrju
mudreghínu mudexínu
mudrégiu mudéciu
mudregòni , nm Definitzione erba pudéscia, una calidade de frissa Terminologia iscientìfica rba, Dittrichia graveolens.
mudrégu, mudréju mudéciu
múdri , vrb Definitzione mossigare, ma nau solu po su mossigare de animales chi apicigant maladia, infetu, velenu (píbera, iscraponi, arrana…) Frases píbara, giai chi andas a mudri e a sulai sa buca si potzat sicai!
mudricòre mudigòre
mudridúra , nf Definitzione
pilu ’e tita, genia de maladia a titas chi benit a is animales fémina
Sinònimos e contràrios
ammurdiamentu,
piaritu
Terminologia iscientìfica
mld
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
mastite,
mammite
Ingresu
mastitis
Ispagnolu
mastitis
Italianu
mastite
Tedescu
Brustdrüsenentzündung,
Mastitis.
múdrigu , agt: mútricu,
mútriu Definitzione
chi no est foedhandho, chi no bolet foedhare, chi no s'intendhet / paràresi múdrigu = citirisí, callàresi
Sinònimos e contràrios
cagliadu,
citiu,
mudu
Frases
a su fraschedhu de su vinu l'apo datu duos vasos mútrios… pro no si n'abbitzare cudhe
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
silencieux
Ingresu
silent
Ispagnolu
callado
Italianu
zitto
Tedescu
still.
mudrína moderína
mudringiòni , nm Definitzione muntone de cosa chi si format cun is isciarrocus, cosa chi ndhe orruet de is muros bècios Frases sa domu de ajaju est a unu mudringioni, totu isbandonada.
múdriu , pps, agt Definitzione de mudri; nau de animale fémina, chi portat is tzimingiones guastos (e fintzes chi, po cussu, no giaet late, no rendhet) Ètimu srd.
mudróxu , nm Definitzione parte de su casidhu: s'apertura, a paris de su fundhu, inue essit e intrat s'abe Sinònimos e contràrios selvidolzu.
mudrungòne , agt, nm Definitzione chi o chie istat sèmpere mudu, est de tropu pagas paràulas, mudurcu, abengau Sinònimos e contràrios mudulone, mudigone | ctr. ciaciareri, paraletadore, tzarrantinu Terminologia iscientìfica ntl.
mudruxòne , nm Definitzione cosa betada apare a s'afaiu a nodu, ammurigonada (m. de filos, de funes) Sinònimos e contràrios murudhu, nodu, trotzu 1.
múdu , agt, nm, iscl: muru 1,
mutu Definitzione
chi o chie abbarrat citiu, no foedhat o no podet foedhare; órdine de citire, de chellare
Sinònimos e contràrios
cagliadu,
citiu,
illimbadu,
múdrigu,
múdulu 1
/
ciaibbu!,
múcicu!,
mutu!
Maneras de nàrrere
csn:
paràresi m., a sa muda = abarrai citiu, sentza de bolli fuedhai; callàresi m. = citirisí; arreare, istare o fàghere a sa muda = sentza de fuedhai, citius; m. che croca, che truncu, che lódhuru = citiu própiu, chi no fuedhat nudha; mudu che càssia friscada = chi no iscóbiat nudha; m. che unu caboru = nadu de unu chi no faedhat ma pagu bi at de si fidare; arriu mudu (nadu in suspu de unu) = chi o chini fait asuta, cun trassa, no fuedhat ma fait; s'abba muda = zenia de meighina pro sa timoria
Frases
si che andhat mudu che cotighina ◊ bisonzat de lassare totu pro lu fàchere istare mutu ◊ cussu cristianu est mutu dae nàschita ◊ deo puru mi so istadu mudu ◊ candho ant bidu a nois si sunt callados mudos ◊ chi s'istent mudas cussas!
2.
sos mudos no podent faedhare ◊ faedhat pagu: lu creia mudu!
3.
tue ista mudu, chi no ndh'ischis de nudha! ◊ tue mudu, faedha candho píssiat sa pudha!
4.
ca fit ómine de savímene, chin pacas paràulas vene natas los poniat totu a sa muta ◊ citidí a sa muda! ◊ a sa muda piango a s'ispramada ◊ sa zente est abbaitandhesilu a sa muta ◊ si citeis a sa muda?!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Mudu
/
prb:
riu mudu, trazadore! ◊ cane mudu, mossa manna!
Ètimu
ltn.
mutus
Tradutziones
Frantzesu
muet,
silencieux,
silence!,
tais-toi!,
taisez-vous!
Ingresu
mute,
keep quiet!
Ispagnolu
mudo,
callado,
¡silencio!,
¡mutis!
Italianu
muto,
zitto,
silènzio!
Tedescu
stumm,
Stumme,
still,
still!,
Ruhe!.