poberítu 1 pabarítu
pobertàde, pobertàte , nf: poveltade, povertade Definitzione su èssere pòberos, su tènnere pagu, tropu pagu de interessu, de dinare Sinònimos e contràrios poberesa Frases allargu issa ca est rica e allargu sos àteros: sa povertade depet abbarrare cuzicada! ◊ in domo sua no bi aiat mesa, ma non po pobertate Ètimu itl. povertà.
pòberu, póberu , agt, nm: pòbiru,
pòboru,
pòburu,
pòvaru,
póveru Definitzione
chi o chie tenet pagu o nudha benes, siendha, chi est bisongiosu o chi dhi mancat ccn. cosa o ndhe tenet o portat tropu pagu, chi est in cunditziones de necessidade; coment'e agt. dhu narant lastimandho a unu, cristianu, béstia o fintzes mata, po ccn. male o dannu chi tenet o at tentu e deosi si narat innanti de su nm. / min. pobiritu, pobiredhu, pobiritedhu = p. meda, in bisonzu meda (e fintzes pedulianu, chi campat pedindhe)
Sinònimos e contràrios
abbisongiosu,
bisonzile,
pàburu
/
cdh. pòaru,
ttrs. pòbaru
/
malibigau,
meschinu,
fradhocu,
sciadau
| ctr.
arricu
Maneras de nàrrere
csn:
aguantaisí, bessiri, acabbai p., furriai, torrai a p.; p. forti, tropu, chi no fait, meda; pòberu de… (+ nm.) = chi li mancat carchi cosa; pòvaru faladu = póveru in terra, andhadu male a s'úrtimu etzessu
Frases
sa crésia fiat pòbara e sa genti prus puru ◊ custa fiat una fémmina pòbora ◊ funt pipius pòberus, sempri iscrutzus o a crapitas bècias ◊ est una famíllia pòbera: tenint isceti dus mois de terra
2.
sa cosa piús rica e bella chi sos pòveros ant: sa limba, sa cultura, sa memória istórica ◊ su pagu chi guaràngiat dh'ispartzit cun is pòburus ◊ su póberu no at àteru aficu si no sa zoronada
3.
portat su sànguini pòberu de gróbbulus arrúbius ◊ sa cosa chi ses papendi est pòbera de vitaminas ◊ est una terra pòvera de sustàssia
4.
pòberu béciu, aici malàriu! ◊ pòberas matas tocadas de fogu! ◊ pòvera mama, s'apretu chi s'at bidu a l'istratzare sa criadura dae manos sos bandhidos! ◊ aite lu chircas a cudhu póver'ómine candho no ndhe podet sa vida?! ◊ pogheritu, l'imputabant de unu muntone de cosas ◊ dha fait sa limósina, sa meri, a unu pòburu istrupiau?
Sambenados e Provèrbios
prb:
su pòburu est che su cani: andat a chini dhi donat s'ossu ◊ a pòberu non depas e a santus non promitas ◊ balit prus unu pòbiru bonu chi no unu ricu malu
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
pauvre
Ingresu
poor
Ispagnolu
pobre
Italianu
pòvero
Tedescu
arm,
Arme.
pobía , nf Definitzione istrégiu mannu de fenu a costaos artos Sinònimos e contràrios cólvula Terminologia iscientìfica stz Ètimu srd.
pobídha , nf: pubidha Definitzione mere fémina; fémina cojuada chi tenet su pobidhu Sinònimos e contràrios mere / mugere Frases sas pobidhas de domo ponent abbilidade e passione in su fàghere e còghere su pane 2. is bendhidores arribbaiant a sa festa cun is pobidhas e is fígios ◊ gei tengu una pobidha: adítziu adítziu ndi at fatu unu, de fillu! ◊ si dha lassas sola, a pobidha tua, candho torras dh'agatas afigiada! ◊ sa pobidha est disisperada po su pobidhu mortu Ètimu ltn. pupilla.
pobidhàre , vrb Definitzione contivigiare sa domo, fàere is fainas de domo Frases cussa fut chituliana e pobidhaiat a sa zoronada puru.
pobidhàre 1, pobidhàri , agt, nm Definitzione
chi est cosa lítzida, de su mere; su o sa mere de domo
Sinònimos e contràrios
mere
| ctr.
furadu
Frases
movenno s'istorúmene de su coro e aprontanno sa crara vengància pro cunnennare s'úrtima mancància fatu a su pobidhare taju issoro (B.Liori)◊ apo penciau po esse su suo, su magiolu, ma paret ca no fuat pobidhare
2.
is cosas de fura dhas pagas a su pobidhare ◊ andha a sos pobidharis chi as aggraviadu, chi ti perdonent!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
légitime
Ingresu
lawful
Ispagnolu
legítimo
Italianu
legìttimo
Tedescu
rechtmäßig,
gesetzmäßig,
legitim.
pobidhéri , agt Definitzione
de domo, chi est fatu in domo, nau de su pane
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
de ménage
Ingresu
homely
Ispagnolu
casero
Italianu
casaréccio
Tedescu
häuslich,
Haus.
pobidhía , nf Definitzione s'arte de sa mere de domo, totu is fainas de domo, fintzes su giare educatzione a is fígios Frases sa domo ’e selvalíscias est piena, ordinada cun arte e pobidhia (Piras) Ètimu srd.
pobídhu , nm: pubidhu Definitzione mere ómine; su cumpàngiu de sa fémina candho funt cojuaos impare Sinònimos e contràrios madiru / mere / cdh. pupidhu 2. custus fiant pobidhu e mulleri e teniant unu fillu ◊ pobidhu allenu columbu parit ◊ Maria teniat bisóngiu de cumpangia ca su pobidhu fut sèmpere in su monte ◊ passiéntzia: no ndhe dhu podeus torrare, a pobidhu tuo! Ètimu ltn. pupillus.
pobína, pobíni, pobínu , nf, nm Definitzione genia de canistedha po trebballare sa farra, po ndhe seberare su pódhine (sa parte prus grussera) Sinònimos e contràrios caistedha, palini* Frases sa frégua si ponit in unu pobini límpiu tapau po asciutai in su sobi Terminologia iscientìfica stz.
pobirèsa poberèsa
pobiritédhu , agt, nm Definitzione
chi o chie est in bisóngiu meda de andhare a pedire
Sinònimos e contràrios
dimandhajolu,
dimandhone,
mendhicu,
pedidore,
pedulianu,
pidore
Frases
pobiritedhu fiat cudhu chi passiat a circai s'allemúsina! ◊ a cussu pobiritedhu dh'at mortu su frius
Tradutziones
Frantzesu
mendiant
Ingresu
mendicant
Ispagnolu
mendigo
Italianu
mendicante
Tedescu
Bettler.
pobirítu poberítu
pòbiru pòberu
pobítia , nf: poítia Definitzione istrúmbulu chi portat una palitedha intrada in sa coa po che arrasigare sa terra de s'arau, arandho Sinònimos e contràrios arradhadore Terminologia iscientìfica ans.
pobòni pabòni
poborèsa poberèsa
poboría , nf: pubulia Definitzione
una genia de linnabru, su niedhu, o puglielma puntuda, pubulia puntada
Sinònimos e contràrios
ciupu,
puglielma,
pupulione
Terminologia iscientìfica
mtm, Populus nigra
Tradutziones
Frantzesu
peuplier noir
Ingresu
cotton-wood
Ispagnolu
álamo negro
Italianu
piòppo néro
Tedescu
Schwarzpappel.
poboríbi pabadíli