pompài, pompàre , vrb Definitzione mandhare cosa (es. abba) in pompa; fintzes iscúdere o brillare abba, o àteru deasi, atesu, a fortza, a pressione cun motore; nau in cobertantza, impringiare Sinònimos e contràrios iscannetare.
pompariólu , nm Definitzione abba (o àteru no meda) imbrillau atesu coment'e chi essat a fortza de una pompa Ètimu srd.
pompè pampè
pompèdha , nf Definitzione genia de pompita, tzilinga po samunamentuu de istentinas, clistere Sambenados e Provèrbios smb: Pompedda Terminologia iscientìfica ans.
pompèta , nf Definitzione genia de pompa pitica chi cun d-una vàrvula permitit de tirare e mandhare abba, ària o àteru deasi.
pompetàre , vrb Definitzione prènnere, cumbínchere a ccn. cun is chistionos Sinònimos e contràrios impreni Frases sos prus zòvanos fint negossiandhe de política pompetaos dae su probbàbbile onorèvole.
pompía , nf: pumpia Definitzione in is fogolones, genia de frucàgiu o truncu mannu chi si ponet in mesu po dhue imbarare s'àtera linna Frases sos carrulantes tzucant a carru a bature sa pompia pro sant'Antoni (G.Farris) Ètimu srd.
pompía 1, pómpia , nf: pumpia 1, spompia Definitzione genia de mata chi assimbígiat de colore a su limone, ma faet unu frutu matucu che a s'aràngiu, a corgiolu prus grussu, laditu che a su mandarinu; su matessi númene si narat po su chidru; genia de druche: chidru imbuidau, isciustu in mele, cotu a fogu lenu e apustis aciuntu méndhula Sinònimos e contràrios chidru Terminologia iscientìfica frt, Citrus medica, C. paradisi Tradutziones Frantzesu pamplemoussier, pamplemousse Ingresu pomelo Ispagnolu pomelo Italianu pompèlmo Tedescu Pampelmuse.
pompiàda , nf Definitzione su pompiare, su castiare, nau fintzes de comente si faet sa cara abbaidandho Sinònimos e contràrios abbaidada, castiada, mirada / ocrada Frases fit favedhàndhesi a sa sola chin sa pompiada pérdia in su bódiu de su nudha Ètimu srd.
pompiadúra , nf Definitzione su pompiai, agguantare o poderare firmu Sinònimos e contràrios aferradura Ètimu srd.
pompiài, pompiàre, pompiàri , vrb: apompiai*, pumpiai Definitzione tènnere sa capacidade de agguantare, de fàere un'isfortzu; castiare, furriare is ogos a ccn. parte o cosa po dha bíere / pompiare a unu a malu cabadhu = coment'e pigandhodhu a disprétziu Sinònimos e contràrios abbabiai, agguantai, apoderae, rèzere / abbadiai, allutzare, annotare, cadebai, castiai, mirai Frases su tzàpulu pigau a su bestiri nou no púmpiat cun su béciu 2. no si l'aiat mai pompiatu in cara ◊ pómpia chie b'at! ◊ su mere cada tantu andhabat a pompiare su fàchere de sos teracos ◊ sas féminas ant piachere de si lu pompiare ca est unu bell'ómine ◊ est andandu a pompiari ite bobbois dhue at in su cambu de cudha mata Tradutziones Frantzesu soutenir Ingresu to bear Ispagnolu resistir, aguantar Italianu règgere, sostenére Tedescu halten, tragen.
pompiéri , nm Definitzione operaju addestrau chi manígiat machinàriu a pompare po istudare fogu.
pompínu , nm Definitzione pompa pitichedha, fine Sinònimos e contràrios pompita.
pómpiru , nm Definitzione genia de pische de mare biu, chi faet mannu a giru de mesu metro, in colore biaitu iscuriosu Terminologia iscientìfica psc, centrolophus niger Ètimu itl. pòmpilo.
pompíta , nf Definitzione pompa pitichedha, fine Sinònimos e contràrios pompinu Sambenados e Provèrbios smb: Pompita, Pompitta.
pómpiu , nm Definitzione su pompiare, su castiare / èssere a p. = a càstiu, abbaidandho; dúxere a p. = castiare, iscocare Sinònimos e contràrios càstiu, miramentu Ètimu srd.
pompòne , nm Definitzione genia de bobboi cun is alas Sinònimos e contràrios cabagasu, carravarina, folacasu, lepilepi, maniposa, marialena, pabedha, seisei Terminologia iscientìfica crp.
pompòni , nm Definitzione genia de frocu chi si ponet in bestimentu po bellesa.
pompósigu , agt Definitzione nadu de fae = lampósiga, imbénnida, de calidade a tega prus longa, manna meda Sinònimos e contràrios campólicu.