pudhíle , nm: pudhili Definitzione logu o aprigu inue si ponent is pudhas po crocare Sinònimos e contràrios acoiladórgiu, prudhaxu Frases si ch'est andhadu a pudhile a si surbire tres o bàtoro os ◊ seo in su pudhile faendho su pódhine a is pudhas Ètimu srd.
pudhíles , nm pl: impodhile* Definitzione su mengianu chitzo meda, innanti de abbrèschere Sinònimos e contràrios abbréschida, albore, arborinu, chentales, nea, pudhilone, scampiadórgiu, spanigadroxu Frases a note, a die, a sero o a pudhiles proet inue at bentos a favore ◊ si leat a pudhiles custa cosa innantis de alvèschere su manzanu.
pudhíli pudhíle
pudhilòne , nm Sinònimos e contràrios impodhile.
pudhína , nf Definitzione
erba de pudhas, genia de erba a fogighedhas piticas tundhitas e frorighedhu biancu: dha papant meda is pudhas
Sinònimos e contràrios
erbabudhina,
erbabugionina
Terminologia iscientìfica
rba, Stellaria media
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
morgeline
Ingresu
chickweed
Ispagnolu
picagallina
Italianu
mordigallina
Tedescu
Vogelmiere.
pudhína 1 , nf Definitzione brutesa de pudhas e cabones.
pudhína 2 , nf Definitzione genia de erba areste: sa chima si papat e faet unu frore de colore grogo, a fògias istrintas Terminologia iscientìfica rba.
pudhinàtzu , nm Definitzione genia de erba bona a papare Ètimu srd.
pudhíni podhíni
pudhínu , agt Definitzione
de pudhu, de pudha; nau de gente, chi istat sèmpere in domo
Sinònimos e contràrios
domaresu,
casandrinu
Maneras de nàrrere
csn:
andhare o cúrrere a p. = acudire che pudhas, andhare ifatu comente faghent sas pudhas addaghi las cramant a lis betare cosa; nàrrere a p. = a tantas bias, coment'e cramendhe pudhas, coment'e pudhas cantendhe; ingullire a p. = che a sas pudhas, intreu, chentza mastigare
Frases
préigu, piugu pudhinu, erba pudhina
2.
su guvernu italianu a inoghe at mandhadu bator frillos de ministros cun fàulas repitidas a pudhinu annos e annos
Sambenados e Provèrbios
smb:
Puddinu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
de la volaille
Ingresu
fowl
Ispagnolu
de las aves de corral
Italianu
pollino
Tedescu
Hühner,
Huhn.
pudhitàre , vrb Definitzione nau de ómine, istare coment'e punghendho, atzitzandho is féminas, faendho su pudhu Ètimu srd.
pudhítza pudhètza
pudhixèdha pudhighèdha
pudhòne , nm: pudhoni Definitzione
genia de pigione chi faet e nidat in logos de istagnu; fintzes pudhu, su mascu de sa pudha
Sinònimos e contràrios
pudhu
2.
duos pudhones no podent istare in mesu a sas pudhas
Sambenados e Provèrbios
smb:
Puddone, Puddoni
Terminologia iscientìfica
pzn, porphyrio porphyrio
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
poule sultane
Ingresu
sultan
Ispagnolu
calamón común
Italianu
póllo sultano
Tedescu
Purpurhuhn.
pudhòne 1 , nm: pullone Definitzione
fruedha, pigionatzu, cambu noàdile chi bogant is linnas
Sinònimos e contràrios
brione,
froedha,
irbrossa,
isfraone,
pigionatzu,
rebudhu
2.
chi brotent pudhones de sustàntzia e onestade!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
bourgeon
Ingresu
sprout
Ispagnolu
chupón,
brote
Italianu
pollóne,
rampóllo
Tedescu
Schößling,
Sproß.
pudhòni pudhòne
pudhósu , agt, nm Definitzione chi o chie acostumat a si bantare, si bantat, si credet meda Sinònimos e contràrios apompadu, blagheri, bragosu, pageri, pagiosu Ètimu srd.
púdhu , nm Definitzione
su mascu de is pudhas: su pl. in calecunu logu dhu narant própriu a is pudhas / min. pudhitu
Sinònimos e contràrios
cabone 1,
caboniscu
Maneras de nàrrere
csn:
p. de casta = de parare ratza; zogàresi a su p. de casta (nau cun feli de chini no fait su doveri)= ispassiaisidha, abarrai sentza de fai su doveri; altzàresi che p. = arteràresi, arrennegaisí; Missa de p. = sa Missa de su nascimentu, de su note de Pasca de nadale; fior'e pudhu = zenia de erba chi faghet fiores rujos; su pudhu de carrasegare = su chi apicant a unu puntellu pro l'isparare currindhe a cadhu, a carrasegare; su p. de sa síndria = sa parte de mesu, chentza sèmene e prus durche, su 'santu'
Frases
in cussa bidha solent giamare pudhos sas pudhas ◊ addaghi cantat su pudhu su manzanu fato a brincu e a terra ◊ su pudhu cantat "Cucurudhú!"
Sambenados e Provèrbios
smb:
Puddu
Ètimu
ltn.
pullus
Tradutziones
Frantzesu
coq
Ingresu
cock
Ispagnolu
gallo
Italianu
gallo
Tedescu
Hahn.