A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

pedrighína , nf: predichina, predighina, pretichina, pretighina, pitrichina Definitzione (upm) min de pedra, pedra pitichedhedha, prus minuda de sa giarra (ma nau fintzes in custu sensu) Sinònimos e contràrios brúscula, pedrischedha, perdíscula, perdixedha, predaredha Frases sas rodas de sa moto tichirriaiant in sa pedrighina de sos tirighinos ◊ su tretu uve si curriat su palu fit unu cucuredhu de pretichina atzuta 2. so passadu in su fràigu pro isgarrigare sa pedrighina Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pierrette, caillou Ingresu little stone Ispagnolu piedrecilla, piedrecita Italianu pietruzza, sassolino Tedescu kleiner Stein.

pedrighinàlzu, pedrighinàxu , nm: perdighinarzu Definitzione logu o terrenu totu pedra, pedra iscàbula, iscapa, pedrosu; in cobertantza, fintzes logu de dificurtades Frases ranos lampados in pedrighinaxu inue apenas bi at pizu ’e terra tudhint ma si sicant Ètimu srd.

pedrighinósu , agt Definitzione nau de logu, chi est totu pedra, dhue at pedra iscàbula e pitica meda Sinònimos e contràrios pedrosu Ètimu srd.

pedrigonàda , nf: perdigonada, prediconada Definitzione isparu a perdigones Sinònimos e contràrios isperdigionada Frases una pedrigonada de fusili a isbarradura, paru malu!… Ètimu srd.

pedrigòne, pedrigòni , nm: peldigone, perdicone, perdigone, perdigoni, perdixone, pidrigoni, predicone Definitzione birilledha pitica de prumu chi in cantidade si ponet in is cartúcias po isparare pigiones / p. de grivare = adatos po isparare pillon'e tàcula Sinònimos e contràrios cdh. pildiconi Frases ita mabasicu seis fendi tirendi a pedrigonis: po puiga m'eis pigau?! ◊ ti at a donai una passada de pidrigonis a paneri, si ti agatat furendi! 2. sa ua ocannu no bi at ammaduradu: sos pipiones parent perdigones! Ètimu spn. perdigones Tradutziones Frantzesu plomb de chasse Ingresu pellets Ispagnolu perdigón Italianu pallino da càccia Tedescu Schrot.

pedriméntu , nm, nf: perdimenta, perdimentu Definitzione su pèrdere o mancare, bènnere mancu cosa, fintzes sa cosa pérdia Sinònimos e contràrios példua, pérdia / mancamentu / cdh. paldimentu | ctr. bínchida Maneras de nàrrere csn: perdimenta de berbeghes = mancamentu, fura; cotu a perdimentu (nadu de ccn.)= imbriagu pérdiu Frases pitica sa perdimenta totu cussas brebeis mortas!…◊ dhoi at pagu perdimentu e pagu guadàngiu ◊ un'istídhiu puru est perdimentu 2. fut lumenada custa gente mia po circa de fura o de perdimenta ◊ fit bandhidu ma odiaiat sa fura e antzis, si li essiat cungentura de andhare a unu perdimentu, poniat timoria a sos ladrones 3. fadeimí agatai su pedrimentu miu! 4. cussa est fea a perdimentu! Ètimu srd.

pedringiànu , nm, nf, agt: peldingianu, perdignanu, perdingiana, perdingianu, perdinzanu, pidringianu, predingianu, predinzanu, predungianu Definitzione genia de erba de ortu, a fògias mannas, chi faet coment'e unu frutu (upm) tundhu o longhitu e grussu, bonu a còere, totu prupa tostighina / figu pedringiana = figu niedha de tríulas madura meda Sinònimos e contràrios melingiana / cdh. pirinzana Frases cussu predungianu lu giuchent a lúmene: cada fita ndhe cenet una safata ◊ in is ortos dhue faet sa tamata, su pisu, sa patata, sa crucuriga, s'aeda, sa latuca, su pedringianu, s'àpiu, sa síndria e su melone Terminologia iscientìfica rbzc, Solanum melongena Ètimu itl. petronciano Tradutziones Frantzesu aubergine Ingresu aubergine Ispagnolu berenjena Italianu melanzana Tedescu Aubergine.

pedrinóstu padennòste

pedrischèdha , nf: pedruschedha, prediscedha, predischedha, preduschedha Definitzione orrughedhu de pedra, pedra pitichedhedha (upm), pedrighedha Sinònimos e contràrios pedrighina, pedrischédhula, perdixedha, predaredha, predusca Maneras de nàrrere csn: zúchere o pònnere p. in s'iscarpa = ficare carch'idea in conca, coment'e cosa chi no lassat in asséliu; intèndhere p. in s'iscarpa = tènniri calincuna cosa chi unu no podit baliai; èssere che pedrischedha in iscarpa = ifadosu meda Frases sa beridade ponet predischedha in s'iscarpa a chie de issa no est amantiosu ◊ sos Sardos esiliaos sunt preduschedha de rivu cussumada dae s'abba ◊ s'abba de su rivu trazat prediscedhas lúchidas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pierrette, caillou Ingresu small stone Ispagnolu piedrecilla, piedrecita Italianu pietruzza, sassolino Tedescu kleiner Stein.

pedrischédhula , nf: pedruschédhula, predischédhura Definitzione pedrighedha, pruschetotu cudha tundha, bianca, allisada, chi serbit po giogare, pícula, e a logos narant perdas de ogu Sinònimos e contràrios pedrighina / bàtile 1, bicu 1, lecucu Frases in sas cracas isfundhadas abba e pedrischédhula intrat e essit ebbenemindhe ◊ su pitzinnu est acabidendhe pedrischédhula Ètimu srd.

pedrischína , nf Definitzione pedrighedha pitica Sinònimos e contràrios pedrischedha, pedrischédhula, perdixedha Ètimu srd.

pedríscia , nf: pedrissa, pedritza, predissa, pidrissa, pitrissa Definitzione pedra lada de leminàrgiu o de fentana; pedra a oru a muru po cicire a cuadhu, o fintzes po istare gente cicia passandho ora Sinònimos e contràrios curníscia, zannile / istrada 1, istradile, secidórgiu 2. sa zente fit sétida in sas pedrissas de piata ◊ custu contadu est rutu in sa pedríscia de s'isméntigu ◊ sa zente si firmat a pasare in sas pedrissas ◊ pighet a sa pedrissa e setzat a ingropas! Tradutziones Frantzesu rebord, appui de fenêtre Ingresu windowsill Ispagnolu antepecho Italianu davanzale Tedescu Fensterbrett.

pedriscòla , nf Definitzione pedra pitica, pedrighedha. Sinònimos e contràrios pedrighina, pedrischedha, predusca.

pedríssa, pedrítza pedríscia

pedròcia , nf Definitzione contone, orrugu mannu de pedra Frases buscamila una pedròcia ca mi setzo!

pedronài , vrb: peldonai, peldonare, perdonai, perdonare, perdonari Definitzione no fàere contu de un'ofesa, lassare cúrrere unu dannu o un'ofesa chentza si ndhe pagare; fintzes lassare cúrrere unu dépidu, iscusare / arresposta a chie pedit s'alemúsina candho no dhi giaent nudha: a perdonare!, a perdonai! = a iscusare!, a tènnere passiéntzia! Sinònimos e contràrios aggrassiare, annistiare, paedhare | ctr. cundennai Frases pro no sighire sàmbene subra a sàmbene los perdonei ◊ Gesusu at perdonadu cudhos chi l'ant martirizadu ◊ peldona a chie mi cheret male! ◊ Deus dh'at a pedronai su própriu! ◊ si fit a perdonare sa mancàntzia no tiat tandho esister sa giustítzia (Caria) 2. perdonamí chi non soi bennia innantis! ◊ – Lah ca dhui at unu pòbiru! – Eh, naradhu a pedronai! Ètimu ltn. perdonare Tradutziones Frantzesu pardonner, remettre Ingresu to pardon Ispagnolu perdonar, condonar Italianu perdonare, condonare Tedescu vergeben, erlassen.

pedrónu , nm: peldonu, perdonu Definitzione abbonu, no fàere contu de un'ofesa, lassare cúrrere unu dannu o un'ofesa chentza si ndhe pagare / pasca de is perdonus = pasca fiores, pasca rosada Sinònimos e contràrios remissione / cdh, paldonu | ctr. cundenna, vangàntzia Frases s'ànima in s'íntimu arrejonu mi narat chi rispondha a sos azios cun su fior'e s'umanu perdonu (G.A.Cossu)◊ perdonu, Deus meu: apo pecadu! ◊ domanda perdonu a conca calada! ◊ domandu perdonu a chini apu fatu mali ◊ cun cudhus ogus pariat domandendu perdonu Ètimu ltne. perdonum Tradutziones Frantzesu pardon Ingresu forgiveness Ispagnolu perdón Italianu perdóno Tedescu Vergebung, Verzeihung.

pedrósu , agt: perdosu, pidrosu, predosu, pretosu Definitzione nau de su logu, chi dhue at pedra meda, chi est totu pedra; nau de frutuàriu (es. pira, pirastu), chi portat una genia de granos, nodighedhos tostaos in mesu: nau de calecuna calidade de nughe, chi portat su corgiolu de mesu totu intrau apare cun su chiu, incasciau de una manera chi no faet a dhos seberare / surdu p. = surdu che picu, chi no intendhet Sinònimos e contràrios pedrighinosu, perdichinu, perdigosu, sàssinu / ossichedhosu, perdixedhosu Frases bi aiat zente arestada peri sos montes piús ràbidos e pedrosos ◊ ca ses frutu selvàticu aescosu a nudha giuas, pirastu predosu! 2. ita dhi gridas, ca est surdu pedrosu?! Ètimu ltn. petrosus Tradutziones Frantzesu pierreux Ingresu stony Ispagnolu pedregoso Italianu pietróso, sassóso Tedescu steinig.

pedrumàscu , nm: perdumascu Definitzione númene po inditare fémina de cumportamentu sessuale contràriu, a s'imbesse, chi cricat àtera fémina; fintzes piciochedha chi tenet unu cumportamentu prus de mascu chi no de fémina, mascrulla 2. a piciochedha de doxi annus si poniat povinas a fai su pedrumascu gioghendi cun is piciochedhus ◊ sa piciochedha in bixinau dha narànt Perdumascu ca fet su chi fenta is mascus.

pedrupischédhu , nm Sinònimos e contràrios abbajola, babbajola, majola, mandioba, mariapesabola, mariola Terminologia iscientìfica crp Ètimu srd.