A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

spoméntu , nm Sinònimos e contràrios isterratzamentu / isterratzu Tradutziones Frantzesu terrassement Ingresu excavation, loose earth Ispagnolu desmonte Italianu sterraménto, stèrro Tedescu Erdaushub.

spompài , vrb Definitzione imbuidare; in cobertantza, iscoragire, pèrdere ànimu o fortzas.

spompía , nf: pompia* 1 Definitzione genia de mata chi assimbígiat a su limone, ma faet unu frutu prus matucu, a corgiolu prus grussu / presentai o tenni una cosa a s. manna = a ispómpiu, abantaidha coment'e bona meda, meravizosa, nendhe chi est bella Frases is féminas fadiant a gara po ammostai, a spómpiu, s'arrobba prus bella Terminologia iscientìfica frt, Citrus paradisi.

spompiósu , agt Definitzione bellu meda, chi faet a dhu portare a ispómpiu, a braga Frases no si fiat bida mai una festa rica e spompiosa che custa (F.Pilloni) Ètimu srd.

spompíu , nm Definitzione cosa fata male, a improdhu Sinònimos e contràrios abbunzadura, aciorodhu, coredhu, inciapudhu, mistréllia.

spomporài, spomporiài spamporài

spompóriu , nm Sinònimos e contràrios ispaporamentu Frases spompórius de rosa e de sidru, de gesminu e de magnólia sunt in s'àiri (I.Lecca) Ètimu srd.

spòndi, spòndiri , vrb: ispiòndiri*, sprondi, spròndiri, sprúndiri, spundi 1, spúndiri Definitzione iscúdere, betare, fèrrere o fintzes andhare o essire atesu; aporrire, giare una cosa in manu a s'àteru; fintzes essire, istèrrere, bogare a fora o prus in fora Sinònimos e contràrios aceiri, aggradiare, imperiare, imprònnere, fèrrere, ghetai, spiondai, sprilliri / aporrire Frases su pisitu fait curri su lómburu cun is farrunchedhas po nci dhu spúndiri sempri prus atesu ◊ cantu nci dha spondis, sa pedra, tirendi a manu? ◊ e bai inoramala… toh su coru! - narat Bissenti spondedhucedhu in faci a s'arretori ◊ sa nosta est sa terra de chini, po s'amarolla, est istétiu sprúndiu atesu de domu lassendi genti abetendi (F.Carlini) 2. lah no ti spundas tropu atesu de cuilarxa ca cussu ti bolit ispitzulai! 3. sprondimindi su tobàciu ca frigòciu su nadiai a su pipiu! 4. custa zona est diventada aici manna chi nci spundit fintzas a su ponti Tradutziones Frantzesu lancer Ingresu to throw Ispagnolu arrojar, lanzar Italianu lanciare, proiettare Tedescu werfen.

spóndiu , pps, agt Definitzione de spòndiri Sinònimos e contràrios frúndiu Tradutziones Frantzesu lancé Ingresu thrown Ispagnolu arrojado Italianu lanciato Tedescu geworfen.

spòngia , nf: ispogna* Definitzione animale de abba chi faet a cumossu totu buidedhos piticos; genia de prodotu fatu a buidedhos piticos de pòdere suspire abba / perda s. = zenia de pedra a zisa de ispugna; genias de s.: bianca, burda, de iscógliu, de tríscia, fémina (istampada meda), mascu (a bisura de campana, a conchedha), de seda (finedhedha); modhi che sa s. = modhe modhe 2. s'àcua ndi dha bodhu cun sa spòngia.

spòngia 1 , nf Definitzione male chi essit a is cuadhos in is cambas de apalas Sinònimos e contràrios ispanzola Terminologia iscientìfica mld.

spongiadúra , nf Definitzione genia de suighidura chi si faet a s'impastu de sa farra po fàere calidades de pane grussu, mescamente po isposòngios e festas; fintzes s'impastu ciuetu, suighiu Sinònimos e contràrios cariadura, carionzu, ciueximentu, spóngiu 2. su frammentu si podit ammesturai siat a s'impastu opuru a sa spongiadura Ètimu srd.

spongiài , vrb: ispongiai* Definitzione passare s’ispòngia, limpiare o frobbire a ispòngia; suighire sa pasta a meda po chi essat bene pesada, a manera chi su pane candho est cotu essat totu a buidedhos, ispongiosu: si faet suighindho cun is púngios sa pasta (modhe meda) po fàere su civraxu Sinònimos e contràrios apungiai Frases manus lestras sedatzant, cumossant, ciuexint, spòngiant e inforrant.

spongiàtzu , agt: isponzatzu* Definitzione chi est unu pagu acoment'e ispòngia, ispungiosu Sinònimos e contràrios modhanu, pugnatu, spongiosu, tuvedhatu Frases su croxu de s'ispàdua est prus spongiatzu de su croxu de su fenu de is fassonis Tradutziones Frantzesu spongieux Ingresu spongy Ispagnolu esponjoso Italianu spugnóso, cavernóso Tedescu schwammig.

spongiàu , pps, agt, nm Definitzione de spongiai / pane s. = pane triballadu a manera d'essire cun sa mata totu a boidedhos, tuvudu 2. mamma incrubada de su trabballu, spongiada de is fillus (E.Collu) 3. su spongiau fut totu trabballau a fortza de brutzu.

spongiòla , nf: ispanzola* Definitzione male chi essit a is cuadhos in is cambas de asegus Sinònimos e contràrios spòngia 1.

spongióriu , nm Sinònimos e contràrios babbiscadore, ispanzola 1, scongiuaroi, scongióriu Ètimu srd.

spongiósu , agt: ispugnosu* Definitzione chi est a bisura de ispòngia Sinònimos e contràrios aciuposu, isponzatzu, pugnatu Tradutziones Frantzesu spongieux Ingresu spongy Ispagnolu esponjoso Italianu spugnóso Tedescu schwammig.

spóngiu , nm, agt Definitzione impastadura e suighidura de su civraxu, fintzes sa pasta ispongiada, su pane ispongiau cotu Sinònimos e contràrios spongiadura / spongiau Frases sa scivedha chi mamma poniat po su spóngiu si fiat fata in duus arrogus 2. ti passas sa vida totu a pani spóngiu (P.Toro)◊ su spóngiu no est ancora axedau ◊ cun su sceti fadeus su pani de spóngiu Ètimu srd.

spóntu , nm Definitzione volontade, capacidade de bòllere e de fàere / fai una cosa de spontu miu, tuu, suu, insoru = de de ditu miu, tuo, suo, issoro, de posse meu, tou, sou, issoro, candho e comente cherzo o bido deo, tue, issos, desesi Sinònimos e contràrios possa Frases sunt benius de spontu insoru.