trígulas trébua
trigulàu tregulàu
triguliànu , nm Definitzione trigu de Índia (benit de is Américas), genia de laore chi faet a canna grussa, prena, arta prus de metro, a fògias mannas longas e ladas e bogat coment'e ispigas imbodhigadas in sa terga a tantos pígios / s'ispiga (cozorotu, cucuta o pannucra) est fata de: un'ossu o cau (trútiri o tutuàciu), su granu (totu a fileras a inghíriu de s'ossu), sa terga; est su laore chi faent a pulenta, móliu, a farra, ma s'ispiga cun su granu ancora modhe si podet fàere a orrostu Sinònimos e contràrios moriscu, tridicumoriscu, trigaíndiri, trigumoria Terminologia iscientìfica lrs, Zea mays.
trigullída taculída
trigumoría , nm: trigumoriu Sinònimos e contràrios cicilianu, moriscu, tridicumoriscu, trigaíndiri.
trigumoríscu tridicumoríscu
trigumoríu trigumoría
trigumórtu , nm Definitzione maladia de su trigu, népide, trigu fatu a fungu píssinu Sinònimos e contràrios bruvurinu, fodhebíssina, fogubíssimu, fungubíssimu Ètimu srd.
trigunarésu , agt Definitzione chi est de Trennuraghes.
trigúsa tirgúsa
trigútzu trabútzu
tríja tríca
trijàrzu tricàrju
trijinàre , vrb: trisinai, trisinare 1, trixinare Definitzione pigare o andhare a tragu, andhare a su friga friga; tratagasare casu; in cobertantza, cobèrrere / trísina trísina = a su friga friga, a trazu, trazendhe Sinònimos e contràrios atrasinai, istrascinai, istrisignare, traginare, trazare, trogonai / codhai Frases caminendhe àrtzia sos pes, no istes trisinendhe sas iscarpas! ◊ sunt che canes chi si cherent trisinare ◊ rispondheit annuzadu trisinendhe sas dentes ◊ su topi afracat su paperi e dhu trísinat a unu stampu ◊ sos boes in s'arzola passant subra de sas mannas trisinendhe una pedra ◊ essiat a denote trisinandho una pedhe in terra Ètimu itl. tracinare Tradutziones Frantzesu traîner, ramper, raser Ingresu to shuffle Ispagnolu arrastrar Italianu trascinare, strisciare Tedescu schleppen.
trílla , nf Definitzione funighedha, corria po pigare animale a fune aifatu; in cobertantza, cropos, surra chi si giaet / leare a t. = leare a fune; t. de corpos = banzu, surra Sinònimos e contràrios cordedha / banzu 1, cadha, surra, trillada Frases si calicunu la tocat, si zirat e minetat surra de trilla! 2. faghe su fatu tuo e pensa a tie, ca si no, ti lu giuro, leas trilla! (A.Casula)◊ si curres, so cadhu curridore, o sa trilla mi das o ti la do! ◊ babbu e fígiu fiant a briga e una bella trilla fiat acanta de calare in pitzu de su piciocu ◊ mancari pràngiast, una trilla dha pigas etotu! Ètimu itl. striglia Tradutziones Frantzesu laisse Ingresu leash Ispagnolu correa Italianu guinzàglio Tedescu Leine.
trillàda , nf Definitzione su trillai / t. de corpus = surra, banzu Sinònimos e contràrios trilla Ètimu srd.
trillài , vrb Definitzione atripare a trilla, o fintzes cun fune, foete, zirónia o cosas deasi Sinònimos e contràrios abbanzare, atripai, fertzire, irfoetare, isciúdere Ètimu srd.
tríllia tríglia
trilliàre , vrb Definitzione giare una briga, pigare a tzérrios Sinònimos e contràrios briare, certai, stronciai Frases prestu, recui a sa faina, imbainajola: già torrat mamma tua a ti trilliare bene! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu reprocher, réprimander sévèrement Ingresu to scold Ispagnolu reprochar, echar una bronca Italianu rimproverare, sgridare aspraménte Tedescu schelten.
trillítu , nm Definitzione sonàgia pitichedhedhu chi si ponet a unos cantu animales apicada a su tzugu mescamente a trintzilleri, a collana, po is festas Sinònimos e contràrios caciolu, dringhígliu, ischíglia, sonagiolu Terminologia iscientìfica snl Tradutziones Frantzesu petit grelot Ingresu little harness-bell Ispagnolu cascabel, campanilla Italianu sonaglino Tedescu kleine Schelle.